Gontowiec Podróżny BLOG
Pogoda na miesiąc
2 września 2022 07:48, admin ego
2 września. Po wczorajszym natłoku przysłów, dziś cisza.
<czytaj dalej>
Wrzesień
31 sierpnia 2022 22:28, admin ego
1 września przynosi ze sobą początek meteorologicznej jesieni (astronomiczna nadejdzie za trzy tygodnie).
<czytaj dalej>
Kawaleria i blogerzy
31 sierpnia 2022 07:47, admin ego
31 sierpnia. No i kończy nam się wyjątkowo upalny sierpień, kończy się wakacyjna laba, ale nie kończy się zasób ludowych przysłów.
<czytaj dalej>
Halo, taxi!
30 sierpnia 2022 08:30, admin ego
30 sierpnia świętują taksówkarze i cukrowe pianki Marshmallow.
<czytaj dalej>
Ptasie pożądanie
29 sierpnia 2022 07:09, admin ego
29 sierpnia to w kalendarzach kulinarnych Dzień Soku Cytrynowego i Dzień Używania Ziół Zamiast Soli.
<czytaj dalej>
Kiedy mnie widzisz, płacz
28 sierpnia 2022 08:58, admin ego
28 sierpnia. Wczorajszy dzień zakończył się prawdziwym burzowym spektaklem, prognozy na dziś są podobne.
<czytaj dalej>
Ostatni wakacyjny weekend
27 sierpnia 2022 07:23, admin ego
Wraz z 27 sierpnia nadszedł ostatni sierpniowy weekend oferujący nam wyjątkowo rozgwieżdżoną noc i oryginalne święta. Gwiezdnego blasku nie przyćmi dziś będący w nowiu Księżyc, za to – jeżeli tylko chmury raczą się rozsunąć – na pewno zauważycie świecącego jasno Saturna. Nie mogę niestety wykluczyć, że to jest Jowisz, bowiem kiepsko znam się na planetach, a teraz wyraźnie widać je obie.
Świętem na stałe przypisanym dzisiejszej dacie jest Dzień TIR-a, natomiast ostatnia sobota sierpnia to Dzień Spieczonego Bliźniaka i Noc Nietoperzy.
Początków święta „zawodowych kierowców, pokonujących międzynarodowe trasy pełnowymiarowymi ciężarówkami” nie udało mi się ustalić. Wiem tylko, że określenie TIR (Transport International Routier) pojawiło się po raz pierwszy w 1949 r. Nazwano tak „międzynarodową konwencję upraszczającą przepływ towarów na dalekich trasach”. Pierwsze informacje o niej pochodzą z 1949 r., praktyczne zastosowanie rozpoczęto jednak w 1952 r., a w 1975 r. uwzględniono w niej także transport inter- i multimodalny, czyli przewóz ładunków wykorzystujący więcej niż jeden rodzaj transportu, oznaczający po prostu wszelkie kombinacje szynowo-drogowo-morskie.
Konwencja TIR obejmuje swoim zasięgiem ponad 6o krajów Europy, Afryki Północnej, Bliskiego i Środkowego Wschodu, także Stany Zjednoczone oraz Kanadę. Pojazdy opatrzone charakterystyczną biało-niebieską tabliczką są zaplombowane i podlegają uproszczonej procedurze celnej. O ile przewożenie towarów w ramach Unii Europejskiej nie jest obwarowane koniecznością posiadania karnetu TIR, to wywóz ich poza Unię – już tak.
Tyle podstawowych informacji o tym, skąd wzięła się oficjalna nazwa i jak ten system działa. W mowie potocznej „tirem” nazywamy po prostu każdą wielką ciężarówkę. Dopóki nie wybudowano przebiegającej obok naszego miasta drogi szybkiego ruchu, w pobliskim Deszcznie odbywały się coroczne Zloty Kierowców Aut Ciężarowych, zwane w skrócie KAC-em. Oprócz tradycyjnej parady ciężarówek na trasie Deszczno - Gorzów – Deszczno było tam mnóstwo innych atrakcji (z zawodami strongmanów włącznie).
Teraz droga S3 omija wieś. Tradycję zlotów przejęły Międzynarodowy Zlot Ciężarowych Pojazdów Tuningowanych Master Truck Show w Polskiej Nowej Wsi koło Opola i Międzynarodowy Zlot Pojazdów Ciężarowych Baltic Truck Festival w Gdańsku, a mnie trochę żal. Trąbiący konwój fantazyjnie pomalowanych ciągników bez naczep robił kolosalne wrażenie. Na zdjęciu KAC sprzed 10 lat (rok 2012).
Kolejne dzisiejsze święto – Dzień Spieczonego Bliźniaka – organizowany jest od 1998 r. w Czarnkowie. Zjeżdżające z całego kraju pary bliźniąt wspólnie żegnają lato oddając się m.in. ceremonialnemu pieczeniu wielkopolskiej pyry. W programie obchodów jest też zawsze przemarsz bliźniaków ulicami miasta i konkurs zatytułowany „Jak dwie krople wody”. W 2022 r. MCK w Czarnkowie poinformowało, że z powodu remontu amfiteatru żadnych celebracji nie będzie. Szkoda.
Pokrzywdzone są również nietoperze. Myślę, że niemal każdy zna termin „Noc Sów”, ponieważ Nadleśnictwa organizują z tej okazji różne wydarzenia, w których naprawdę warto brać udział. Natomiast o „Międzynarodowej Nocy Nietoperzy” zapewne mało kto słyszał. Jest zdecydowanie mniej popularna, chociaż po raz pierwszy zainicjowano ją 25 lat temu (1997 r.). Ta jedyna w roku Noc przypada właśnie teraz, w ostatnią sobotę sierpnia, mimo to nie udało mi się wyszperać w naszej okolicy żadnych przejawów świętowania. Szkoda, bo o nietoperzach krąży tyyyleee sensacyjnych i nieprawdziwych opowieści…
Hinduska legenda mówi, że dawno, dawno temu nietoperze były ptakami marzącymi o podobieństwie do człowieka. Ich żarliwe prośby w końcu się spełniły, chociaż nie do końca tak, jak sobie wyobrażały. Kiedy otrzymały zęby, włosy i podobne ludzkim twarze, a reszta ciała pozostała ptasia, to ze wstydu schowały się w najciemniejszych zakamarkach. Wylatują stamtąd tylko nocą, żeby nie spotkać się z ptakami. Ich łacińska nazwa (Chiroptera) znaczy „rękoskrzydłe”.
Nasi przodkowie twierdzili, że „nietoperz w pustą głowę nigdy się nie wkręci”, tymczasem ani krzty prawdy nie ma w stwierdzeniach, że wplątują się we włosy. Nie pozwala im na to zmysł echolokacji, a kiedy latają nad waszymi głowami cieszcie się, bo to one wyłapują zwabione ciepłotą i aromatem ludzkich ciał komary.
Kiedy zdarza nam się siedzieć po ciemku na rybach, wtedy są najbardziej pożądanymi towarzyszami. Wiecie, że w ciągu jednej nocy nocek rudy potrafi zjeść 500 komarów, a borowiec 30 chrabąszczy? Nie są duże, a apetyt mają wilczy! Mało tego – „gdyby gacek śpiewać umiał, to by i słowika zdumiał”.
Tekst i foto Maria Gonta
<czytaj dalej>
Wchłaniamy mikroplastik
26 sierpnia 2022 07:49, admin ego
26 sierpnia to zwykły dzień, który nie doczekał się jeszcze dopasowanego do siebie przysłowia, ale wśród sierpniowych porzekadeł zawsze można coś wyszperać, ot chociażby to mówiące, że „Już po świętym Bartłomieju, jedz już kluski na oleju”.
<czytaj dalej>
A może zupka chińska?
25 sierpnia 2022 08:12, admin ego
25 sierpnia. „Kiedy na Luizy ładnie, śnieg późno spadnie”.
<czytaj dalej>
Uśmiech za przysłowia
24 sierpnia 2022 08:41, admin ego
24 sierpnia. Mój organizm tak bardzo chciał być zdrowy i wesoły przez cały rok, że – pamiętając o wróżbie na dzień św. Bartłomieja – zadbał, bym o brzasku otworzyła oczy.
<czytaj dalej>
O biszkopcie, wyjątkowym kościele i rondzie
23 sierpnia 2022 08:37, admin ego
23 sierpnia. Dzisiejszej nocy Słońce wkroczyło w znak Panny.
<czytaj dalej>
Sam zrób roślinne mleko
21 sierpnia 2022 10:03, admin ego
22 sierpnia. Do września kilka dni, a w lasach już zaczyna robić się wrzosowo. To jeszcze nie szczyt rozkwitu tych prześlicznych krzewinek, jednak przy leśnych duktach fioletowa mgiełka coraz wyraźniejsza.
<czytaj dalej>
Spojrzeć na świat przychylnym okiem
21 sierpnia 2022 08:19, admin ego
21 sierpnia. W końcu pada deszcz. Pada od sobotniego popołudnia, więc „na św. Bernarda” ziemia zdążyła jeszcze trochę zmięknąć, zgodnie z wczorajszym przysłowiem, łagodząc przyszłą hardość zimy. <czytaj dalej>
Dzień pełen świąt
20 sierpnia 2022 08:40, admin ego
20 sierpnia. „Jeśli na Bernarda ziemia twarda, to będzie zima harda, a jak miękka to lekka”.
<czytaj dalej>
Fotografia - kęs czasu
19 sierpnia 2022 08:13, admin ego
19 sierpnia. Zauważyliście że nie wiadomo kiedy radykalnie skróciły się dni? Wprawdzie ich długość w naszym kraju ciągle jeszcze przekracza 14 godzin i to w każdym zakątku, ale kto to widział, by Słońce latem zachodziło krótko po 20.00? <czytaj dalej>
Kiszony śledź
18 sierpnia 2022 08:03, admin ego
18 sierpnia to jednocześnie trzeci w tym roku czwartek miesiąca, a skoro tak, to obchodzimy Święto Kiszonego Śledzia Szwedzkiego. <czytaj dalej>
Św. Jacek od pierogów
17 sierpnia 2022 08:27, admin ego
17 sierpnia to najlepszy dzień na jedzenie pierogów, tym bardziej że dziś wspomnienie „świętego Jacka z pierogami”, dominikanina żyjącego na przełomie XII i XIII w., który – zgodnie z legendą – podczas głodu, jaki nastąpił po tatarskich najazdach, karmić miał mieszkańców Małopolski pierogami własnego wyrobu. Mimo że jego kult rozpowszechniony jest na całym świecie, tylko w naszym kraju obdarzamy go takim smacznym przydomkiem.
Pogodowo św. Jacek Odrowąż wróży nam, jak będzie wyglądała nadchodząca jesień:
„Z jaką pogodą Jacek przybywa, taka jesień bywa”,
„Jacek gdy suchy, rozprasza jesienne pluchy”,
„Jeśli w dniu Jacka nie pada, suchą jesień zapowiada”,
„Z jaką pogodą Jacek przybywa, taka jesień bywa”.
Sądząc po zaokiennej aurze, na obfitość grzybów chyba liczyć nie możemy. Już o szóstej rano było 18°C, a temperatura w ciągu dnia wzrosnąć ma do 32°C. Niebo czyste jak łza. Gdyby nie pracująca pod oknem tak wcześnie koparka, można by jeszcze chwilę dospać.
Suchy Jacek może mieć wpływ nawet na zimowe miesiące: „Jeśli na Jacka nie panuje plucha, to pewnie zima będzie sucha”. Wygląda na to, że północno-zachodni kraniec Polski kolejny rok obejdzie się bez śniegu.
Św. Jacek Odrowąż (1183-1257), bratanek krakowskiego biskupa Iwo Odrowąża (1160-1229) był jednym z pierwszych polskich dominikanów. Jego życie okraszone jest mnóstwem legend. Według jednej z nich lipy rosnące wokół kościoła św. Jakuba w Sandomierzu, posadzić miał sam święty, ale zrobił to w sposób nietypowy, bo „do góry nogami”. Mocą żarliwej modlitwy zarówno Jacka, jak i pozostałych braciszków, korzenie przemieniły się w konary, a ich fantazyjne kształty zdobią do dziś otoczenie świątyni.
Według innej legendy, kiedy szykując się do ucieczki z Kijowa przed tatarskimi hordami, dla ochrony przed znieważeniem zabierał z kościoła Najświętszy Sakrament, usłyszał, jak przemawia do niego z kamiennej figury Matka Boża: „Jacku, zabierasz Syna, a zostawiasz Matkę?”. W cudowny sposób figura straciła swój wielki ciężar i wobec zaistniałych okoliczności, Matkę Bożą Jackową można dziś oglądać w kościele dominikanów w Krakowie, a samego świętego najczęściej przedstawia się z monstrancją w jednej ręce i z figurą Matki Bożej w drugiej.
Świętemu Jackowi przypisuje się też sprowadzenie do Polski z Włoch odmiany orzechów o szczególnie wielkich owocach. Do dziś nazywają się Jackami (orzech włoski Jacek).
Tak naprawdę wspomnienie Jacka Odrowąża powinno być obchodzone 15 sierpnia (zgodnie z datą jego śmierci), przeniesiono je jednak na dzisiejszy dzień, ponieważ tamta data zajęta jest przez uroczystości Wniebowzięcia Matki Bożej. W związku z tym, że w połowie sierpnia na stołach pojawiała się już nowa mąka, radowano się: „Na św. Jacek z nowej pszenicy placek” lub „Na świętego Jacka najecie się placka”.
Placki plackami, ale przecież Jacek Odrowąż karmił ubogich pierogami. Jedna z mnóstwa legend mówi, że były to nasze poczciwe „ruskie”, które zachwycony ich smakiem Jacek przywiózł do kraju z Kijowa. Szkopuł w tym, że ziemniaki pojawiły się u nas dopiero w XVII w., kiedy Jan III Sobieski przywiózł swojej Marysieńce spod Wiednia pierwsze bulwy. Nawiasem mówiąc, wysadzono je w ogrodzie, traktując jako rośliny ozdobne.
Nie zachowały się żadne zapiski zdradzające, jaki farsz umieścił św. Jacek w swoich pierogach, śmiem jednak twierdzić, że była to kasza z twarogiem. Te prezentowane na zdjęciu mają farsz twarogowy przygotowany na słodko, dlatego towarzyszy im góra owoców. „Święty Jacku z pierogami, zmiłuj się nad nami!”.
Na zakończenie ciekawostka. Znany językoznawca Maciej Malinowski dowodzi, że nasz dzisiejszy bohater dnia był w rzeczywistości Jakubem, gdyż „na chrzcie otrzymał imię Jakób (pisane wtedy przez ó, od Jacobus). Zamiast zdrobniale Jacobo mówiono jednak na niego Jacko (pomylono te zdrobnienia) i nieoczekiwanie formę tę ktoś skojarzył z Jacinthusem (od: Hiacinthus). W kronikach odnotowano później św. Jacka Odrowąża zamiast św. Jakuba Odrowąża. I tak już zostało…”
Tekst i foto Maria Gonta
<czytaj dalej>
Roch i Roszek
16 sierpnia 2022 08:00, admin ego
16 sierpnia oznacza, że nie wiadomo kiedy minęła nam połowa miesiąca. <czytaj dalej>
Nie tylko o Wniebowzięciu
15 sierpnia 2022 07:47, admin ego
15 sierpnia. Dziś od rana dobra wróżba: „Gdy na Wniebowzięcie Panny ciepło dopisuje, to ciepły i pogodny koniec lata obiecuje”.
<czytaj dalej>
Wspomnienie króla piorunów
14 sierpnia 2022 09:42, admin ego