
Wiele jest w Świętokrzyskiem miejsc związanych ze Stefanem Żeromskim, a chyba najmniej spośród nich znane jest Mokrsko Dolne. I nic dziwnego, bo sam Stefan bywał tu rzadko (jeżeli w ogóle bywał). Tu, w Mokrsku, mieszkali przez kilka lat jego dziadkowie, tu zostali też pochowani. Zmarli wiele lat przed jego urodzeniem. Nie zachowały się nawet ich nagrobki, ale pamięć nie zaginęła, bowiem w 2019 r. na filarze cmentarnej bramy odsłonięto stosowną tablicę. Z umieszczonych na niej konterfektów (portretów) uśmiechają się: delikatnej urody dama w koronkach – Klara z Kłodnickich Żeromska – oraz przystojny pan w sztywnym kołnierzyku, z mocno zarysowaną szczęką, niewielkim wąsikiem i lekkim zezem – Józefat Żeromski.
Stefan urodził się w 1864 r. w Strawczynie. Jego babcia zmarła w Mokrsku na żółtą febrę w 1831 r., a dziadek trzy lata po niej na „zamulenie żołądka”, również w Mokrsku. We wsi zachował się niszczejący dwór, w którym Żeromscy mieszkali. Chociaż dziadkowie nie byli fizycznie obecni w życiu pisarza, uważa się, że mieli spory wpływ na jego twórczość. Zwłaszcza Józefat, który był znany z szerokiego gestu i organizowania hucznych bali i kuligów, mających jego pięknej żonie zapewnić rozrywkę. Wielokrotnie w czasie późniejszych rodzinnych spotkań opowiadano o tych imprezach, miał więc Stefan z czego czerpać natchnienie do opisów szlacheckich zabaw w „Przedwiośniu”.
Opuszczony budynek o zabitych deskami i płytą pilśniową oknach nazywany jest dziś dworem Korwin-Szymanowskich, ponieważ to oni byli ostatnimi właścicielami dóbr Mokrsko Dolne. Został przez nich rozbudowany oraz unowocześniony. Po wojnie przez jakiś czas służył jako szkoła, teraz czeka na ostatnią szansę. A może już się doczekał?
Maria Gonta
foto Gontowiec Podróżny
Kliknij w wybrane zdjęcie aby powiększyć
80 rocznica polskiej administracji
W 2025 roku przypada 80 rocznica ustanowienia polskiej administracji w Gorzowie Wielkopolskim. Z tej okazji w tym roku Dzień Pioniera ...
<czytaj dalej>Cynizm i manipulacja
Kiedy myślisz, że władze miasta nie mogą wymyślić już nic głupszego, przychodzi Gorzów Wielkopolski i mówi: "Potrzymaj mi wodomierz".
Nowy pomysł, ...
<czytaj dalej>Umowy koalicyjne bez podstaw prawnych
Samorządowe "umowy koalicyjne": polityczna konieczność czy wypaczenie demokracji?
W samorządach, w których w ostatnich wyborach Koalicja Obywatelska nie wprowadziła swojego prezydenta/wójta/burmistrza, ...
<czytaj dalej>Bezrobocie w górę
W lutym w Gorzowie było zarejestrowanych 1 508 bezrobotnych; ich liczba wzrosła o 62 osoby; wyrejestrowano 358 osób, zarejestrowano 420. ...
<czytaj dalej>