eGorzowska.pl - e-gazeta Gorzowskiej Agencji Dziennikarskiej

poniedziałek 29 kwietnia 2024 Piotr, Robert, Bogusław

eGorzowska - internetowy dziennik Gorzowskiej Agencji Dziennikarskiej

95 738 30 30

redakcja@egorzowska.pl

Gontowiec Podróżny BLOG

Św. Jacek od pierogów

17 sierpnia 2022 08:27, admin ego

17 sierpnia to najlepszy dzień na jedzenie pierogów, tym bardziej że dziś wspomnienie „świętego Jacka z pierogami”, dominikanina żyjącego na przełomie XII i XIII w., który – zgodnie z legendą – podczas głodu, jaki nastąpił po tatarskich najazdach, karmić miał mieszkańców Małopolski pierogami własnego wyrobu. Mimo że jego kult rozpowszechniony jest na całym świecie, tylko w naszym kraju obdarzamy go takim smacznym przydomkiem.

Pogodowo św. Jacek Odrowąż wróży nam, jak będzie wyglądała nadchodząca jesień:
„Z jaką pogodą Jacek przybywa, taka jesień bywa”,
„Jacek gdy suchy, rozprasza jesienne pluchy”,
„Jeśli w dniu Jacka nie pada, suchą jesień zapowiada”,
„Z jaką pogodą Jacek przybywa, taka jesień bywa”.

Sądząc po zaokiennej aurze, na obfitość grzybów chyba liczyć nie możemy. Już o szóstej rano było 18°C, a temperatura w ciągu dnia wzrosnąć ma do 32°C. Niebo czyste jak łza. Gdyby nie pracująca pod oknem tak wcześnie koparka, można by jeszcze chwilę dospać.

Suchy Jacek może mieć wpływ nawet na zimowe miesiące: „Jeśli na Jacka nie panuje plucha, to pewnie zima będzie sucha”. Wygląda na to, że północno-zachodni kraniec Polski kolejny rok obejdzie się bez śniegu.

Św. Jacek Odrowąż (1183-1257), bratanek krakowskiego biskupa Iwo Odrowąża (1160-1229) był jednym z pierwszych polskich dominikanów. Jego życie okraszone jest mnóstwem legend. Według jednej z nich lipy rosnące wokół kościoła św. Jakuba w Sandomierzu, posadzić miał sam święty, ale zrobił to w sposób nietypowy, bo „do góry nogami”. Mocą żarliwej modlitwy zarówno Jacka, jak i pozostałych braciszków, korzenie przemieniły się w konary, a ich fantazyjne kształty zdobią do dziś otoczenie świątyni.

Według innej legendy, kiedy szykując się do ucieczki z Kijowa przed tatarskimi hordami, dla ochrony przed znieważeniem zabierał z kościoła Najświętszy Sakrament, usłyszał, jak przemawia do niego z kamiennej figury Matka Boża: „Jacku, zabierasz Syna, a zostawiasz Matkę?”. W cudowny sposób figura straciła swój wielki ciężar i wobec zaistniałych okoliczności, Matkę Bożą Jackową można dziś oglądać w kościele dominikanów w Krakowie, a samego świętego najczęściej przedstawia się z monstrancją w jednej ręce i z figurą Matki Bożej w drugiej.

Świętemu Jackowi przypisuje się też sprowadzenie do Polski z Włoch odmiany orzechów o szczególnie wielkich owocach. Do dziś nazywają się Jackami (orzech włoski Jacek).

Tak naprawdę wspomnienie Jacka Odrowąża powinno być obchodzone 15 sierpnia (zgodnie z datą jego śmierci), przeniesiono je jednak na dzisiejszy dzień, ponieważ tamta data zajęta jest przez uroczystości Wniebowzięcia Matki Bożej. W związku z tym, że w połowie sierpnia na stołach pojawiała się już nowa mąka, radowano się: „Na św. Jacek z nowej pszenicy placek” lub „Na świętego Jacka najecie się placka”.

Placki plackami, ale przecież Jacek Odrowąż karmił ubogich pierogami. Jedna z mnóstwa legend mówi, że były to nasze poczciwe „ruskie”, które zachwycony ich smakiem Jacek przywiózł do kraju z Kijowa. Szkopuł w tym, że ziemniaki pojawiły się u nas dopiero w XVII w., kiedy Jan III Sobieski przywiózł swojej Marysieńce spod Wiednia pierwsze bulwy. Nawiasem mówiąc, wysadzono je w ogrodzie, traktując jako rośliny ozdobne.

Nie zachowały się żadne zapiski zdradzające, jaki farsz umieścił św. Jacek w swoich pierogach, śmiem jednak twierdzić, że była to kasza z twarogiem. Te prezentowane na zdjęciu mają farsz twarogowy przygotowany na słodko, dlatego towarzyszy im góra owoców. „Święty Jacku z pierogami, zmiłuj się nad nami!”.

Na zakończenie ciekawostka. Znany językoznawca Maciej Malinowski dowodzi, że nasz dzisiejszy bohater dnia był w rzeczywistości Jakubem, gdyż „na chrzcie otrzymał imię Jakób (pisane wtedy przez ó, od Jacobus). Zamiast zdrobniale Jacobo mówiono jednak na niego Jacko (pomylono te zdrobnienia) i nieoczekiwanie formę tę ktoś skojarzył z Jacinthusem (od: Hiacinthus). W kronikach odnotowano później św. Jacka Odrowąża zamiast św. Jakuba Odrowąża. I tak już zostało…”

Tekst i foto Maria Gonta

Roch i Roszek

16 sierpnia 2022 08:00, admin ego

16 sierpnia oznacza, że nie wiadomo kiedy minęła nam połowa miesiąca. <czytaj dalej>

Nie tylko o Wniebowzięciu

15 sierpnia 2022 07:47, admin ego

15 sierpnia. Dziś od rana dobra wróżba: „Gdy na Wniebowzięcie Panny ciepło dopisuje, to ciepły i pogodny koniec lata obiecuje”. <czytaj dalej>

Wspomnienie króla piorunów

14 sierpnia 2022 09:42, admin ego

14 sierpnia świętują polscy energetycy. <czytaj dalej>

Problemy leworęcznych

13 sierpnia 2022 08:43, admin ego

13 sierpnia. Trwa długi sierpniowy weekend, więc tradycji stało się zadość i pogoda postanowiła się zepsuć. Niebo zaciągnęło szarą kotarę. Siąpi. <czytaj dalej>

Nielekki los ciężkich słoni

12 sierpnia 2022 08:44, admin ego

„Od świętej Klary są już ładne dary” – w większości kalendarzy przysłowie to figuruje pod datą 12 sierpnia. Nie wiem, czy rzeczywiście dawniej obchodzono wspomnienie tej świętej właśnie dzisiaj, czy to któryś z internetowych kalendarzowców kiedyś się pomylił, a pozostali po prostu powielają ten błąd, ale jej wspomnienie liturgiczne obchodzone jest w dzienną rocznicę śmierci (czyli wczoraj), więc i wszystkie przysłowia powinny być właśnie wtedy cytowane. <czytaj dalej>

Lwica pośród zabytków

11 sierpnia 2022 08:07, admin ego

Wiele lat temu, właśnie 11 sierpnia, postanowiłam zepsuć kuzynowi uroczystości związane z jego chrzcinami i wypchnęłam się na świat. <czytaj dalej>

Najbardziej zapracowany święty

10 sierpnia 2022 08:02, admin ego

10 sierpnia. Nasi przodkowie mawiali „Na święty Wawrzyniec lata wnet koniec”, jednak nie martwmy się na zapas. Pogoda dziś piękna i to jest w tej chwili najważniejsze. <czytaj dalej>

Czytam książki. Nie biegam

9 sierpnia 2022 08:41, admin ego

9 sierpnia wita nas dobrą wróżbą: „Jeśli w sierpniu dni jasne, będą stodoły ciasne”. Na razie narzekać na brak sierpniowej jasności nie możemy, oby więc stodoły spokojnie się napełniały („Kto w lecie nie zbiera, w zimie głodem przymiera”), a ceny produktów nie rosły w takim tempie. <czytaj dalej>

Kot wie, czego chce

8 sierpnia 2022 07:32, admin ego

8 sierpnia. Dzień św. Dominika był kiedyś początkiem zwożenia snopów z pól do stodół („Na świętego Dominika zboże z pola do gumn zmyka”, „Na święty Dominik kopy z pola myk, myk”). <czytaj dalej>

Wenus z mamuta włochatego

7 sierpnia 2022 06:38, admin ego

7 sierpnia to dzień, w którym upraszano jednego z patronów: „Św. Kajetanie, strzeż od deszczu zboża zebranie” i „Św. Kajetanie, strzeż od deszczu sprzątanie”. <czytaj dalej>

Zbawienna gorczyca

6 sierpnia 2022 07:30, admin ego

6 sierpnia. Chociaż nie za bardzo w nie wierzę, przytoczę słowa naszych przodków: „Jeśli w pierwszym tygodniu sierpnia spieka, to zima długa, ciężka i śnieżna nas czeka”. <czytaj dalej>

Dzwon karczm piwnych

5 sierpnia 2022 06:59, admin ego

5 sierpnia. „Piwo posiada wartości odżywcze, podczas gdy żywność nie ma wartości piwnych" – te słowa przypisuje się Januszowi Gajosowi, a ja cytuję je dzisiaj zamiast przysłowia, bowiem niemal wszystkie kalendarze oznajmiają, że oto świętujemy Światowy Dzień Piwa. <czytaj dalej>

Vianney z Goszczanowa

4 sierpnia 2022 08:46, admin ego

4 sierpnia. Lato znowu uchyliło piekarnik, obdarzając nas kilkudniowym wzrostem temperatur. Żar rozlewa się po ulicach. W lesie odrobinę łatwiej przetrwać, ale ściółka sucha jak pieprz, nawet drzewa zaczynają się wybarwiać, nie bacząc, że do jesieni jeszcze trochę czasu. O termometrze najlepiej zapomnieć, bo kiedy nasz wyszczerzył się wczoraj temperaturą 34,5°C (przez moment nawet 35°C), mój kapelusz aż podskoczył z wrażenia. Najchętniej relegowałbym się teraz za koło podbiegunowe, tyle że i tam w tym roku rekordowe upały. <czytaj dalej>

I jak tu nie lubić arbuza

3 sierpnia 2022 07:02, admin ego

3 sierpnia. W ludowych porzekadłach zaszyfrowane są niekiedy synoptyczne prognozy długoterminowe. O dwóch, właśnie minionych dniach, mawiano kiedyś: „Jakim pierwszy, drugi ćmi, takie sierpnia, września dni”. Pierwszy odpowiadał za tegomiesięczną aurę, drugi, za wrześniową. Oba miesiące nie rysują się najgorzej, przynajmniej na północno-zachodnich krańcach kraju. <czytaj dalej>

Dobre na stres

2 sierpnia 2022 07:43, admin ego

2 sierpnia. Ktoś w nocy otoczył miasto szczelnym nieprzejrzystym płotem, po tej stronie zostawiając łaskawie Katedrę w całej swej odbudowanej po pożarze okazałości i trochę niekompletny Biały Kościółek. Świeżo obudzone słoneczne promienie pomału wymacywały luki w ogrodzeniu. <czytaj dalej>

Miesiąc z sierpem

1 sierpnia 2022 08:09, admin ego

1 sierpnia. Darzę ten rozpoczynający się miesiąc szczególnym sentymentem, ponieważ przynosi ze sobą wiele rodzinnych, Gontowcowych świąt. <czytaj dalej>

Jaki będzie sierpień?

31 lipca 2022 08:31, admin ego

31 lipca. Ostatni dzień miesiąca. <czytaj dalej>

Najważniejsze są relacje

30 lipca 2022 08:41, admin ego

30 lipca. W myśl cytowanego często przeze mnie przysłowia „Kiedy słońce krwawo wschodzi, w marynarzu trwogę rodzi”, krwistoczerwone barwy dzisiejszego poranka sugerować mogą jakieś gwałtowne zjawiska pogodowe, jednak na razie nic takiego się nie zapowiada. <czytaj dalej>

Dzień św. Marty, Admina, Rozmów w Windzie i...

29 lipca 2022 08:01, admin ego

29 lipca. Złote połacie zbóż znikają z letniego krajobrazu. <czytaj dalej>

Stasze wiadomości:

Kalendarium eventów

«	kwiecień 2024					»
P	W	Ś	C	P	S	N
1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14
15	16	17	18	19	20	21
22	23	24	25	26	27	28
29	30

dodaj: imprezy@egorzowska.pl

Mała wielka sprawa

admin ego:

Piękna inicjatywa w brzydkim mieście

Znany gorzowski lekarz Ireneusz Czerniec zaprosił w niedzielę kandydatów do Rady Miasta, dziennikarzy oraz mieszkańców na spacer ulicami śródmieścia. „Porozmawiajmy i zobaczmy, cóż dobrego możemy zrobić dla naszego miasta, w celu ... <czytaj dalej>

Bez korzeni nie zakwitniesz

Archiwa Państwowe oraz Ministerstwo Edukacji Narodowej zapraszają uczniów klas 4-7 <czytaj dalej>

Kto zdobędzie mural dla szkoły

Murale Pamięci „Dumni z Powstańców” to ogólnopolski konkurs dla szkół <czytaj dalej>

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy

Robisz zdjęcia? Przyślij je do nas foto@egorzowska.pl

admin ego:

W Ośrodku Edukacji Przyrodniczej

Niedziela, jak wiadomo, jest w sanatorium dniem bezzabiegowym, a że ... <czytaj dalej>

admin ego:

900 lat diecezji lubuskiej

Kościół na Środkowym Nadodrzu ma swoją długą, bo wielowiekową historię. ... <czytaj dalej>

admin ego radzi:

Alkoholowa mapa Polski

Ponad 95 tys. pijanych kierowców zatrzymała policja w 2023 roku. ... <czytaj dalej>

admin ego radzi:

Filiżanka kawy lub dwie

Czy wiesz, że filiżanka kawy może zdziałać więcej niż tylko ... <czytaj dalej>

Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog

Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert

Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum

Anonim_2113:

Piękna muzyka była w spektaklu. Cudownie zaśpiewana piosenka finałowa. <czytaj dalej>

Anonim_2289:

108tys
I durna dająca efekt odwrotny kampania <czytaj dalej>

Anonim_4577:

Dobrze! Bo wiele dobrych koncertów w tym sezonie.
Również w Sali Kameralnej. Także autorskie, naszych filharmoników. Wczoraj np. występ dw� <czytaj dalej>

Anonim_9617:

Jest tak bo zdurnieliśmy..... <czytaj dalej>

Anonim_9837:

Tę kwestię reguluje kościół katolicki
Nauczy się by wybierać dobro.

Ale feministkom temat jest obcy i stąd lewica czyli opieku <czytaj dalej>

eGorzowska.pl - e-gazeta Gorzowskiej Agencji Dziennikarskiej