24 lutego to Dzień Niespodziewanego Całusa, a jako że mamy też pierwszy piątek po Środzie Popielcowej, warto wspomnieć o obchodzonym dawniej w Wielkiej Brytanii Całuśnym Piątku. Znany był już w średniowieczu i praktykowany do początków XX wieku. Chłopcom wolno było bezkarnie całować dziewczęta, a dziewczęta nie mogły się wzbraniać. Właściwie to mogły, tylko wtedy czekało je szczypanie w pośladki. Każdy z angielskich regionów miał własne, związane z Całuśnym Piątkiem tradycje, ale to już przeszłość.
O całusie znalazłam tylko jedno przysłowie, które na upartego można uznać za przyjemny przepis na dietę odchudzającą („Nie utyjesz samemi całusami”), o całowaniu natomiast porzekadeł jest kilka:
- „Kiedy cię pocałuję, trzy dni w gębie cukier czuję” wyszło spod pióra Jana Kochanowskiego i jak wiele innych cytatów z „Pieśni świętojańskiej o Sobótce”, weszło do kanonu przysłów polskich,
- „Całuj, nie całuj, a podkomorzym (deputatem) nie będziesz”, co Adalberg tłumaczy „rób co chcesz, nie wskórasz, nie ubłagasz”,
- „Nie daj Boże całować, dopędzając” tłumaczone jest w taki sposób: „życzliwość, przyjaźń, miłość bez wzajemności, przymuszone – przykre są”,
- „Nie ten szanuje, co całuje; ale ten, co w zgodzie żyje”,
- „Pocałuj mię w rękę, dam ci na sukienkę”.
Dziś mamy też pierwszy piątek Wielkiego Postu, do którego przypisano w kalendarzach kulinarnych Dzień Sosu Tatarskiego, bowiem ma się on świetnie komponować z rybami. Zgodnie z tradycją (katolicką) ryby są pokarmem postnym i mogą być spożywane w tzw. dni „wstrzemięźliwości od spożywania mięsa” (Kodeks Prawa Kanonicznego, Rozdz. II, Kan. 251).
Pod datą 24.02.1243 r. w „Księgach henrykowskich” zanotowano, iż Bolesław II Rogatka „zwoławszy na dzień św. Macieja wielu rycerzy do Löwenbergu, rozkazał urządzić turniej”. Löwenberg to dziś Lwówek Śląski, a ów turniej był pierwszym na ziemiach polskich wzmiankowanym w źródłach turniejem rycerskim (za sprzedanie Ziemi Lubuskiej Brandenburczykom, nie darzę Rogatki specjalną sympatią).
Zaintrygowało mnie, że wśród wspominanych dziś świętych nie ma Macieja, o którym mowa w historycznym wpisie sprzed ponad siedmiuset lat. Poszperałam i okazało się, że chodzi o św. Macieja apostoła. Kiedyś faktycznie 24 lutego obchodzono związane z nim uroczystości kościelne, jednak w końcu uznano, że kolidują one z wymogami liturgii wielkopostnej i w kolejnej reformie kalendarza liturgicznego, przeniesiono je na 14 maja. Przy okazji zwróciłam uwagę na wspominanego dzisiaj świętego o wyjątkowym imieniu Pretekstat (biskup Rouen) oraz na najzupełniej świeckiego solenizanta – Wieledroga. Nie znam nikogo o tym imieniu, ale tak sobie myślę, że idealnie pasowałoby do mego małżonka.
Dzisiejszy kolaż przedstawia dwa zdjęcia z pozornie różnych bajek. Prawa część nawiązuje do pierwszego rycerskiego turnieju i przedstawia jedną z płaskorzeźb na wyjątkowej urody ratuszu w Lwówku Śląskim, lewa część – gdyby dokumentowała wydarzenie sprzed siedmiu wieków – mogłaby opowiadać o całusie dla zwycięzcy tegoż turnieju. Ja tylko przypominam, że mamy w kraju miejscowość o nazwie Całowanie (woj. mazowieckie, pow. otwocki), którą odwiedziliśmy przejazdem lata temu i zamierzamy tam powrócić, bo kusi nas Bagno Całowanie. Kiedy wędrowaliśmy tamtędy, nie było jeszcze kładek nad tamtejszymi mokradłami. Teraz można je bezpiecznie zwiedzać i podziwiać.
Maria Gonta
foto Gontowiec Podróżny
UMCS z Jazz Clubem Pod Filarami
80 lat UMCS w Lublinie z Jazz Clubem „Pod Filarami”.
W dniach 14 -17 maja 2024 roku w Akademickim Centrum Kultury ...
<czytaj dalej>Remont schodów
Nowe schody na Piaskach, obok lecznicza zieleń.
Rusza remont schodów przy ul. Bohaterów Westerplatte, zejście do ul. Sczanieckiej. Skarpa przy schodach ...
<czytaj dalej>Obchody 900-lecia jubileuszu
W sobotę 11 maja br. w Ośnie Lubuskim odbędą się uroczyste obchody z okazji dziewięćsetlecia ustanowienia biskupstwa lubuskiego.
Przygotowania do tej ...
<czytaj dalej>Przebudują Ikara
Przetarg na przebudowę ostatniego etapu ulicy Ikara rozstrzygnięty.
Kolejna osiedlowa uliczka zostanie w pełni przebudowana. Nowa nawierzchnia ul. Ikara ułatwi codzienne ...
<czytaj dalej>