Gontowiec Podróżny BLOG

5 marca. „Każdej niedzieli czÅ‚ek siÄ™ weseli”, dzisiaj jednak szczególnie weselić siÄ™ powinny teÅ›ciowe, wszak piÄ…ty dzieÅ„ marca to ich Å›wiÄ™to. Zainicjowano je we Francji w roku 2008 i dość szybko wrosÅ‚o w kalendarze. Jedynie w USA celebrowane jest w czwartÄ… niedzielÄ™ października.

DziÅ› teÅ›ciowa to po prostu matka wspóÅ‚małżonka, ale w polskiej tradycji rozróżniano ongiÅ› matkÄ™ żony (teÅ›ciowÄ…, nazywanÄ… wczeÅ›niej cieÅ›ciÄ…) od matki męża (Å›wiekry). Tak też byÅ‚o z teÅ›ciem. W sÅ‚owniku Jana MÄ…czyÅ„skiego z roku 1564 można przeczytać: „Cieść, to jest żony mojej ojciec, niektórzy Å›wiekrem zowiÄ…, ale niewÅ‚aÅ›ciwie, bo Å›wiekier jest mężów ojciec, którego zowiÄ… po Å‚acinie socer”. Å»onÄ™ wuja (brata matki) nazywano wówczas wujenkÄ…, a żonÄ™ stryja (brata ojca) – stryjenkÄ…. Za to o mężu ciotki (siostry któregoÅ› z rodziców) mówiono zabawnie – pociot albo naciot, a zamiast wnuk i wnuczka – wnÄ™k i wnÄ™ka. O dziecku mawiano po prostu cÄ™do. WspóÅ‚czesność trochÄ™ nam to barwne sÅ‚ownictwo uproÅ›ciÅ‚a.
Åšwiekra miaÅ‚a zdecydowanie wiÄ™kszÄ… możliwość, by zatruć życie synowej, ponieważ zgodnie z tradycjÄ…, Å›wieżo poÅ›lubiona żona przeprowadzaÅ‚a siÄ™ do wielopokoleniowego domu męża rzÄ…dzonego przez jego rodzicielkÄ™ i powinna podporzÄ…dkować siÄ™ wyznaczonym sobie obowiÄ…zkom. TeÅ›ciowa z pewnoÅ›ciÄ… takiej wÅ‚adzy nad ziÄ™ciem nie miaÅ‚a. W starych porzekadÅ‚ach mawiano nawet, że „Zięć jest kolumnÄ…, na której wspiera siÄ™ serce teÅ›ciowej” oraz „Szanuj ziÄ™cia dla dzieciÄ™cia”.

Te z przysÅ‚ów, które mówiÄ…, że „Od krzyku teÅ›ciowej nawet pies ucieka”, „ZÅ‚a teÅ›ciowa nawet z tyÅ‚u ma uszy”, „Kaszanka nie wÄ™dlina, teÅ›ciowa nie rodzina”, z pewnoÅ›ciÄ… częściej dotyczyÅ‚y Å›wiekr i ich wojenek ze snechami (synowymi). PorzekadÅ‚a nie przebierajÄ… w sÅ‚owach: „Matka mężowa – gÅ‚owa wężowa” („ZÅ‚a teÅ›ciowa jad żmii w sobie chowa”). Na szczęście teÅ›ciowe nie zawsze byÅ‚y potworami, zdarzaÅ‚y siÄ™ też sympatyczne i pomocne.
DziÅ› mÅ‚odzi mieszkajÄ… zazwyczaj osobno, teÅ›ciowe nadal bywajÄ… różne i to niezależnie od tego, czy sÄ… matkami męża czy żony, jednak o wiele częściej po prostu zajmujÄ… siÄ™ sobÄ… i swoimi zainteresowaniami, bo przecież „Nikt tak dobrze nie potrafi żyć z teÅ›ciowÄ… jak ona sama”. O tych wszystkowiedzÄ…cych i uwielbiajÄ…cych siÄ™ wtrÄ…cać mawia siÄ™ niekiedy z przymrużeniem oka: „Rodzina bez teÅ›ciowej jest jak zegar bez wskazówek” i „Sumienie jest jak teÅ›ciowa, której wizyta nie ma koÅ„ca”.

Warto wiedzieć, że mamy w kraju dwa pomniki teÅ›ciowej, a raz w roku można wziąć udziaÅ‚ w zjeździe teÅ›ciowych. Pierwszy z pomników to widoczna na zdjÄ™ciu Å‚aweczka w inowrocÅ‚awskiej Pijalni Wód. ZasiadÅ‚a na niej, trzymajÄ…ca na kolanach maÅ‚ego pieska, elegancka starsza pani w ogromnym kapeluszu. Jest tak sympatyczna, że wszyscy chÄ™tnie siÄ™ do niej przysiadajÄ…. Ja w każdym razie odwiedzam jÄ… za każdym pobytem w tym mieÅ›cie. W koÅ„cu sama nie od dziÅ› jestem teÅ›ciowÄ…. MiaÅ‚am też niedużego psa i lubiÄ™ kapelusze.


Drugiego pomnika szukajcie na Rynku w maÅ‚opolskich Ryglicach. Tam teÅ›ciowÄ… umieszczono w… fontannie, w dodatku w towarzystwie synowej i wnuka. GrupÄ™ rzeźb nazwano „PogórzaÅ„skÄ… PenelopÄ…” albo „Pomnikiem emigranta”. Zgodnie z opisem przedstawia „mÅ‚odÄ… kobietÄ™ w ciąży, jej syna oraz teÅ›ciowÄ…, patrzÄ…cych z utÄ™sknieniem w kierunku Tarnowa, w oczekiwaniu na powrót syna, męża i ojca, który wyjechaÅ‚ za chlebem”.

Teściowe mają też swoją patronkę. Jest nią błogosławiona Marianna Biernacka z podlaskiego Lipska i to w tej miejscowości nad Biebrzą odbywają się doroczne zjazdy teściowych. Historia jest tragiczna, bowiem 13.07.1943 r. Marianna poszła na egzekucję w zamian za swoją ciężarną synową. Beatyfikowana została w 1999 r. Ocalona przez nią synowa przeżyła jeszcze 71 lat, zmarła w 2014 r. dożywszy lat 97.

Ponieważ teÅ›ciowe obok policjantów i blondynek sÄ… jednym z najpopularniejszych tematów do żartów, przekornie zakoÅ„czÄ™ dziÅ› maksymÄ… „Zawsze dziÄ™kuj swojej teÅ›ciowej, ponieważ to ona jest przyczynÄ… twojego najwiÄ™kszego źródÅ‚a szczęścia”, a wszystkim synowym życzÄ™, by mogÅ‚y powiedzieć o sobie „Mój mąż traktuje mnie jak księżniczkÄ™, a to oznacza, że zostaÅ‚ wychowany przez osobÄ™, która jest królowÄ…”. No i jeszcze stara prawda: „Nim zostanie siÄ™ teÅ›ciowÄ…, najpierw trzeba być synowÄ…”.

tekst Maria Gonta
foto Bogdan Gonta

Dodaj komentarz:

Oni tu zostajÄ…

„ZostajÄ™!” to hasÅ‚o nowej kampanii promujÄ…cej Gorzów, która ma zwrócić uwagÄ™ na zalety naszego miasta, dziÄ™ki którym jest ono doskonaÅ‚ym ... <czytaj dalej>

Pielgrzymki

Tegoroczna piesza pielgrzymka powoÅ‚aniowa odbÄ™dzie siÄ™ w sobotÄ™ w sobotÄ™ 27 kwietnia. WyjÅ›cie pielgrzymki na trasÄ™ z Paradyża do Rokitna nastÄ…pi ... <czytaj dalej>

200 lat dla pani Zofii

NieczÄ™sto zdarza siÄ™, aby tradycyjnie Å›piewane „sto lat”, z racji chwili, modyfikowano w sekwencji życzeÅ„ na lat „dwieÅ›cie”. Tak wÅ‚aÅ›nie ... <czytaj dalej>

Prezydent w ministerstwie

Prezydent Gorzowa w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego. - Z doÅ›wiadczenia wiem, że najważniejsze sÄ… relacje bezpoÅ›rednie. Ustalenia, które zapadajÄ… wtedy ... <czytaj dalej>

«	maj 2024					»
P	W	Åš	C	P	S	N
		1	2	3	4	5
6	7	8	9	10	11	12
13	14	15	16	17	18	19
20	21	22	23	24	25	26
27	28	29	30	31

Piękna inicjatywa w brzydkim mieście

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy

Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog

Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert

Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum

internet to pożyteczny wynalazek
ale steve jobs zje..ał ludzkosc tymi ifonami.
ludzie nie rozmawiajÄ… już ze sobÄ… tylko sie gapiÄ… w te <czytaj dalej>

To nie kwestia dobra czy zÅ‚a tylko odpowiedzialnoÅ›ci i wolnej woli. Zdejmujemy z naszych dzieci odpowiedzialność. Mówimy "to sÄ… dzieci wiÄ™ <czytaj dalej>

PiÄ™kna muzyka byÅ‚a w spektaklu. Cudownie zaÅ›piewana piosenka finaÅ‚owa. <czytaj dalej>

108tys
I durna dajÄ…ca efekt odwrotny kampania <czytaj dalej>

Dobrze! Bo wiele dobrych koncertów w tym sezonie.
Również w Sali Kameralnej. Także autorskie, naszych filharmoników. Wczoraj np. wystÄ™p dwà <czytaj dalej>