Gontowiec Podróżny BLOG

Gershøj to nieduża miejscowość nad Roskildefjordem. Znana od 1253 r. (wtedy jako Gæshove), obecnie liczy niespełna 700 mieszkańców. Wpadł nam w oko tamtejszy kościół zbudowany w wyjątkowo pięknym miejscu. Niewątpliwie duży wpływ na jego powstanie miało cudowne źródło św. Wawrzyńca (Sankt Laurentius Kilde albo Sankt Lars Kilde) znajdujące się nad fiordem, na wschód od świątyni. Już od czasów średniowiecza w noc świętojańską ściągało do siebie cierpiących na trąd i chorobę angielską (krzywica). Było bardzo popularne jeszcze w XIX w. Dziś jest raczej ciekawostką. Obudowano je kwadratową cembrowiną, a dostać się tam można po drewnianej kładce zarówno od strony kościoła, jak i niedużego portu (Gershøj Havn). O tym, że trędowaci byli tu częstymi gośćmi świadczy kolejna ciekawostka, którą jednak zobaczyć można dopiero po wejściu do wnętrza kościoła. W północnej ścianie prezbiterium zachował się zakratowany otwór nazywany po prostu „dziurą trędowatych”. Służył do podawania komunii chorym na trąd.

Świątynia nosi to samo wezwanie, co źródło. Budowla łączy w sobie elementy wielu stylów architektonicznych. Ma romański chór i nawę zbudowaną z ciosów. Łuk tęczowy został później rozbudowany. Sklepienie prezbiterium pochodzi prawdopodobnie z ok. 1350 r., natomiast sklepienie nawy z ok. 1400 r. W czasach gotyckich po południowej stronie nawy dobudowano kruchtę z kamienia zwanego tutaj frådsten. W późnym średniowieczu dobudowano zachodnie przedłużenie nawy, a później zachodnią wieżę, obie wymurowane z tego samego kamienia na podmurówce z polnych głazów.

Frådsten, dosłownie „kamień mrozowy” albo „kamień źródlany” (u nas nazywany źródleńcem albo tufem wapiennym) jest jednym z najstarszych kamieni budowlanych w Danii, szczególnie popularnym w okolicach Roskilde w czasach, zanim budownictwo zdominowała cegła. Jest delikatnie porowaty i łatwy w obróbce. Dopóki utrzymuje wilgotność, łatwo go ciosać i szlifować do pożądanego kształtu za pomocą najprostszych narzędzi. Wysuszony przez słońce i wiatr staje się twardy i niezwykle trwały. Co ciekawe, z myślą o renowacji starych budowli, w ostatnich latach reaktywowano jeden z dawnych kamieniołomów w okolicy Vintre Møller. To stąd wydobywano frådsten, z którego powstała znaczna część wczesnośredniowiecznego Roskilde i okolicznych wiejskich kościołów.

We wnętrzu Gershøj Kirke zwraca uwagę granitowa chrzcielnica z XIII w. z mosiężną misą pochodzącą z 1580 r. Stara skarbona z XVII w. najprawdopodobniej stała pierwotnie przy źródle św. Wawrzyńca, aby pielgrzymi mogli wrzucać do niej ofiarę za korzystanie z cudownej wody. Siedemnastowieczne są także ozdobne ławki i ambona, ale jednym z najstarszych elementów wyposażenia świątyni jest skromna kadzielnica. Szacuje się, że może pochodzić nawet z lat 1250-1300. Na ścianach zachowały się pozostałości gotyckich malowideł.

Maria Gonta
foto Gontowiec Podróżny


Kliknij w wybrane zdjęcie aby powiększyć

Dodaj komentarz:

W czwartek Boże Ciało

W najbliższy czwartek 30 maja Kościół obchodzi uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa popularnie nazywaną świętem Bożego Ciała. Tego dnia ... <czytaj dalej>

Składy komisji Sejmiku Województwa Lubuskiego

Radni województwa w trakcie sesji w dniu 20 maja 2024 r. wybrali przedstawicieli komisji w Sejmiku Województwa Lubuskiego VII kadencji. Wybrano ... <czytaj dalej>

Przebudowa Spichrzowej

Ostatnie przygotowania do rozpoczęcia przebudowy ulicy Spichrzowej. Konsorcjum firm TORMEL i WUPRINŻ, przebuduje ostatni, półkilometrowy odcinek ulicy Spichrzowej. Pierwsze prace ruszą ... <czytaj dalej>

UMCS z Jazz Clubem Pod Filarami

80 lat UMCS w Lublinie z Jazz Clubem „Pod Filarami”. W dniach 14 -17 maja 2024 roku w Akademickim Centrum Kultury ... <czytaj dalej>

«	marzec 2024					»
P	W	Ś	C	P	S	N
				1	2	3
4	5	6	7	8	9	10
11	12	13	14	15	16	17
18	19	20	21	22	23	24
25	26	27	28	29	30	31

Piękna inicjatywa w brzydkim mieście

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy

Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog

Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert

Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum

Piękni ludzie, piękna sprawa, piękne widoki...
Muszę się wybrać!
Z.M.P. <czytaj dalej>

Taaak, dzieciństwo to fajna sprawa! ):-)
Z>M.P. <czytaj dalej>

W Polsce żaden komunizm się nie skończył <czytaj dalej>

Jesteście Panowie naprawdę"wielcy". Robicie coś z pasją i...radością. Dlaczego tacy, jak wy nie sa co najmniej radnymi. Patrząc na fo <czytaj dalej>

To jeszcze proponuje panu wojewodzie przebrać się, nieco zmienić facjate i pod pozorem boleści, rany ręki iść na SOR i zobaczyç, posłuchać, <czytaj dalej>