23 lutego obchodzony jest Ogólnopolski DzieÅ„ Walki z DepresjÄ…. Mimo ponurych statystyk zwiÄ…zanych z depresjÄ…, musimy wiedzieć, że ta choroba jest wyleczalna. W województwie lubuskim dziaÅ‚ajÄ… trzy Centra Zdrowia Psychicznego.
Coraz wiÄ™cej osób zmaga siÄ™ z depresjÄ…
Åšwiatowa Organizacja Zdrowia przewiduje, że w ciÄ…gu kilku najbliższych lat depresja bÄ™dzie najczęściej wystÄ™pujÄ…cÄ… chorobÄ…. Obecnie na Å›wiecie liczba chorych wynosi ponad 350 mln, w Europie ok. 85 mln. Oficjalnie w Polsce zmaga siÄ™ z niÄ… ok. 1,5 mln osób. Stanowi to trzykrotność liczby mieszkaÅ„ców GdaÅ„ska.
Część chorych, choć doÅ›wiadcza objawów, nie zgÅ‚asza siÄ™ do specjalisty i nie uzyskuje diagnozy. Tu szacunki mówiÄ… o tym, że nawet 10 proc. Polek i Polaków walczy z depresjÄ…. Dwa razy częściej diagnozowana jest u kobiet niż u mężczyzn, a do gabinetów lekarskich z jej objawami najczęściej przychodzÄ… osoby w wieku 20-40 lat. Co piÄ…ta kobieta i co dziesiÄ…ty mężczyzna w ciÄ…gu życia ma co najmniej jeden epizod depresji.
W 2019 r. leczeniem depresji objÄ™to prawie 17,3 tys. osób poniżej 18. roku życia. W 2020 r., wskutek ograniczonego ze wzglÄ™du na pandemiÄ™ COVID-19 dostÄ™pu do placówek medycznych, liczba mÅ‚odych pacjentów, którzy trafili do specjalistów z powodu zaburzeÅ„ depresyjnych nieco spadÅ‚a (do ok. 16,8 tys.), jednak już w 2021 roku wyniosÅ‚a aż 25,3 tys. Oznacza to ponad 100-procentowy wzrost w porównaniu z rokiem 2017.
Na depresjÄ™ skÅ‚ada siÄ™ szereg objawów
Zgodnie z klasyfikacją Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, aby można było postawić diagnozę, symptomy muszą utrzymywać się przez co najmniej dwa tygodnie.
Anhedonia to jeden z kluczowych objawów pomocnych przy diagnozowaniu depresji. Oznacza utratÄ™ zdolnoÅ›ci do odczuwania przyjemnoÅ›ci i radoÅ›ci, nawet z rzeczy, które zawsze dostarczaÅ‚y nam tych emocji. Ważne, żeby pamiÄ™tać, że objaw ten może pozostać po leczeniu depresji, co może być zapowiedziÄ… tego, że choroba może nawrócić.
Obniżenie nastroju i smutek. SÄ… to naturalnie wystÄ™pujÄ…ce u każdego czÅ‚owieka stany, jednak w depresji trwajÄ… one przewlekle i wspóÅ‚istniejÄ… z innymi objawami. Pojawia siÄ™ poczucie wyczerpania, ciÄ…gÅ‚ego zmÄ™czenia i braku motywacji do codziennego życia.
Inne objawy dodatkowe ważne w diagnostyce to: zaburzenia toku myślenia, łaknienia (zwiększony lub zmniejszony apetyt) i masy ciała, problemy ze snem: bezsenność, problemy z zasypianiem, nadmierna senność.
Ponure statystyki...
Najpoważniejszym problemem w depresji sÄ… myÅ›li i próby samobójcze.
WÅ›ród osób chorujÄ…cych na depresjÄ™ 40-80 proc. chorych ma myÅ›li samobójcze, 20-60 proc. podejmuje próby samobójcze, aż 15 proc. chorych odbiera sobie życie.
Każdego roku milion osób na Å›wiecie ginie z powodu depresji. Codziennie umiera 3 800 osób. Co 40 sekund na Å›wiecie zabija siÄ™ czÅ‚owiek.
Depresja jest chorobÄ… wyleczalnÄ…
Mimo ponurych statystyk musimy pamiętać, że depresja jest chorobą wyleczalną.
W takim razie co zrobić, kiedy w naszym otoczeniu jest osoba dotknięta tym schorzeniem?
Najważniejsze to okazać wyrozumiałość i zrozumienie.
Należy wysłuchać, co osoba ma do powiedzenia, pokazać, że naprawdę chcemy ją zrozumieć.
DoÅ‚óż staraÅ„, by namówić chorego na wizytÄ™ u psychiatry i rozpoczÄ™cie leczenia. Oprócz leczenia farmakologicznego ważne jest rozpoczÄ™cie psychoterapii.
Chorego na depresjÄ™ warto nakÅ‚aniać do prostych codziennych aktywnoÅ›ci, takich jak wspólne spacery czy prace domowe. Jednak należy do tego podejść delikatnie i nie wolno robić tego w atmosferze przymusu.
Przede wszystkim nie wolno bagatelizować problemu. Gdy widzisz u kogoÅ› bliskiego objawy depresji to zacznij dziaÅ‚ać. Nie mów "to nic takiego" albo "nie przesadzaj, to minie".
Pandemia COVID-19 widocznie odcisnęła piÄ™tno na naszym zdrowiu psychicznym. W trakcie wiosennego lockdownu (poczÄ…tek maja 2020) najwyższy poziom objawów depresji i lÄ™ku uogólnionego przejawiaÅ‚y osoby w wieku 18-24 lata, podczas gdy w grudniu – osoby w wieku 35-44 lata. Objawy depresji i lÄ™ku wiÄ…zaÅ‚y siÄ™ z trudnoÅ›ciami doÅ›wiadczalnymi w domu i niepokojem zwiÄ…zanym z rozprzestrzenianiem siÄ™ epidemii.
Nie zawsze osoba chora na depresję jest przygnębiona...
Nie zawsze osoba chora na depresjÄ™ jest przygnÄ™biona i pozbawiona energii. Syndrom Sisi jest bowiem szczególnÄ… odmianÄ… depresji, która nie objawia siÄ™ bezczynnoÅ›ciÄ…, potrzebÄ… odosobnienia czy nawet zakoÅ„czenia swojego życia, a wrÄ™cz przeciwnie. Osoby cierpiÄ…ce na tÄ™ chorobÄ™ cechuje energiczność i chęć do dziaÅ‚ania. Problem w tym, że wykonywanie różnego rodzaju czynnoÅ›ci nie przynosi zadowolenia z siebie i z pracy. Syndrom ten zostaÅ‚ nazwany ze wzglÄ™du na cesarzowÄ… Austrii i królowa WÄ™gier – ElżbietÄ™ BawarskÄ… (pieszczotliwie zwanÄ… Sisi), której depresja przebiegaÅ‚a w nietypowy sposób.
Trzy Centra Zdrowia Psychicznego w Lubuskiem
W województwie lubuskim funkcjonujÄ… trzy Centra Zdrowia Psychicznego:
-
Międzyrzeckie
-
Gorzowskie
-
Zielonogórskie – na bazie Szpitala w Ciborzu
Centra zapewniajÄ… kompleksowÄ… opiekÄ™ psychiatrycznÄ…, psychologicznÄ… oraz psychoterapeutycznÄ… (ambulatoryjnÄ…, Å›rodowiskowÄ…, dziennÄ…, doraźnÄ… i caÅ‚odobowÄ…) dla dorosÅ‚ych mieszkaÅ„ców na obszarze jego dziaÅ‚ania.
Osoba w kryzysie może uzyskać pomoc bez skierowania i wczeÅ›niejszej rejestracji, dzwoniÄ…c do Punktów ZgÅ‚oszeniowo-Koordynacyjnych CZP od poniedziaÅ‚ku do piÄ…tku 8.00-18.00 pod numery telefonów:
-
MiÄ™dzyrzeckie Centrum Zdrowia Psychicznego –powiat miÄ™dzyrzecki i sulÄ™ciÅ„ski tel. 506 934 627
-
Gorzowskie Centrum Zdrowia Psychicznego – powiat gorzowski, miasto Gorzów Wlkp. tel. 95 782 78 76
-
Zielonogórskie Centrum Zdrowia Psychicznego – powiat zielonogórski, miasto Zielona Góra, 1) ul. Chopina 9, tel. 514 366 390, 2) ul. Bohaterów Westerplatte 11, tel. 68 506 52 81, 68 506 52 82, 3) Sulechów, al. NiepodlegÅ‚oÅ›ci 15 tel. +48 514 366 336
Centra Zdrowia Psychicznego obejmują swoją opieką osoby dorosłe.
Dzieciom i mÅ‚odzieży pomaga „Pozytywka”
OpiekÄ™ nad dziećmi i mÅ‚odzieżą sprawuje poradnia psychologiczna „Pozytywka” w Zielonej Górze. Poradnia funkcjonuje w ramach projektu: Åšrodowiskowe Centrum Zdrowia Psychicznego dla dzieci i mÅ‚odzieży w Zielonej Górze, wspóÅ‚finansowanego z EFS w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020 (OÅ› Priorytetowa IV – Innowacje spoÅ‚eczne i wspóÅ‚praca ponadnarodowa, DziaÅ‚anie 4.1 – Innowacje spoÅ‚eczne). „Pozytywka” obejmuje wsparciem dzieci i mÅ‚odzież w Zielonej Górze i powiecie zielonogórskim.
Aby skorzystać z oferty „Pozytywki" można zadzwonić na INFOLINIĘ (tel. 459 588 995, w godzinach od 8.00 do 20.00 każdego dnia) bÄ…dź do REJESTRACJI. (tel. 459 588 988, w godzinach od 8.00 do 20.00 od poniedziaÅ‚ku do piÄ…tku).
Oprac. red.