20 lutego. W kalendarzu Å›wiÄ…t nietypowych figuruje dziÅ› DzieÅ„ Ciasta WiÅ›niowego i DzieÅ„ Kajdanek. O ile wiem, w jaki sposób obchodzić ten pierwszy, w przypadku drugiego staje siÄ™ to problematyczne.
DzieÅ„ Kajdanek ustanowiono w rocznicÄ™ zarejestrowania w 1862 r. patentu na te specyficzne „bransoletki”. Patent patentem, jednak przyrzÄ…d sÅ‚użący do krÄ™powania swobód obywatelskich znany byÅ‚ już w starożytnoÅ›ci, bo czym innym mogÅ‚y być wiÄ™zy krÄ™pujÄ…ce mitycznego Proteusza?
Proteusz to w mitologii greckiej wszystkowiedzÄ…ce, zmiennoksztaÅ‚tne bóstwo morskie posiadajÄ…ce także dar proroctwa, lecz niezbyt chÄ™tnie udzielajÄ…ce odpowiedzi na zadawane mu pytania. Sposób na ich zdobycie zdradziÅ‚ Homer. WedÅ‚ug niego Proteusz mieszkaÅ‚ w pobliżu wysepki Pharos i uwielbiaÅ‚ wynurzać siÄ™ z morskiej toni w samo poÅ‚udnie, zawsze otoczony fokami. WystarczyÅ‚o go wtedy przydybać i unieruchomić, a do tego najlepiej nadawaÅ‚ siÄ™ jakiÅ› prototyp późniejszych kajdanek. Dopóki bóstwo byÅ‚o skrÄ™powane, pozwalaÅ‚o siÄ™ wypytywać i udzielaÅ‚o informacji zwrotnych.
DziÅ› wypada drugi w tym roku nów Księżyca. Trubadurzy Å›piewali kiedyÅ›: „Ciemna nocka dookoÅ‚a, kogo szukasz, kogo woÅ‚asz?”, ale w zimowÄ… ciemnÄ… nockÄ™ najlepiej nie szukać i nie woÅ‚ać nikogo ani niczego, tylko otulić siÄ™ miÄ™kkim kocem i obejrzeć ciekawy film lub poczytać książkÄ™, tym bardziej że dziÅ› Å›wiÄ™tujemy DzieÅ„ Wygody. WymyÅ›lono go po to, byÅ›my mogli docenić walory wymyÅ›lonego kilkanaÅ›cie lat temu koca z rÄ™kawami, który nie dorobiÅ‚ siÄ™ jeszcze polskiej nazwy, chociaż bez problemów można go kupić w sklepach. Przypomina szlafrok zakÅ‚adany tyÅ‚em na przód, ale jest od niego zdecydowanie dÅ‚uższy i miÄ™kszy.
Od 2008 r. obchodzony jest też Åšwiatowy DzieÅ„ PalÄ…cych FajkÄ™, ustanowiony przez fajczarzy z Kanady. W naszym kraju jest kilkanaÅ›cie zrzeszajÄ…cych ich klubów, a mnie Å›wiÄ™to kojarzy siÄ™ z zespoÅ‚em „ÅšlÄ…sk”, Å›piewajÄ…cym „pyk, pyk, pyk z fajeczki (…)” i zachodniopomorskÄ… wsiÄ… RoÅ›cin, sÅ‚ynÄ…cÄ… ongiÅ› z manufaktury fajek jednorodnych. Jej roczna produkcja siÄ™gaÅ‚a od 1,4 do 1,7 miliona sztuk, które rozchodziÅ‚y siÄ™ po caÅ‚ej Europie. DziÅ› ciÄ…gle można natrafić tutaj na fajczarskie artefakty (zwÅ‚aszcza w okolicach zrujnowanego paÅ‚acu), a roÅ›ciÅ„skie fajki prezentowane sÄ… w wielu muzeach. Najbliższe z nich znajduje siÄ™ w MyÅ›liborzu (i stamtÄ…d pochodzi moje zdjÄ™cie).
Fajki jednorodne skÅ‚adaÅ‚y siÄ™ ze stanowiÄ…cych jednÄ… caÅ‚ość cylindrycznej gÅ‚ówki, cybucha i ustnika. Produkowano je z glinki kaolinowej. ByÅ‚y żaroodporne, miaÅ‚y stosunkowo niskÄ… cenÄ™ i podstawowÄ… wadÄ™ – kruchość. MówiÅ‚o siÄ™, że kiedy taka fajka upadnie, nie warto siÄ™ po niÄ… schylać. W późniejszym okresie pojawiÅ‚y siÄ™ tzw. fajki zÅ‚ożone (lulki) skÅ‚adajÄ…ce siÄ™ z glinianej gÅ‚ówki i wytwarzanego z innego materiaÅ‚u ustnika z cybuchem.
Na samym początku wspominałam o Dniu Ciasta Wiśniowego, w na zakończenie rekomenduję jeszcze wszystkim łasuchom Dzień Szarlotki.
Tekst i foto Maria Gonta
Oni tu zostajÄ…
„ZostajÄ™!” to hasÅ‚o nowej kampanii promujÄ…cej Gorzów, która ma zwrócić uwagÄ™ na zalety naszego miasta, dziÄ™ki którym jest ono doskonaÅ‚ym ...
<czytaj dalej>Pielgrzymki
Tegoroczna piesza pielgrzymka powołaniowa odbędzie się w sobotę w sobotę 27 kwietnia.
Wyjście pielgrzymki na trasę z Paradyża do Rokitna nastąpi ...
<czytaj dalej>200 lat dla pani Zofii
NieczÄ™sto zdarza siÄ™, aby tradycyjnie Å›piewane „sto lat”, z racji chwili, modyfikowano w sekwencji życzeÅ„ na lat „dwieÅ›cie”. Tak wÅ‚aÅ›nie ...
<czytaj dalej>Prezydent w ministerstwie
Prezydent Gorzowa w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
- Z doÅ›wiadczenia wiem, że najważniejsze sÄ… relacje bezpoÅ›rednie. Ustalenia, które zapadajÄ… wtedy ...
<czytaj dalej>