8 maja. Jeżeli prawdą jest, że „Grzmot w maju sprzyja urodzaju”, to tylko się cieszyć, bo wczoraj nas ogrzmiało. Poza tym „Na świętego Stanisława rośnie koniom trawa”. I to jak rośnie! Aż miło popatrzeć. Inne uprawy także się nie lenią. Rozpachniony rzepak pręży się żółtymi kwiatami, a zboża odsłaniają kolanka, upodabniając się przez chwilę do młodych bambusów. „Na świętego Stanisława żytko kieby ława”. To też widać.

Jeżeli chodzi o zasiewy, maj zawsze był miesiącem strategicznym, stąd przysłowia odwołujące się do świętych patronów, według których w kalendarzu staropolskim liczono czas:
„Św. Stanisław len sieje, Zofia (15 maja) konopie, a Urban (25 maja) jęczmień i owies każe kończyć, chłopie”,
„Na św. Stanisław pierwszy siew prosa, a ostatni owsa”,
„Na świętego Stanisława nie siej owsa, będzie trawa”
„Jak się zasieje len w św. Stanisława, to tak urośnie jako ława”,
„Len zasiany w Stanisława urośnie jak trawa”
„Do świętego Stanisława z pastuchami sprawa”
„Na świętego Stanisława w domu pustki, w polu sława”

Mimo groźby przymrozków zdarzających się w połowie miesiąca, na św. Stanisława definitywnie żegnano się z zimą, demontując na wsiach zbędne już do późnej jesieni podwójne drzwi i okna: „Na święty Stanisław, drzwi i okna wystaw”.

Ponieważ świętych Stanisławów jest kilku (np. św. Stanisław Kostka, św. Stanisław Papczyński), warto wiedzieć, że dzisiejsze przysłowia odnoszą się do św. Stanisława ze Szczepanowa. Najsłynniejsze w naszym kraju miejsce jego kultu znajduje się w nadwiślańskiej wsi Piotrawin (woj. lubelskie), gdzie według legendy miało dojść do spektakularnego wskrzeszenia rycerza Piotra Strzemieńczyka przez krakowskiego biskupa Stanisława. Po tym, jak spadkobiercy rycerza zarzucili mu bezprawne zagarnięcie majątku, biskup udał się wiejskiego kościółka, w którym Piotr spoczywał od dwóch bez mała lat, wskrzesił go i uzyskał od niego potwierdzenie transakcji.

Dzień św. Stanisława celebrowany jest co najmniej od czasów jego kanonizacji, która nastąpiła 08.05.1253 r., ale we współczesnych kalendarzach pod dzisiejszą datą zapisano również kilka innych, całkiem świeckich świąt.

Jednym z nich jest obchodzony od 1985 r. Dzień Bibliotekarza i Bibliotek. Wszystkim bibliotekarzom życzymy radości z wykonywanej pracy, a bibliotekom – rosnącego grona czytelników, a nam wszystkim możliwości odwiedzania tak cudnych przybytków, jak ten na zdjęciu.

Fotografia przedstawia fragment klasztornej biblioteki w czeskim Broumovie, oddalonym zaledwie o kilka kilometrów od polskiej granicy. Równie piękną zobaczyć można w bardzo ciekawym zespole poaugustiańskim w Żaganiu, ale nasze zdjęcia z tego miejsca, robione wiele lat temu, pozostawiają wiele do życzenia. Wniosek stąd, że do Żagania trzeba wybrać się po raz kolejny.

PS
Dzisiaj także obchodzony jest Światowy Dzień Osła, pomyślałam jednak, że nadmiar informacji w jednym wpisie utrudnia ich właściwy odbiór, więc o osłach napiszę jutro.

Maria Gonta
Foto Bogdan Gonta