Gontowiec Podróżny BLOG

Taka przydrożna ciekawostka ze Szwecji. ZwykÅ‚y parking przy drodze, tylko tym razem nie tej najboczniejszej z bocznych, a przy E6 bÄ™dÄ…cej fragmentem transskandynawskiej trasy rozpoczynajÄ…cej swój bieg w szwedzkim Trelleborgu nad BaÅ‚tykiem i ciÄ…gnÄ…cej przez SzwecjÄ™ oraz NorwegiÄ™ aż do Kirkenes nad Morzem Barentsa, tuż przy granicy z RosjÄ… (jakieÅ› 100 km od MurmaÅ„ska).

Rzadko jeździmy trasami szybkiego ruchu (E6 na sporej dÅ‚ugoÅ›ci jest nawet autostradÄ…), tylko wtedy, kiedy bardzo nam siÄ™ spieszy, albo nie ma innego wyjÅ›cia. DecydujÄ…c siÄ™ na krótki wypad do Norwegii, postanowiliÅ›my dojechać niÄ… w pobliże granicy i tak trafiliÅ›my na Rastplats Femstenaberg.

Miejsce odpoczynku nazwane Femstenaberg poÅ‚ożone jest pomiÄ™dzy Tanum a Strömstad. To Å‚adnie i wygodnie zagospodarowany teren, z fajnym widokiem na okolicÄ™, z placem zabaw dla dzieci, stoÅ‚ami piknikowymi, Å‚awkami widokowymi ustawionymi na skaÅ‚kach i oczywiÅ›cie z czystymi toaletami, ale nam spodobaÅ‚ siÄ™ najbardziej fakt, że wyeksponowano na nim odkryte podczas budowy drogi w 2009 r. znalezisko paleontologiczne. Jest nim znaleziony w bÅ‚ocie kilkaset metrów stÄ…d szkielet 20-metrowego wieloryba grenlandzkiego, którego wiek okreÅ›lono na 14.000 lat, a wiÄ™c pod koniec epoki lodowcowej, kiedy poziom morza byÅ‚ o 162 m wyższy niż obecnie. Kiedy wieloryb zdechÅ‚, opadÅ‚a na dno na gÅ‚Ä™bokoÅ›ci 90 m (koparka odkopaÅ‚a go na wysokoÅ›ci 72 m n.p.m.).

Szwedzki zarzÄ…d dróg uznaÅ‚, że interesujÄ…ce bÄ™dzie pokazanie znaleziska osobom odpoczywajÄ…cym na budowanym wÅ‚aÅ›nie parkingu i tak powstaÅ‚a strefa wypoczynku z gablotÄ…, w której szkielet prehistorycznego olbrzyma prehistorycznego olbrzyma pieczoÅ‚owicie uÅ‚ożono na podÅ‚ożu z kamieni morskich i muszli małży oraz ustawiono pod dachem szereg tablic wypeÅ‚nionych mnóstwem ciekawych informacji i kolorowych zdjęć.

Można tam poczytać o historii terenu, zobaczyć jak wyglÄ…daÅ‚a linia wybrzeża podczas epoki lodowcowej, dowiedzieć siÄ™ wiÄ™cej o Parku Narodowym Kosterhavet i wielorybach grenlandzkich, które nadal dopÅ‚ywajÄ… do brzegów Bohuslänu. OglÄ…daliÅ›my to wszystko z wielkim zaciekawieniem i –nie da siÄ™ ukryć – z zazdroÅ›ciÄ…, że Szwedzi potrafiÄ…, i że moglibyÅ›my siÄ™ od nich wiele nauczyć. Od lat marzy mi siÄ™, by w pobliżu miejsca znalezienia w 2016 r. szkieletu pradziejowego nosorożca stanęła bodaj jakaÅ› tablica z jego wizerunkiem.

Nosorożca nazwanego pieszczotliwie Stefanią (od łacińskiej nazwy Stephanorhinus kirchbergensis) odkryto przypadkowo podczas budowy S3, niemal tuż przed oddaniem do użytku drugiej nitki obwodnicy Gorzowa. Pospieszną ewakuacją znaleziska zajęli się naukowcy z Dolnośląskiego Oddziału Państwowego Instytutu Geologicznego - Państwowego Instytutu Badawczego. Zdążyli wydobyć ok.120 kości, czyli 85% kompletnego szkieletu.

Odkrycie okazaÅ‚o siÄ™ unikatowe, bo to pierwszy tak dobrze zachowany i niemal kompletny szkielet tego nosorożca, w dodatku znaleziony in situ, czyli dokÅ‚adnie w miejscu swojej Å›mierci, w osadach kopalnego jeziora sprzed 110 000 lat. Dotychczas w Europie odkryto zaledwie pojedyncze zÄ™by lub koÅ›ci. Nosorożec Gorzowski zostaÅ‚ w naszym mieÅ›cie upamiÄ™tniony muralem, co roku też odbywajÄ… siÄ™ Spotkania ze StefaniÄ…, na których naukowcy z WrocÅ‚awia przedstawiajÄ… aktualny stan badaÅ„ nad szkieletem, a nam jest żal, że ciÄ…gle tak maÅ‚o osób wie o tym niezwykÅ‚ym znalezisku. Przecież przy tej podgorzowskiej obwodnicy też mamy MOP (miejsce odpoczynku podróżnych) oddalony o kilkaset metrów od miejsca znalezienia Stefanii. Tam również mogÅ‚yby stanąć stosowne tablice, bo o jakiejÅ› rekonstrukcji szkieletu nawet nie marzymy.

Warto wiedzieć:
– wieloryby grenlandzkie sÄ… dziÅ› drugimi pod wzglÄ™dem wagi zwierzÄ™tami Å›wiata (po pÅ‚etwalu bÅ‚Ä™kitnym) i mogÄ… ważyć nawet 100 ton. SÄ… najdÅ‚użej żyjÄ…cymi ssakami (150-200 lat) i ze wzglÄ™du na ich dÅ‚ugowieczność uważa siÄ™, że samice wala grenlandzkiego przechodzÄ… menopauzÄ™.

– Park Narodowy Kosterhavet jest najmÅ‚odszym (2009) i jedynym w Szwecji morskim parkiem narodowym obejmujÄ…cym archipelag Koster (najdalej na zachód wysuniÄ™te wyspy w tym kraju) i wody gÅ‚Ä™bokowodnego Kosterfjord (w pobliżu miejscowoÅ›ci Strömstad). Jego obszar przekracza 40 000 ha, z czego 38 600 ha stanowi morze. W Kosterhavet znajduje siÄ™ jedyna w Szwecji rafa koralowa, wystÄ™pujÄ… tam m.in. foki, krewetki i homary.

Maria Gonta
foto Gontowiec Podróżny


Kliknij w wybrane zdjęcie aby powiększyć

Dodaj komentarz:

Oni tu zostajÄ…

„ZostajÄ™!” to hasÅ‚o nowej kampanii promujÄ…cej Gorzów, która ma zwrócić uwagÄ™ na zalety naszego miasta, dziÄ™ki którym jest ono doskonaÅ‚ym ... <czytaj dalej>

Pielgrzymki

Tegoroczna piesza pielgrzymka powoÅ‚aniowa odbÄ™dzie siÄ™ w sobotÄ™ w sobotÄ™ 27 kwietnia. WyjÅ›cie pielgrzymki na trasÄ™ z Paradyża do Rokitna nastÄ…pi ... <czytaj dalej>

200 lat dla pani Zofii

NieczÄ™sto zdarza siÄ™, aby tradycyjnie Å›piewane „sto lat”, z racji chwili, modyfikowano w sekwencji życzeÅ„ na lat „dwieÅ›cie”. Tak wÅ‚aÅ›nie ... <czytaj dalej>

Prezydent w ministerstwie

Prezydent Gorzowa w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego. - Z doÅ›wiadczenia wiem, że najważniejsze sÄ… relacje bezpoÅ›rednie. Ustalenia, które zapadajÄ… wtedy ... <czytaj dalej>

«	kwiecieÅ„ 2024					»
P	W	Åš	C	P	S	N
1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14
15	16	17	18	19	20	21
22	23	24	25	26	27	28
29	30

Piękna inicjatywa w brzydkim mieście

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy

Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog

Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert

Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum

PiÄ™kna muzyka byÅ‚a w spektaklu. Cudownie zaÅ›piewana piosenka finaÅ‚owa. <czytaj dalej>

108tys
I durna dajÄ…ca efekt odwrotny kampania <czytaj dalej>

Dobrze! Bo wiele dobrych koncertów w tym sezonie.
Również w Sali Kameralnej. Także autorskie, naszych filharmoników. Wczoraj np. wystÄ™p dwà <czytaj dalej>

Jest tak bo zdurnieliÅ›my..... <czytaj dalej>

Tę kwestię reguluje kościół katolicki
Nauczy się by wybierać dobro.

Ale feministkom temat jest obcy i stÄ…d lewica czyli opieku <czytaj dalej>