Gontowiec Podróżny BLOG

Wspinając się do Jacy, która leży na wysokości 820 m n.p.m., pokonaliśmy, jeden po drugim, siedem tuneli o łącznej długości 8.312 m, naszym celem jednak był ósmy – najdłuższy w całej Hiszpanii tunel Somport, ale wcześniej jeszcze wizyta na wyjątkowym dworcu kolejowym o nazwie Canfranc Estación.

Dworzec to wyjątkowej urody, otoczony górskimi szczytami i absolutnie nie dziwią nadane mu ongiś przydomki „eleganckie gniazdko Pirenejów” czy „lśniące gniazdko secesji”. Uroczystego otwarcia dokonano w 1928 r., ale jego historia sięga 1853 r., kiedy podjęto decyzję o budowie połączenia kolejowego Madryt – Paryż przez Pireneje Aragońskie i najpierw trzeba było wybudować tunel. Budynek stacyjny w stylu art déco jest nie tylko piękny, jest także ogromny. W Europie gabarytami ustępuje tylko dworcowi w Lipsku. Ma 241 m długości, 12 m szerokości, 365 okien (po jednym na każdy dzień roku), 150 drzwi (po 75 z każdej strony), salony, bary, restauracje i luksusowy hotel… dopóki się tego nie zobaczy na własne oczy, to nawet trudno sobie wyobrazić.

Długość budynku spowodowana była względami praktycznymi, podobnie jak jego szerokość, a ściślej – wąskość, bowiem cóż znaczy 12 m wobec 241 m. Z uwagi na bliskość granicy była to stacja międzynarodowa i musiała zapewnić podróżnym wszelkie możliwe usługi związane z jej przekraczaniem, tymczasem tory francuskie miały rozstaw europejski wynoszący 1.435 mm, a tory hiszpańskie – rozstaw iberyjski o szerokości 1.668 mm. Wybudowano więc dwa tory, po jednym z każdej strony budynku, z odpowiednią liczbą peronów, dojazdów i usług wewnętrznych stacji. Pasażerowie musieli się przesiadać, korzystając po jednej stronie z hiszpańskich, a po drugiej z francuskich kas biletowych, kantorów wymiany walut, urzędów celnych, komisariatów policji, poczty, hotelu i nie mam pojęcia czego jeszcze.

Secesyjne cacko niestety, szczęścia nie miało. Już osiem lat po otwarciu zostało zamknięte z powodu hiszpańskiej wojny domowej (Francuzi zamknęli po swojej stronie tunel, aby zapobiec ewentualnemu najazdowi). W czasie II wojny krążyły tędy na zmianę pociągi z wolframem (z Galicii do fabryk czołgów w Niemczech; Franco odwdzięczał się w ten sposób za niemiecką pomoc w czasie wojny domowej); a w drugą stronę z niemieckimi łupami transportowanymi via Portugalia do Ameryki Południowej (udokumentowano przewóz przez Canfranc ok. 90 ton złota). Wśród cywilnych pasażerów sporo było agentów wywiadu alianckiego i członków francuskiego ruchu oporu, organizujących przerzuty ludzi przez granicę. Do 1942 r. z okupowanej Europy uciekali tędy również Żydzi, później Gestapo zintensyfikowało wyłapywanie uchodźców.

Po wojnie stacja Canfranc nie odzyskała już świetności, chociaż ciągle budziła zainteresowanie swoją urodą. W latach 60. XX w. kręcono tu sceny do „Doktora Żywago” z Omarem Shariffem, ale po wypadku pociągu towarowego, który zniszczył w 1970 r. most po stronie francuskiej, rozpoczęła się jej stopniowa degradacja. Opuszczony, niszczejący budynek nie przestał jednak imponować, ściągając rzesze miłośników urbexu (z ang. urban exploration – forma aktywności polegająca na eksplorowaniu opuszczonych, zrujnowanych, zapomnianych, niedostępnych czy ukrytych budynków i instalacji stworzonych przez człowieka). To przez nich został nazwany „Titanikiem w górach”. Na szczęście jego los się odwrócił i dziś można go nazwać Feniksem, choć niezupełnie z popiołów się odrodził.

W styczniu 2023 r., prawie sto lat po inauguracji i 53 lata po zamknięciu dla ruchu, budynek międzynarodowego dworca kolejowego w Canfranc znów otworzył podwoje. Dziesięć lat wcześniej rząd Hiszpanii odsprzedał dworzec władzom Aragonii, które rozpoczęły rewitalizację. Obecnie działa w nim luksusowy hotel. Pięciogwiazdkowy Royal Hideaway ma 104 pokoje, bibliotekę i strefę wellness z podgrzewanym basenem oraz… niemałe ceny. W stojących obok wagonach kolejowych jest restauracja, a hotelowe lobby przypomina kasę biletową. Lobby jest zresztą jedynym miejscem, które można zwiedzać. Kojarzy się trochę z fikcyjnym filmowym hotelem Grand Budapest, znajdującym się w wymyślonym przez Wesa Andersona europejskim państwie Zubrowka.

Odbudowano też całą infrastrukturę Canfranc Estación. Stare tory zostały zlikwidowane (na ich miejscu jest spory parking), część terenów starego obszaru kolejowego przekształcono w duży plac publiczny, zbudowano także nową stację dla pociągów regionalnych, kursujących na trasie Saragossa – Canfranc. Popularnie nazwano je Canfranero.

Kiedy powstawała Canfranc-Estación, wokół niej powstało też nowe miasteczko, oddalone o cztery kilometry na północ od pierwotnego miasta Canfranc. Dziś liczy ono ok. 600 mieszkańców. Zachowały się niektóre z dawnych domów, a uwagę zwraca współczesny kościół Matki Bożej z Pilar (La iglesia de Nuestra Señora del Pilar de Canfranc Estación), uważany za cenny przykład tzw. ruchu nowoczesnego w architekturze, opartego na funkcjonalności. Zaprojektował go w 1965 r. uznany hiszpański architekt Miguel Fisac, który starał się zintegrować jego bryłę ze środowiskiem naturalnym i trzeba przyznać, że doskonale mu się to udało. Świątynia ma plan wachlarza, symbolicznie nawiązując do muszli pielgrzyma, kamienne ściany nie różnią od otoczenia, a w aluminiowym dachu odbija się niebo. W skromnym wnętrzu ołtarz przesunięto ukośnie, by uzyskać wrażenie większej głębi, a snop światła pada przez okno na okazały krucyfiks z Ukrzyżowanym, który pochodzi z opuszczonego kościoła w opuszczonym miasteczku San Miguel de Tiermas.

Kiedy już nasyciliśmy oczy piękną budowlą i jej nie mniej wspaniałym otoczeniem naturalnym, ruszyliśmy do Francji zbudowanym obok niej prawie dziewięciokilometrowym tunelem. Jazda z zalecaną prędkością 80km/h trwała 10 minut. Tunel Somport zaczyna się w Hiszpanii na wysokości 1180 m n.p.m., a kończy we Francji na wysokości 1.116 m n.p.m. Dzięki niemu nie trzeba się wspinać na przełęcz położoną na wysokości 1.632 m n. p. m.

Maria Gonta
foto Gontowiec Podróżny


Kliknij w wybrane zdjęcie aby powiększyć

Dodaj komentarz:

Oni tu zostają

„Zostaję!” to hasło nowej kampanii promującej Gorzów, która ma zwrócić uwagę na zalety naszego miasta, dzięki którym jest ono doskonałym ... <czytaj dalej>

Pielgrzymki

Tegoroczna piesza pielgrzymka powołaniowa odbędzie się w sobotę w sobotę 27 kwietnia. Wyjście pielgrzymki na trasę z Paradyża do Rokitna nastąpi ... <czytaj dalej>

200 lat dla pani Zofii

Nieczęsto zdarza się, aby tradycyjnie śpiewane „sto lat”, z racji chwili, modyfikowano w sekwencji życzeń na lat „dwieście”. Tak właśnie ... <czytaj dalej>

Prezydent w ministerstwie

Prezydent Gorzowa w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego. - Z doświadczenia wiem, że najważniejsze są relacje bezpośrednie. Ustalenia, które zapadają wtedy ... <czytaj dalej>

«	maj 2024					»
P	W	Ś	C	P	S	N
		1	2	3	4	5
6	7	8	9	10	11	12
13	14	15	16	17	18	19
20	21	22	23	24	25	26
27	28	29	30	31

Piękna inicjatywa w brzydkim mieście

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy

Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog

Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert

Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum

Grochówki żadnej tam nie widziałem tylko długa kolejkę po watę cukrową.
Nowy wojewoda nowe porządki.
<czytaj dalej>

Nie ma w Polsce wojska. Piknik 3majowy tylko to dowiódł żadnego czołgu ja płaci grunwaldzkim, bo wszystkie oddaliśmy Ukrainie. 2 taki i 2 Pilice <czytaj dalej>

a w gryfinie była super zabawa <czytaj dalej>

Obchody na "bogato". Już nawet nielegalne, za "tamtej" Polski były z atrakcjami.
Jakieś orkiestry, występy, tance, a tu <czytaj dalej>

Pierwsze zdjęcie od gory:radny Kaczanowski, zobacz, tam jest pomnik Pioniera, nic nie zrobiłeś, aby nie był zaniedbaany. Następna sprawa, ile imp <czytaj dalej>