Gontowiec Podróżny BLOG

O Évorze często można przeczytać, że jest stolicą Alentejo. To tylko w połowie prawda, bowiem Alentejo dzieli się na Górne (Alto) – i tutaj właśnie stołecznym miastem jest Évora – oraz Dolne (Baixo) ze stolicą w mieście Beja. Nie wiem, czy między obu stolicami iskrzy, podobnie jak to się ma w przypadku naszych województw w dwoma równorzędnymi ośrodkami władzy (patrz Gorzów Wlkp. i Zielona Góra, czy Bydgoszcz i Toruń), ale ja sprawiedliwie opowiem zarówno o pierwszej, jak i o drugiej.

Dzisiaj kolej na Évorę nazywaną sercem Alentejo. Chociaż jej okolice obfitują w budowle megalityczne, dotychczasowe wykopaliska archeologiczne nie wykazały niezbicie, czy teren obecnego miasta był zamieszkały przed przybyciem Rzymian. Mimo to, niektóre źródła przypisują jego założenie Eburonom (Eburões). Nazwę tego plemienia wywiedziono od staroceltyckiego słowa eburos = cis i od tego samego słowa pochodzi nazwa ufortyfikowanej osady Ébora Cereal („najdująca się pośród ciców”). Dziś tych cisów nie widać, a może po prostu przez wszechobecne w Alentejo dęby korkowe nie zwróciłam na nie uwagi?

Na przestrzeni wieków Évora miała swoje wzloty i upadki. Rzymianie rozbudowali ją do rangi municypium (obywatelstwo rzymskie, własny samorząd i prawo bicia monety) i zmienili nazwę na Ebora Liberalitas Julia. Za czasów Wizygotów straciła na znaczeniu, ale pod panowaniem Maurów nastąpił nowy okres świetności gospodarczej i politycznej. Pod panowaniem chrześcijańskim przez cztery wieki stanowiła ulubioną rezydencję królów i aż do 1828 r. była drugim co do wielkości miastem Portugalii. Dziś masowa turystyka raczej ją omija, tymczasem jest tu kilka zabytków z Listy Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Najbardziej znanym i najcenniejszym spośród nich jest Templo Romano – rzymska Świątynia Diany z przełomu II i III w. – w średniowieczu przekształcona w fortecę, a później w funkcjonującą do 1870 r. rzeźnię. Chociaż fasada i mozaiki podłogowe uległy całkowitemu zniszczeniu, to monumentalne kolumny korynckie z lokalnego marmuru (sześć tylnych i cztery frontowe) przetrwały do dziś w niezłym stanie. Ogrom pierwotnej budowli doskonale podkreśla widoczna na zdjęciu malutka sylwetka, stojącego u jej podnóża.

Dosłownie obok Świątyni Diany stoi kościół São João Evangelista (św. Jana Ewangelisty) – pierwotnie z 1485 r. ale przebudowany po trzęsieniu ziemi w 1755 r. Dziś to pałacowa świątynia prywatna (Palácio Cadaval) udostępniona do zwiedzania (bilet seniorski kosztuje 3 euro), która zrobiła na mnie ogromne wrażenie, ponieważ tam po raz pierwszy zobaczyłam wnętrze całkowicie pokryte azulejos. No, prawie całkowicie, bo jednak ołtarze były drewniane. Dziś we wnętrzu Palácio dos Duques de Cadaval organizowane są międzynarodowe wystawy artystyczne, a w niewielkim Jardim Diana (Ogrodzie Diany) i wokół niego znaleźć można kilka ciekawych rzeźb.

Ogród, właściwie skwer, znajduje się dokładnie naprzeciwko Świątyni Diany i przed Pałacem Cadaval. Jest świetnym punktem widokowym na starą infrastrukturę miejską. W samym jego centrum stoi na bogato rzeźbionym marmurowym cokole popiersie Francisco Eduardo de Barahona Fragoso (1843-1905), portugalskiego polityka, właściciela ziemskiego i filantropa nazywanego dobroczyńcą Évory (finansował renowację wielu zabytków). Popiersie wykonano z brązu, natomiast kobieca postać na cokole jest alegorią Évory, trzymającą w dłoni płaskorzeźbiony obraz jeźdźca znanego z herbu miasta. To Geraldo Geraldes zwany Giraldo sem Pavor (Gerald Nieustraszony), który odbił Evorę z rąk Maurów.

Wśród najważniejszych i najstarszych zabytków miasta jest też katedra (Sé de Évora), największa średniowieczna katedra w Portugalii. Zbudowana w XII w., konsekrowana dopiero w połowie XIII w., ma wspaniały portal centralny upiększony w XIV w. rzeźbami apostołów, bardzo przestronne trzynawowe wnętrze o długości ok. 80 m i taras widokowy na dachu, z którego można podziwiać panoramę miasta (katedra stoi w jego najwyższym punkcie).

Śmiało można rzec, że w Évorze wszystkie drogi prowadzą na Praça de Giraldo, główny plac miasta wytyczony 500 lat temu i nazwany na cześć zwycięzcy Maurów Geraldo Geraldesa (tego z rzeźbionej plakiety na pomniku w Ogrodzie Diany). Plac jest głównie miejscem spotkań i lokalnych imprez. Najważniejsze i najbardziej rzucające się w oczy budowle na nim to szesnastowieczny Kościół św. Antoniego (Igreja de Santo Antão) i fontanna (Fonte Henriquina) z tego samego okresu oraz budynek Banku Portugalii, którego dziewiętnastowieczna fasada kryje wnętrza dawnego ratusza. Warto też przyjrzeć się kamienicom. Prawie wszystkie mają efektowne kute balkony i wysokie prostokątne okna, ponieważ jednym z tutejszych zwyczajów było witanie znanych osobistości kolorowymi narzutami przewieszonymi przez balustrady.

Na plac wędrowaliśmy niezwykle kolorową Rua Cinco de Outubro (ulicą Piątego Października) szczelnie wypełnioną sklepikami pełnymi staroci i rękodzieła. Dla łowców pamiątek to szczególna gratka. Zdecydowanie mniej tu zwykłego turystycznego mydła i powidła, za to dużo korkowych bibelotów, często w połączeniu z azulejos, ceramiki, dywanów, gobelinów, przedmiotów ze skóry i najprzeróżniejszych wyrobów z korka, o których wcześniej nawet mi się nie śniło (bluzki, sukienki, buty, kapelusze… ja wyjechałam stamtąd bogatsza o torebusię, bo słowo torebka byłoby w jej przypadku trochę na wyrost).

Maria Gonta
Gontowiec Podróżny


Kliknij w wybrane zdjęcie aby powiększyć

Dodaj komentarz:

Oni tu zostają

„Zostaję!” to hasło nowej kampanii promującej Gorzów, która ma zwrócić uwagę na zalety naszego miasta, dzięki którym jest ono doskonałym ... <czytaj dalej>

Pielgrzymki

Tegoroczna piesza pielgrzymka powołaniowa odbędzie się w sobotę w sobotę 27 kwietnia. Wyjście pielgrzymki na trasę z Paradyża do Rokitna nastąpi ... <czytaj dalej>

200 lat dla pani Zofii

Nieczęsto zdarza się, aby tradycyjnie śpiewane „sto lat”, z racji chwili, modyfikowano w sekwencji życzeń na lat „dwieście”. Tak właśnie ... <czytaj dalej>

Prezydent w ministerstwie

Prezydent Gorzowa w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego. - Z doświadczenia wiem, że najważniejsze są relacje bezpośrednie. Ustalenia, które zapadają wtedy ... <czytaj dalej>

«	maj 2024					»
P	W	Ś	C	P	S	N
		1	2	3	4	5
6	7	8	9	10	11	12
13	14	15	16	17	18	19
20	21	22	23	24	25	26
27	28	29	30	31

Piękna inicjatywa w brzydkim mieście

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy

Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog

Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert

Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum

Obchody na "bogato". Już nawet nielegalne, za "tamtej" Polski były z atrakcjami.
Jakieś orkiestry, występy, tance, a tu <czytaj dalej>

Pierwsze zdjęcie od gory:radny Kaczanowski, zobacz, tam jest pomnik Pioniera, nic nie zrobiłeś, aby nie był zaniedbaany. Następna sprawa, ile imp <czytaj dalej>

Zakład Analizy Nieliniowej Wydział Matematyki niestety tylko to będzie zamiast potomstwa i wychowywania. Będę wychowywał swoje teorie. Jeżeli <czytaj dalej>

internet to pożyteczny wynalazek
ale steve jobs zje..ał ludzkosc tymi ifonami.
ludzie nie rozmawiają już ze sobą tylko sie gapią w te <czytaj dalej>

To nie kwestia dobra czy zła tylko odpowiedzialności i wolnej woli. Zdejmujemy z naszych dzieci odpowiedzialność. Mówimy "to są dzieci wię <czytaj dalej>