eGorzowska.pl - e-gazeta Gorzowskiej Agencji Dziennikarskiej

poniedziałek 29 kwietnia 2024 Piotr, Robert, Bogusław

eGorzowska - internetowy dziennik Gorzowskiej Agencji Dziennikarskiej

95 738 30 30

redakcja@egorzowska.pl

Gontowiec Podróżny BLOG

« powrót

Od faworków do Tutanchamona

16 lutego. Może się Wam wydać dziwne, że to już, ale „Powiedział Bartek, że dziś tłusty czwartek, a Bartkowa uwierzyła, dobrych pączków nasmażyła”. W dodatku „Kto w tłusty czwartek nie zje pączków kopy, temu myszy zniszczą pole i będzie miał pustki w stodole”. Dobrze, że nie mamy pola ani stodoły, bo w życiu nie udałoby mi się sprostać takiemu wyzwaniu i to nawet pod groźbą mysiej plagi! Przypominam, że kopa równoważna jest czterem mendlom albo pięciu tuzinom. Sześćdziesiąt pączków w jeden dzień?! To może król Popiel dlatego uległ myszom, że pączkom rady nie dał?

Chociaż kolejne przysłowie mówi „Gdy w tłusty czwartek człek w jedzeniu pofolguje, łaskawy Pan Bóg grzech obżarstwa daruje”, nie polecam objadania się. Dla zachowania tradycji i zapewnienia sobie szczęścia na nadchodzące dni, wystarczy skonsumować jednego pączusia, noo… dwa.

Kolejne porzekadło przypomina: „Tłusty czwartek pączkami fetuje, a od Popielca ścisły post szykuje”. Nie można się dziwić, że kto żyw starał się przed tym czterdziestodniowym postem zrobić sobie odpowiedni podkład. Jako że luty bywał kiedyś naprawdę mroźny, więc tłuste i sycące dania pochłaniano bez większych przeszkód, za to potem zmaltretowany organizm z wdzięcznością przyjmował „chude” potrawy.

Wyśmienitą alternatywą dla pączków są chruściki i to piętrzące się na sporym talerzu. Sporym, bo chrust ma to do siebie, że błyskawicznie znika. Cud, że udało mi się go sfotografować, zanim się ulotnił. Zawsze mnie zastanawiało, czy jest jakaś różnica pomiędzy chrustem a faworkami. Podobno chodzi o ich grubość, przy czym to właśnie te drugie mają być grubsze i mniej kruche, fachowcy jednak mają na ten temat inne zdanie. Cukiernicy twierdzą, że to jedno i to samo (poza nazwą oczywiście), a kruchość i cienkość zależy wyłącznie od tego, jak solidnie wcześniej „zbiliśmy” ciasto wyjściowe (w biciu chodzi o dostateczne napowietrzenie). Etnografowie mówią, że bardziej słowiańską nazwą jest chrust, co potwierdzają językoznawcy. Według nich jest to metaforyczne porównanie do delikatnych, suchych gałązek, podczas gdy faworek (od francuskiego „faveur” = „życzliwość”) z racji swojego kształtu przypomina nazywane tak niegdyś kokardki, którymi ozdabiano ubrania („Bierzemy, duszyczko, z nowej mody wzorki/ Przedajmy złoto, a kupmy faworki”). Badania dowiodły, że nazwa chrust pojawia się częściej w południowej i wschodniej części kraju, a faworek – na północy i zachodzie.

A mnie przy okazji czwartku i możliwego nieumiarkowania w jedzeniu (pączków oczywiście), przypomniała się… grochówka, też mało dietetyczna. Podczas naszego ostatniego pobytu w Danii natrafiłam przypadkowo na informację o niegdysiejszej skandynawskiej tradycji spożywania w czwartkowe wieczory ärtsoppy (zupy grochowej). Po pierwsze – gotowano ją już przed południem, żeby się przegryzła i żeby w ogóle miał ją kto przyrządzić, ponieważ w czwartkowe popołudnia służba miała wolne, po drugie – była sycąca, więc idealna do zapełnienia brzuchów przed piątkowym postem, a po trzecie i najważniejsze – groch był jedzeniem Thora, który jest patronem czwartku. Wiedzieliście o tym, że właśnie od tego nordyckiego boga wywiedziono angielską nazwę „Thursday”, norweską i duńską „torsdag”, niemiecką „Donnerstag” (Thor = Donar) i niderlandz „donderdag”?

W kalendarzu kulinarnym mamy dzisiaj Dzień Migdałów, które znane są od czasów na tyle niepamiętnych, że trafiły do starożytnych mitologii wielu ludów. Grecy opowiadają o nimfie bądź królewnie (bo wersji jest kilka), którą w krzew migdałowca zamienili litościwi bogowie, gdy cierpiała po zniknięciu ukochanego. Kiedy ten wrócił i zobaczył, co się stało, zapłakał nad nią rzewnymi łzami, a w odpowiedzi na nie krzew pokrył się kwieciem. Do dziś funkcjonuje tam przekonanie, że kiedy zobaczy się pierwszy kwitnący migdałowiec i pomyśli o kimś dawno niewidzianym, on prędzej czy później przybędzie.

Inna legenda wspomina Agdistis, o której w międzywojennej Encyklopedii Powszechnej Gutenberga można przeczytać: „istota bajeczna, olbrzym męsko-żeński, stworzony we śnie przez Zeusa, którego męska część, zrabowana przez bogów, została przemieniona w drzewo migdałowe lub granatowe. Po zjedzeniu jego owoców Nana wydała na świat Attisa.” Na południu Europy długo funkcjonował przesąd zakazujący młodym dziewczętom zbierania migdałów, pod groźbą zajścia z tego powodu w ciążę. Z tych samych powodów nie powinny one sypiać pod migdałowcami.

Dziś największym producentem migdałów jest Kalifornia, a drzewka migdałowe miały tam trafić za pośrednictwem franciszkanów. Migdałowce należą do tej samej rodziny co wiśnie, brzoskwinie i mango, natomiast sam bohater dzisiejszego dnia, choć nazywany „królem orzechów,” wcale nim nie jest. To pestka, ale nie taka zwyczajna, tylko posiadająca rozliczne walory spożywcze oraz lecznicze, dlatego naprawdę warto ją włączyć do jadłospisu.

Kolejnym świętem nietypowym jest Dzień Przysługi. Kto je wymyślił, dalibóg nie wiem, ale wiem, że skoro „Przysługa przyjacioły rodzi”, to nie warto kumulować ich w jednym dniu. Jest w tym jednak pewien kruczek, przed którym ostrzegają przysłowia. Według nich nie tylko „stara przysługa zapomina się”, ale i „przysłużyć się można, jak diabeł piorunowi.” Warto to mieć na uwadze, bowiem według wierzeń ludowych pioruny biją w te miejsca, gdzie się ten diabeł ukrywa, a powyższa paremia oznacza nieszczerą, fałszywą przysługę.

Dokładnie sto lat temu (15.02.1923) Howard Carter i George Herbert dokonali otwarcia komory grobowej faraona Tutanchamona, odkrytej przez Cartera 04.11.1922 i w związku z tą okrągłą rocznicą, do 30 kwietnia można w Warszawie oglądać światową wystawę „Tutanchamon – grobowiec i skarby”. Sami niestety jej nie widzieliśmy i pewnie już się nam nie uda, bo plany wyjazdowe nie na wschód, a na zachód nas kierują. Wam jednak rekomendujemy – jeżeli nie macie zbyt daleko, jedźcie tam! Warto! Muzeum Nowa Praga, ul. Jagiellońska 82a.

Tekst i foto Maria Gonta

16 lutego 2023 06:54, admin ego

« powrót

Dodaj komentarz:

Oni tu zostają

„Zostaję!” to hasło nowej kampanii promującej Gorzów, która ma zwrócić uwagę na zalety naszego miasta, dzięki którym jest ono doskonałym ... <czytaj dalej>

Pielgrzymki

Tegoroczna piesza pielgrzymka powołaniowa odbędzie się w sobotę w sobotę 27 kwietnia. Wyjście pielgrzymki na trasę z Paradyża do Rokitna nastąpi ... <czytaj dalej>

200 lat dla pani Zofii

Nieczęsto zdarza się, aby tradycyjnie śpiewane „sto lat”, z racji chwili, modyfikowano w sekwencji życzeń na lat „dwieście”. Tak właśnie ... <czytaj dalej>

Prezydent w ministerstwie

Prezydent Gorzowa w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego. - Z doświadczenia wiem, że najważniejsze są relacje bezpośrednie. Ustalenia, które zapadają wtedy ... <czytaj dalej>

Przeglądaj cały katalog lub dodaj swoją firmę

Lewandowska Aleksandra Pośrednictwo Ubezpieczeniowe

ul. Słoneczna 64 m. 1, Gorzów Wlkp.
tel. 95 737 06 42
branża: Ubezpieczeniowi pośrednicy <czytaj dalej>

"Amicus" Andrzej Hruszowiec

ul. Nadbrzeżna 17 /49, Gorzów Wlkp.
tel. 95 728 15 50
branża: Finansowanie, kredyty <czytaj dalej>

SP Szpital Wojewódzki

ul. Dekerta 1, Gorzów Wlkp.
tel. 95 733 11 51
branża: Apteki <czytaj dalej>

Kalendarium eventów

«	kwiecień 2024					»
P	W	Ś	C	P	S	N
1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14
15	16	17	18	19	20	21
22	23	24	25	26	27	28
29	30

dodaj: imprezy@egorzowska.pl

Mała wielka sprawa

admin ego:

Piękna inicjatywa w brzydkim mieście

Znany gorzowski lekarz Ireneusz Czerniec zaprosił w niedzielę kandydatów do Rady Miasta, dziennikarzy oraz mieszkańców na spacer ulicami śródmieścia. „Porozmawiajmy i zobaczmy, cóż dobrego możemy zrobić dla naszego miasta, w celu ... <czytaj dalej>

Bez korzeni nie zakwitniesz

Archiwa Państwowe oraz Ministerstwo Edukacji Narodowej zapraszają uczniów klas 4-7 <czytaj dalej>

Kto zdobędzie mural dla szkoły

Murale Pamięci „Dumni z Powstańców” to ogólnopolski konkurs dla szkół <czytaj dalej>

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy

Robisz zdjęcia? Przyślij je do nas foto@egorzowska.pl

admin ego:

W Ośrodku Edukacji Przyrodniczej

Niedziela, jak wiadomo, jest w sanatorium dniem bezzabiegowym, a że ... <czytaj dalej>

admin ego:

900 lat diecezji lubuskiej

Kościół na Środkowym Nadodrzu ma swoją długą, bo wielowiekową historię. ... <czytaj dalej>

admin ego radzi:

Alkoholowa mapa Polski

Ponad 95 tys. pijanych kierowców zatrzymała policja w 2023 roku. ... <czytaj dalej>

admin ego radzi:

Filiżanka kawy lub dwie

Czy wiesz, że filiżanka kawy może zdziałać więcej niż tylko ... <czytaj dalej>

Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog

Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert

Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum

Anonim_2113:

Piękna muzyka była w spektaklu. Cudownie zaśpiewana piosenka finałowa. <czytaj dalej>

Anonim_2289:

108tys
I durna dająca efekt odwrotny kampania <czytaj dalej>

Anonim_4577:

Dobrze! Bo wiele dobrych koncertów w tym sezonie.
Również w Sali Kameralnej. Także autorskie, naszych filharmoników. Wczoraj np. występ dw� <czytaj dalej>

Anonim_9617:

Jest tak bo zdurnieliśmy..... <czytaj dalej>

Anonim_9837:

Tę kwestię reguluje kościół katolicki
Nauczy się by wybierać dobro.

Ale feministkom temat jest obcy i stąd lewica czyli opieku <czytaj dalej>

eGorzowska.pl - e-gazeta Gorzowskiej Agencji Dziennikarskiej

Twoje imię: