Gontowiec Podróżny BLOG

17 lipca to imieninowe święto Bogdana, czyli tej połowy Gonto(w)ca Podróżnego, która odpowiada za transport i sprawy techniczne, wobec tego postanowiłam napisać dziś o dziwnych pojazdach, na jakie wielokrotnie natykaliśmy się na szwedzkich bocznych drogach.

Poruszały się ślimaczym tempem i nie miały tylnej rejestracji, za to w oczy rzucał się umieszczony w widocznym miejscu långsamtgående fordon – pomarańczowy trójkąt ostrzegawczy z czerwoną obwódką. Nie da się ukryć, że nas zaintrygowały, a w takich przypadkach włącza się nam szperaczek z pieśnią przewodnią „nie spoczniemy, nim znajdziemy”. No i znaleźliśmy wyjaśnienie. Okazało się, że te dziwne pojazdy o wyglądzie samochodu osobowego to… traktory. Konkretnie A-traktory, ulubiony środek transportu szwedzkich nastolatków.


Wywodzą się z niegdysiejszych EPA-traktorów, takich samoróbek do prac w polu, budowanych jeszcze w latach 40., a nawet wcześniej. Rolnicy własnoręcznie przerabiali ciężarówki i samochody osobowe na traktory albo inne przydatne pojazdy i nawet nie musieli ich rejestrować. Wymóg rejestracji wprowadzono dopiero w 1952 r., przy okazji określając warunki, jakie musiały spełniać. Nie będę się zagłębiać w szczegóły techniczne, bo to domena Bodka, dość powiedzieć, że jedną z głównych ich cech było ograniczenie prędkości, brak tylnego zawieszenia, jeden rząd siedzeń i możliwość jazdy takim składakiem przed osiągnięciem pełnoletniości. To ostatnie spowodowało, że dość szybko pojazdy te coraz mniej przypominały ciągniki, za to coraz trudniej było je odróżnić od normalnych osobówek. Zaczęły się mocno wyróżniać wyglądem zewnętrznym. Tunning poszedł w kierunku żywych barw lub w ogóle fantastycznych malunków na karoserii i różnych ozdóbek czy to wewnątrz, czy na zewnątrz auta.

Kiedy w połowie lat 80. rząd szwedzki chciał zakazać używania na drogach publicznych pojazdów typu EPA, spotkał się z ostrymi protestami. Dla młodych ludzi z mniejszych miejscowości i lokowanych na odludziu farm były synonimem wolności, starsi im wtórowali, słusznie zauważając, że dzięki tymże samoróbkom ich dzieci nie są wykluczone transportowo, mogą dojeżdżać do szkół bardziej komfortowo, niż rowerem, co było szczególnie ważne jesienią i zimą. Ostatni argument nie był taki bez znaczenia, bowiem ogromna Szwecja ma niewielkie zaludnienie w stosunku do swojej powierzchni (24 osoby/km kw.), a to przekłada się na długość drogi i czas dojazdu nawet do najbliższego miasta. Rząd się poddał, samoróbki pozostały, tylko dla nowo rejestrowanych wprowadzono nowe przepisy. Od tego momentu zmieniono też ich nazwę z EPA-traktor na A-traktor.

Zrezygnowano z konkretnego rozstawu osi (wcześniej określony na 225 cm) i sztywnego tylnego zawieszenia. Utrzymano obowiązek posiadania zaczepu do przyczepy oraz zakaz używania tylnej kanapy nawet do przewożenia bagażu, wprowadzono natomiast blokadę prędkości maksymalnej dla tych niby-traktorów do 30 km/h i w 1982 r. nakaz posiadania w widocznym miejscu trójkąta ostrzegawczego. Nadal są rejestrowane jako ciągniki rolnicze, więc opłaty za nie są mniejsze i mogą nimi jeździć już 15-latkowie (na podstawie motorowerowych uprawnień AM). W chwili ukończenia 16 lat muszą już posiadać uprawnienia na traktor. Możliwość legalnego prowadzenia prawdziwego samochodu uzyskują dopiero w wieku 18 lat, oczywiście po zdaniu egzaminu na prawo jazdy.

Jako A-traktor można zarejestrować w Szwecji dowolne auto. Do pierwszych samoróbek wykorzystywano głównie Fordy, dziś są to przede wszystkim Volvo, ale można też zauważyć straktoryzowane Audi A3, Saab-y, SUV-y, nawet Porsche Cayenne. Nie wolno nimi jeździć po autostradach i drogach o dużym natężeniu ruchu (te miejsca są specjalnie oznakowane). Faktycznie widywaliśmy te pojazdy najczęściej w okolicach małych miejscowościach i na odludziach, ale jeden z nich sfotografowałam przy nabrzeżu w Karlskronie, a dwa kolejne na moście Olandzkim (Ölandsbron). Jeden miał nawet przymocowany namiot dachowy (a może to był bagażnik?). Nastolatki sobie radzą.

W 2022 r. pojawiły się informacje, że Komisja Europejska chce wprowadzić zakaz używania A-traktorów na drogach publicznych, a jednocześnie przebąkiwano, że sami Szwedzi planują wprowadzenie obowiązku zapinania w nich pasów bezpieczeństwa (wcześniej nie obowiązywał). Aby nowe przepisy weszły w życie od 2023 r., musiały być zgłoszone do listopada 2022. I chyba tak się stało, bo samoróbki jeżdżą nadal.

Tekst i foto Maria Gonta

Dodaj komentarz:

Przebudowa Spichrzowej

Ostatnie przygotowania do rozpoczęcia przebudowy ulicy Spichrzowej. Konsorcjum firm TORMEL i WUPRINŻ, przebuduje ostatni, półkilometrowy odcinek ulicy Spichrzowej. Pierwsze prace ruszą ... <czytaj dalej>

UMCS z Jazz Clubem Pod Filarami

80 lat UMCS w Lublinie z Jazz Clubem „Pod Filarami”. W dniach 14 -17 maja 2024 roku w Akademickim Centrum Kultury ... <czytaj dalej>

Remont schodów

Nowe schody na Piaskach, obok lecznicza zieleń. Rusza remont schodów przy ul. Bohaterów Westerplatte, zejście do ul. Sczanieckiej. Skarpa przy schodach ... <czytaj dalej>

Obchody 900-lecia jubileuszu

W sobotę 11 maja br. w Ośnie Lubuskim odbędą się uroczyste obchody z okazji dziewięćsetlecia ustanowienia biskupstwa lubuskiego. Przygotowania do tej ... <czytaj dalej>

«	kwiecień 2024					»
P	W	Ś	C	P	S	N
1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14
15	16	17	18	19	20	21
22	23	24	25	26	27	28
29	30

Piękna inicjatywa w brzydkim mieście

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy

Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog

Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert

Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum

Znowu " sami swoi". A wogóle czym oni się zajmują??? <czytaj dalej>

Tak miasto twój wójt sp...ł, że faktycznie rowerem lepiej jeździć, ale powstaje kolejne pole do....nadużyć/?/ Na początek, obowiązkowe kaski <czytaj dalej>

To proponuję jeszcze do każdego roweru, silnik odrzutowy, zestaw Wi-Fi, talerz satelitarny i co tam jeszcze w koszta można wrzucic :-) <czytaj dalej>

Ale pitolenie. Ani słowa o kolejce do "znachora" o bólu w krzyżu, o polityce i innych przyjemnościach wątpliwych u będących starymi l <czytaj dalej>

Starość

Widziałem ją wczoraj

Stała u drzwi werandy

Lewa ręką trzymała laskę
prawą chciała nacisnąć <czytaj dalej>