Co łączy Bogusława Gryfitę z Hamletem i Ogierem Duńczykiem? To pytanie zadałam równo 10 lat temu na łamach prowadzonego wtedy przeze mnie bloga. Odpowiedź jest prosta, bo chociaż każdy z wyżej wymienionych pochodzi z innej epoki i z całkiem innej bajki, to jednak jest takie jedno łączące ich miejsce. To Kronborg – duńska „rogatka” u wylotu Sundu do Kattegatu.
Powstała dzięki temu pierwszemu, drugi rozsławił ją nie tylko w literaturze, a trzeci nadal drzemie w jej kazamatach, pilnując bezpieczeństwa państwa duńskiego. „Rogatka” jest dziś jednym z najbardziej znanych zamków na świecie. W 2000 r. została wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Warto tu przy okazji dodać, że od 2023 r. – z tytułem Światowej Stolicy Architektury UNESCO – znajduje się na niej także Kopenhaga.
O Kronborgu napiszę osobno, dziś kilka słów o pomorskim księciu, który przez ponad pół wieku władał Skandynawią oraz odrobinę o pozostałych dwóch, na poły legendarnych postaciach. Eryk Pomorski (Erik af Pommern) – książę z dynastii Gryfitów, wnuk Kazimierza Wielkiego – urodził się i zmarł w Darłowie (1382-1459). Przyszedł na świat jako Bogusław, syn Warcisława VII Słupskiego i Marii Meklemburskiej. Usynowiony w wieku 7 lat przez cioteczną babkę, królową duńską Małgorzatę I, na ponad pół wieku zasiadł na tronach Danii, Szwecji i Norwegii. Od tej pory nazywano go Erykiem z Pomorza. Był pierwszym monarchą w ramach zawartej w 1397 r. unii kalmarskiej (Kalmarunionen), jednoczącej pod wspólnym berłem trzy królestwa, chociaż tak naprawdę, to samodzielnie zaczął rządzić dopiero po śmierci Małgorzaty w 1412 r.
Eryk był postacią niezwykle barwną, a jego życiorys nadawałby się na niezły film przygodowy, taki z popularnego niegdyś gatunku płaszcza i szpady. Zachęcam do poczytania o nim w Internecie. Dość powiedzieć, że koniec końców został zdetronizowany. Osiadł wtedy na czas jakiś w Visborgu na Gotlandii (należąca obecnie do Szwecji wyspa na Bałtyku) oddając się… korsarstwu. Nazywano go królem piratów, ostatnim wikingiem Bałtyku. Ostatnie 10 lat życia (1449-1459) spędził już na zamku w Darłowie. Spośród legendarnych skarbów, które miał tam przywieźć, zabrał ze sobą do grobu złotego gołębia, ale i ten ostateczni zaginął w mroku dziejów. Dziś przypomina tę historię rzeźba gołębia, umieszczona we wnęce na murach darłowskiego zamku. Podobno pogłaskanie jego głowy przynosi szczęście w miłości. Wróćmy jednak do Eryka Pomorskiego i Helsingøru, czyli miasta nad Sundem, w którym zachwyca nie tylko sylweta zamczyska zwanego Kronborgiem.
Otóż Helsingør (jego nazwę wymawia się jako Elsinore) zawdzięcza swój rozwój właśnie królowi Erykowi, który tutaj, na najwęższym przesmyku cieśniny Sund, wybudował w latach 1420-1429 fortecę o nazwie Krogen i nakazał pobór cła sundzkiego od obcych statków handlowych (zniesiono je dopiero w 1857 r.). Sława fortecy, której nie można było ominąć, krążyła po świecie. Nic dziwnego, że zainspirowała Szekspira do osadzenia w jej murach akcji słynnego dramatu. Mało tego. Postać Hamleta ma – jak się okazuje – swój duński pierwowzór. Jest nim ponoć legendarny Ogier Duńczyk, czyli Holger Danske – opisany przez Saxo Grammatikusa (duński Długosz) w „Gesta Danorum” (Czyny Duńczyków).
Wędrując po mieście, znajdziecie niemało śladów nawiązujących do Hamleta, z jego symbolicznym grobem na dziedzińcu Kronborga włącznie. W podziemiach zamku drzemie zaklęty w kamień Holger Danske (wedle legendy obudzi się, gdy Danii zagrozi niebezpieczeństwo), natomiast na rynku o nazwie Axeltorv rozsiadł się wygodnie słupski książę Bogusław Gryfita, bardziej znany jako Eryk Pomorski, król Danii, Szwecji i Norwegii. Na cokole u jego stóp umieszczono hasło: „Moją nadzieję kieruję ku morzu”, a obchodząc pomnik dookoła, można jeszcze przeczytać, że to właśnie kong Erik (król Eryk) nadał miastu przywileje (2.7.1426) i wybudował twierdzę Krogen.
Maria Gonta
foto Gontowiec Podróżny
Kliknij w wybrane zdjęcie aby powiększyć
Przebudują Ikara
Przetarg na przebudowę ostatniego etapu ulicy Ikara rozstrzygnięty.
Kolejna osiedlowa uliczka zostanie w pełni przebudowana. Nowa nawierzchnia ul. Ikara ułatwi codzienne ...
<czytaj dalej>Oni tu zostają
„Zostaję!” to hasło nowej kampanii promującej Gorzów, która ma zwrócić uwagę na zalety naszego miasta, dzięki którym jest ono doskonałym ...
<czytaj dalej>Pielgrzymki
Tegoroczna piesza pielgrzymka powołaniowa odbędzie się w sobotę w sobotę 27 kwietnia.
Wyjście pielgrzymki na trasę z Paradyża do Rokitna nastąpi ...
<czytaj dalej>200 lat dla pani Zofii
Nieczęsto zdarza się, aby tradycyjnie śpiewane „sto lat”, z racji chwili, modyfikowano w sekwencji życzeń na lat „dwieście”. Tak właśnie ...
<czytaj dalej>