
Po przejechaniu Portugalii – zygzakiem z poÅ‚udniowego wschodu na póÅ‚nocny zachód – ponownie dotarliÅ›my do Hiszpanii. Przekroczywszy granicznÄ… rzekÄ™ Minho, znaleźliÅ›my siÄ™ w Galicii (którÄ… wymawia siÄ™ jako Galisja). Po niespeÅ‚na 40 km dotarliÅ›my nad zatokÄ™ Vigo i tÄ™ pokonaliÅ›my, przejeżdżajÄ…c po dÅ‚ugim na 1604 m wantowym moÅ›cie Rande (galisyjski: Ponte de Rande, hiszpaÅ„ski: Puente de Rande). W momencie otwarcia przeprawy (1981 r.) jej przÄ™sÅ‚o gÅ‚ówne o dÅ‚ugoÅ›ci 401 m byÅ‚o najdÅ‚uższym na Å›wiecie podwieszanym przÄ™sÅ‚em z wiÄ™cej niż dwoma pasami ruchu. W latach 2015-2018 przeprowadzono prace, w wyniku których most poszerzono.
Galisyjski brzeg Atlantyku to wybrzeże typu riasowego, poszarpane, obfitujÄ…ce w dÅ‚ugie i krÄ™te zatoki. Ria de Vigo jest najgłębszÄ… spoÅ›ród zatok, ma 35 km dÅ‚ugoÅ›ci i 7 km szerokoÅ›ci. Mniej wiÄ™cej w poÅ‚owie dÅ‚ugoÅ›ci zwęża siÄ™ i przechodzi w cieÅ›ninÄ™ Rande. Miejsce to znane jest z bitwy morskiej rozegranej 23.10.1702 r. pomiÄ™dzy flotÄ… angielsko-holenderskÄ… a francusko-hiszpaÅ„skÄ…. Hiszpanie mieli w niej stracić zaÅ‚adowane srebrem statki, z których część zatonęła. Niemal natychmiast ruszyÅ‚y poszukiwania zatopionych galeonów. Nie liczÄ…c prób dokonywanych przez miejscowÄ… ludność, znanych jest 13 oficjalnych ekspedycji oraz… opisana przez Julesa Verne’a w „20.000 mil podmorskiej żeglugi” wyprawa kapitana Nemo na pokÅ‚adzie sÅ‚ynnego Nautilusa. DziÅ› Jules Verne ma swój pomnik w mieÅ›cie Vigo (przedstawiono go siedzÄ…cego na mackach oÅ›miornicy), a „skarbami Zatoki Vigo” nazywa siÄ™ ogólnie wszystkie niespeÅ‚nione marzenia poszukiwaczy. Zgodnie z powieÅ›ciÄ…, Nautilus miaÅ‚ tu wpÅ‚ynąć 18.02.1868 r., dlatego corocznie, wÅ‚aÅ›nie 18 lutego, przy pomniku pisarza organizowane jest publiczne czytanie rozdziaÅ‚u pt. „Zatoka Vigo”.
Po opuszczeniu mostu Rande zatrzymaliÅ›my siÄ™ kawaÅ‚ek dalej na niewielkim punkcie widokowym tuż obok Å›wieżo odrestaurowanego wapiennika (Forno de Cal de Cobres). Piec do wypalania wapna zostaÅ‚ w tym miejscu wybudowany jeszcze w XIX w. i używano go aż do lat 60. XX w. UznajÄ…c jego znaczenie dla dziedzictwa przemysÅ‚owego, odbudowano go w 2022 r. Wieża z granitowych ciosów ma ksztaÅ‚t Å›ciÄ™tej piramidy o wysokoÅ›ci ok.7 m. Do jej Å›rodka można wejść. Obok ustawiono tablice poglÄ…dowe wyjaÅ›niajÄ…ce zasadÄ™ dziaÅ‚ania. WyczytaliÅ›my, że wapienny surowiec sprowadzano tu drogÄ… morskÄ… z Kantabrii.
Wapiennik oczywiÅ›cie nas zaciekawiÅ‚, ale jeszcze bardziej zaintrygowaÅ‚y widoczne z tego miejsca dziwne tratwy. ByÅ‚o ich sporo. DomyÅ›laliÅ›my siÄ™, że może to być hodowla małży i mieliÅ›my racjÄ™. Zatoka Vigo jest jednoczeÅ›nie estuarium, czyli poszerzonym, lejkowatym ujÅ›ciem rzeki, powstaÅ‚ym w wyniku dziaÅ‚ania pÅ‚ywów morskich oraz równiÄ… pÅ‚ywowÄ… – pasem morskiego wybrzeża zalewanym w czasie przypÅ‚ywów. Takie miejsca nadajÄ… siÄ™ idealnie do hodowli małży, ponieważ stale dostarczajÄ… im pożywienia. Ten typ hodowli nazywany jest mitikulturÄ…, a ta jest częściÄ… konchikultury, czyli hodowli opartej na osobnikach urodzonych w przyrodzie, żywiÄ…cych siÄ™ wyłącznie tym, co oferuje Å›rodowisko.
Tradycje konchikultury sÄ… bardzo stare, siÄ™gajÄ… czasów starożytnych. Dzieli siÄ™ jÄ… na ostreikulturÄ™ (hodowlÄ™ ostryg) i mitilikulturÄ™ (hodowlÄ™ omuÅ‚ków). NajwiÄ™cej omuÅ‚ków w Europie produkujÄ… WÅ‚ochy, natomiast el cultivo del mejillón en Galicia – hodowla małży w Galicii – stanowi 95% caÅ‚kowitej ich produkcji w Hiszpanii. Nazywane sÄ… tutaj czarnym zÅ‚otem, a na Å›wiecie znane sÄ… jako omuÅ‚ki galicyjskie (Mytilus galloprovincialis).
Małże prowadzÄ… osiadÅ‚y tryb życia. ZapÅ‚odnione larwy pÅ‚ywajÄ… swobodnie przez pięć dni, po czym przyczepiajÄ… siÄ™ trwale do jakiegoÅ› podÅ‚oża. ChcÄ…c prowadzić ich hodowlÄ™, wystarczy wybrać miejsce dla takiej wylÄ™garni i zbudować tam tratwÄ™. Każda tratwa (una batea) skÅ‚ada siÄ™ z prostokÄ…tnej części powierzchniowej zbudowanej z poprzeczek z drewna eukaliptusowego, do których doczepiono pÅ‚ywaki, oraz z części zanurzonej, skÅ‚adajÄ…cej siÄ™ z lin, do których przylegajÄ… małże. PÅ‚ywaki z wÅ‚ókna szklanego zakotwiczone sÄ… w dnie.
Larwy mocuje siÄ™ rÄ™cznie do lin (od stycznia do kwietnia). Robi siÄ™ to za pomocÄ… biodegradowalnego rÄ™kawa z siateczki, który znika po kilku dniach. Każda tratwa może mieć maksymalnie 500 linek, a każda z nich – maksymalnie 12 m dÅ‚ugoÅ›ci. Zazwyczaj stosuje siÄ™ 400 linek o dÅ‚ugoÅ›ci od 5 do 10 m. Z każdego metra uzyskuje siÄ™ ok. 20 kg dorosÅ‚ych omuÅ‚ków, co odpowiada rocznej produkcji 40-80 ton z jednej tratwy. Zbiory nastÄ™pujÄ… po 2 latach. Trzeba tu zaznaczyć, że hodowle omuÅ‚ków sÄ… jednym z najbardziej przyjaznych Å›rodowisku i zrównoważonych sposobów produkcji żywnoÅ›ci, ponieważ małże, żywiÄ…c siÄ™ fitoplanktonem i innymi wystÄ™pujÄ…cymi w wodzie organicznymi czÄ…steczkami, dziaÅ‚ajÄ… jako naturalny filtr wody.
Maria Gonta
Foto Gontowiec Podróżny
Kliknij w wybrane zdjęcie aby powiększyć
Coraz bliżej święta
Otwarcie hali sportowo-widowiskowej Arena GORZÓW jest gÅ‚ównym elementem tegorocznej kampanii „Gorzów blisko Å›wiÄ…t”. Dwudniowa impreza zaplanowana jest w dniach 9-10 ...
<czytaj dalej>ChcÄ… nowego porozumienia paradyskiego
Prezydent Gorzowa Jacek Wójcicki, wspólnie z prezydentami Zielonej Góry Januszem Kubickim i Nowej Soli Jackiem Milewskim, jest inicjatorem i wspóÅ‚organizatorem ...
<czytaj dalej>Uzasadnienie inicjatywy obywatelskiej
Publikujemy UZASADNIENIE INICJATYWY OBYWATELSKIEJ na rzecz skrócenia urzÄ™dowej nazwy miasta Gorzów Wielkopolski i przywrócenia jej historycznego polskiego brzmienia – GORZÓW.
WSTĘP
tylko ...
<czytaj dalej>Petycja
Szanowny Panie Prezydencie,
powstała petycja dotycząca likwidacji podziemnego przejścia dla pieszych przez ulicę Piłsudskiego. Ja chciałabym się przyłączyć do tej inicjatywy, ...
<czytaj dalej>