UprzedzajÄ…c pytania o kultowe żóÅ‚te tramwaje – my w ogóle nie planowaliÅ›my wizyty w Lizbonie. ChcieliÅ›my jÄ… ominąć, podobnie jak wczeÅ›niej Madryt, bo mamy zamiar poÅ›wiÄ™cić obu miastom nieco wiÄ™cej czasu w mniej popularnym okresie turystycznym. PoczÄ…tek maja, zwÅ‚aszcza tak upalny, jak w tym roku, generuje wycieczkowe tÅ‚umy, od których z zasady uciekamy.
Do Lizbony jednak wjechaliÅ›my, żeby zatankować gaz. Stacje paliwowe oferujÄ…ce LPG znajdujÄ… siÄ™ raczej w wiÄ™kszych miastach, a tych aż tak wielu w Portugalii nie ma. Ale skoro już wjechaliÅ›my (nawiasem mówiÄ…c, w sporym korku), to postanowiliÅ›my chociaż zerknąć na Pomnik Odkrywców i dwa z Cudów Portugalii: Klasztor Hieronimitów oraz sÅ‚ynnÄ… twierdzÄ™ Belem. Wszystkie znajdujÄ… siÄ™ nad brzegiem Tagu (po portugalsku Tejo, czyt. teju) w oddalonej o 1,5 km od centrum Lizbony dzielnicy Belém, gdzie w przeszÅ‚oÅ›ci znajdowaÅ‚y siÄ™ liczne stocznie i doki. To stÄ…d szesnastowieczni odkrywcy wyruszali w swoje dalekomorskie podróże.
W poniedziaÅ‚ek i tak nie byÅ‚o szans na zwiedzanie, bo wiÄ™kszość placówek kulturalnych w tym dniu odpoczywa, ale przynajmniej mogliÅ›my sfotografować Torre de Belém (Wieżę Belem) bez zawsze obecnej kolejki na moÅ›cie prowadzÄ…cym do wejÅ›cia i nawet udaÅ‚o siÄ™ nam zaparkować Fredka na jedynym wolnym miejscu, i to bardzo blisko wieży. DzieÅ„ byÅ‚ upalny, turystów spory tÅ‚umek, a kolorytu, niekoniecznie portugalskiego, dodawali uliczni sprzedawcy oferujÄ…cy z rÄ™ki kapelusze, okulary, biżuteriÄ™ i mnóstwo innych drobiazgów tak naprawdÄ™ niemajÄ…cych w sobie nic lizboÅ„skiego.
Wieża Belem (Torre de Belém) jest jednÄ… z najpopularniejszych atrakcji turystycznych Lizbony, ale z uwagi na ciasnotÄ™ wnÄ™trza i ogrom chÄ™tnych do jego obejrzenia, wejÅ›cia sÄ… limitowane (bilety najlepiej kupić wczeÅ›niej). Jej zewnÄ™trzne zdobienia robiÄ… ogromne wrażenie (jednÄ… z ciekawostek jest nadgryziony zÄ™bem czasu gargulec w ksztaÅ‚cie nosorożca; pierwsze jego przedstawienie w Portugalii), kiedyÅ› na pewno zobaczymy jÄ… i od Å›rodka. Ta niewielka twierdza zbudowana w 1515 r. miaÅ‚a chronić wejÅ›cie do portu w Lizbonie. PowstaÅ‚a na polecenie króla Manuela I Szczęśliwego, który uznaÅ‚, że jej budowa jest bardziej opÅ‚acalna, niż trzymanie na wodach Tagu statku chroniÄ…cego liniÄ™ brzegowÄ… (jak rozkazaÅ‚ jego poprzednik, Jan II DoskonaÅ‚y).
Pomnik Odkrywców (Padrão dos Descobrimentos) stoi niedaleko, wydaje siÄ™ na wyciÄ…gniÄ™cie rÄ™ki, ale nie da siÄ™ podejść do niego w prostej linii, ponieważ najpierw trzeba obejść jeden z dawnych doków o nazwie Doca do Bom Sucesso (dosÅ‚ownie PrzystaÅ„ Dobrego Sukcesu; jakby sukces mógÅ‚ być niedobry). Bodkowi Å›miaÅ‚y siÄ™ oczy do pÅ‚ywajÄ…cych w basenie portowym ryb. Wielkie tablice zakazujÄ…ce wÄ™dkowania mówiÅ‚y wÅ‚aÅ›ciwie wszystko, sprytne ryby znalazÅ‚y sobie tutaj bezpieczne schronienie.
DziÅ› w doku cumujÄ… jednostki rekreacyjne oraz te należące do sÅ‚użb pilotażowych Portu w Lizbonie, Narodowej Gwardii RepublikaÅ„skiej i Krajowego UrzÄ™du Morskiego, natomiast w latach 1917-1952 znajdowaÅ‚a siÄ™ tu pierwsza morska baza lotnicza portugalskiej Marynarki Wojennej. Miejsca wystarcza dla 163 Å‚odzi i jachtów do 15 m dÅ‚ugoÅ›ci, a ich zaÅ‚ogi mogÄ… korzystać z różnych udogodnieÅ„: pÅ‚ywajÄ…cych kÅ‚adek dla pieszych, dostÄ™pu do prÄ…du na kÅ‚adkach, a na nabrzeżu z Å‚azienek, zaopatrzenia w wodÄ™ i paliwo, z wywozu Å›mieci i olejów, systemów bezpieczeÅ„stwa, Å‚Ä…cznoÅ›ci i prognozy pogody. W narożniku Doca Bom Sucesso zwraca uwagÄ™ zabytkowy żelazny żuraw odrestaurowany w 2011 r., który sÅ‚użyÅ‚ Marynarce Wojennej do podnoszenia wodnosamolotów do naprawy.
Warto też wspomnieć, że to wÅ‚aÅ›nie z tego miejsca w marcu 1922 r. wyruszyli na swoim hydroplanie portugalscy pionierzy lotów dÅ‚ugodystansowych: Sacadura Cabral i Gago Cotinho, którzy dokonali pierwszego przelotu nad poÅ‚udniowym Atlantykiem (z Lizbony do Rio de Janeiro). Ich wyczyn oraz 100-lecie portugalskiego lotnictwa morskiego upamiÄ™tnia stojÄ…cy obok Wieży Belem pomnik przedstawiajÄ…cy dwupÅ‚atowy samolot bÄ™dÄ…cy wiernÄ… kopiÄ… (w oryginalnych wymiarach) maszyny Cabrala i Cotinho.
Natomiast Pomnik Odkrywców jest ogromny, aż gÅ‚owa boli od zadzierania: 56 m wysokoÅ›ci (plus dwudziestometrowe fundamenty), 20 m szerokoÅ›ci i 46 m dÅ‚ugoÅ›ci. Jego przednia część ma ksztaÅ‚t karaweli, tylna – krzyża Å‚aciÅ„skiego. Na bokach wyrzeźbiono 32 figury portugalskich bohaterów epoki odkryć (kapitanów, nawigatorów, misjonarzy, przedstawicieli nauki i literatury, królów, nawet jednej królowej). Na dziobie stoi Henryk Å»eglarz z modelem karaweli w dÅ‚oniach. To dla upamiÄ™tnienia 500 rocznicy jego Å›mierci odsÅ‚oniÄ™to w 1960 r. obecnÄ… wersjÄ™ monumentu (pierwotna pochodziÅ‚a z 1940 r.). Na szczycie pomnika znajduje siÄ™ jeden z najlepszych punktów widokowych w Lizbonie.
Klasztor Hieronimitów (Mosteiro do Jeronimos) – perÅ‚a stylu manueliÅ„skiego – znajduje siÄ™ po drugiej stronie niezwykle ruchliwej ulicy. Ma ponad 300 m dÅ‚ugoÅ›ci i jest wykonany w wiÄ™kszoÅ›ci ze zÅ‚ocistego wapienia o nazwie Lioz wydobywanego w regionie lizboÅ„skim. WapieÅ„ ów, z racji czÄ™stego stosowania w budowlach reprezentacyjnych, nazywany bywa też kamieniem królewskim (pedra real). W klasztornym koÅ›ciele (Igreja Santa Maria de Belém) umieszczono w 1894 r. nagrobki Vasco da Gamy (to już jego trzecie, chyba ostateczne miejsce pochówku) i Luisa de Camõesa, najwiÄ™kszego portugalskiego poety, twórcy epopei narodowej „Luzjada”. Podobnie jak Wieża Belem, klasztor jest wpisany na listÄ™ zabytków UNESCO.
Maria Gonta
foto Gontowiec Podróżny
Kliknij w wybrane zdjęcie aby powiększyć
Przebudowa Spichrzowej
Ostatnie przygotowania do rozpoczęcia przebudowy ulicy Spichrzowej.
Konsorcjum firm TORMEL i WUPRINÅ», przebuduje ostatni, póÅ‚kilometrowy odcinek ulicy Spichrzowej. Pierwsze prace ruszÄ… ...
<czytaj dalej>UMCS z Jazz Clubem Pod Filarami
80 lat UMCS w Lublinie z Jazz Clubem „Pod Filarami”.
W dniach 14 -17 maja 2024 roku w Akademickim Centrum Kultury ...
<czytaj dalej>Remont schodów
Nowe schody na Piaskach, obok lecznicza zieleń.
Rusza remont schodów przy ul. Bohaterów Westerplatte, zejÅ›cie do ul. Sczanieckiej. Skarpa przy schodach ...
<czytaj dalej>Obchody 900-lecia jubileuszu
W sobotę 11 maja br. w Ośnie Lubuskim odbędą się uroczyste obchody z okazji dziewięćsetlecia ustanowienia biskupstwa lubuskiego.
Przygotowania do tej ...
<czytaj dalej>