Gontowiec Podróżny BLOG

14 października zawsze kojarzy mi się z wyliczanką z czasów dzieciństwa „Czternastego października zdechła Łajka ze Sputnika”. Wyliczanka wprawdzie się rymowała, ale z prawdą dalece mijała, ponieważ suczkę-kosmonautkę Łajkę wystrzelono na orbitę okołoziemską na początku listopada 1957, a w przestrzeni kosmicznej przetrwała tylko kilka godzin. Nie planowano jej powrotu na Ziemię, inaczej niż z przypadku wystrzelonych w sierpniu 1960 r. Biełki i Striełki, które jako pierwsze zwierzęta odbyły lot orbitalny, zakończony szczęśliwym lądowaniem, a później nawet doczekały się szczeniąt. One też były bohaterkami wyliczanki, tym razem nieco dłuższej, wymawianej z charakterystyczną intonacją (dużą literą zaznaczyłam miejsca, które należy wyraźnie zaakcentować): „Biełka Striełka sAbaka pies, rAkieta dO startu gOtowa jest. Kto chce jechać niech nie pchA się, niech wykupi bilet w kAsie”.

W czasach, kiedy z upodobaniem powtarzałam te wyliczanki, 14 października nie był jeszcze dniem wolnym od lekcji i w ogóle Dnia Nauczyciela z tego okresu nie pamiętam. Szukając informacji o początkach święta, wyczytałam, że pierwsze o nim wzmianki pojawiły się w naszym kraju w roku 1957. Wtedy zdecydowano, że obchody będą się odbywać 20 listopada. W 1972 r. postanowiono połączyć celebrację z rocznicą powołania Komisji Edukacji Narodowej, której pełna nazwa brzmiała „Komisja nad Edukacją Młodzi Szlacheckiej Dozór Mająca” (14.10.1773), a w 1982 r. zmieniono nazwę święta na Dzień Edukacji Narodowej, co nie przeszkadza, byśmy nadal wszyscy nazywali je Dniem Nauczyciela.

Oprócz nauczycieli swój dzień mają dziś wszystkie normy oraz standardy wraz z fachowcami od ich tworzenia i stosowania (Światowy Dzień Normalizacji). Z uwagi na przypadający właśnie drugi piątek października, obchodzimy również jak najbardziej poważne święto, z którego nikt nie robi sobie jaj, mimo że nosi ono nazwę Światowy Dzień Jaja. Zostało wymyślone w 1996 r. przez Międzynarodową Komisję ds. Jaj (International Egg Commission) jako forma promocji tego, jak go nazywają – „superfoodu” o obłym kształcie, ale ja zamiast opowiadać o znanych wszystkim cennych właściwościach przedmiotu świętowania, przytoczę tylko kilka starych przysłów i powiedzonek:

- „Jaje dzisiejsze, chleb wczorajszy, cielę sześćniedzielne a wino łońskie – najlepsze” (łońskie = zeszłoroczne),
- „Jeszcze przykładu nie było, żeby jaje kurę uczyło” – wersji o jajku mądrzejszym od kury jest kilkanaście, mnie szczególne do gustu przepadła ta: „Mądrzejsze jajo, niż stara wrona”,
- „Młode jaja, rozum stary”,
- „Lepsze jajko dzisiaj, niż kura jutro”,
- „Lepiej mieć jaje bez znoju, niż kurę po ciężkim boju”,
- „Jedno stęchłe jajko psuje całą potrawę”,
- „Nie zawsze złote jajka kokoszka niesie”,
- „I z jajka by ulał” – o sprytnym złodzieju, ale też o kimś chciwym, łakomym,
- „Któż mi obłupi jajko?” – o leniwym, chcącym mieć wszystko bez najmniejszego trudu ze swojej strony,
- „To nie w jajku piszczy” – to nie żart, to nie byle co, nie można tego lekceważyć.

Pozostając w jajecznym kręgu zapraszam dzisiaj do wsi Joneikiškės położonej ok. 20 km na północ od centrum Wilna. Znajdziecie tam Park Europy (Europos Parkas), czyli galerię sztuki pod gołym niebem, założoną w 1991 r. przez Gintarasa Karosasa, a w niej – pośród ponad 100 rzeźb wykonanych przez artystów z całego świata – „Przestrzeń nierozpoznanego wzrostu” Magdaleny Abakanowicz. Na zdjęciu widać tylko kilka spośród 22 abakanów. Każda z tych wielotonowych omszałych form kojarzy się z jajem. Stoją tam od 1998 r.


A gdybyście wybierali się do Irlandii, tam również znajdziecie jajopodobny pomnik. Upamiętnia on pierwszy w historii lot transatlantycki bez międzylądowań. Dokonali tego William Alcock i Arthur Brown 15 czerwca 1919 r. Monument stoi na wzgórzu w pobliżu Clifden, niespełna dwa kilometry od oficjalnego miejsca ich lądowania.

Tekst i foto Maria Gonta

Dodaj komentarz:

Przebudowa Spichrzowej

Ostatnie przygotowania do rozpoczęcia przebudowy ulicy Spichrzowej. Konsorcjum firm TORMEL i WUPRINŻ, przebuduje ostatni, półkilometrowy odcinek ulicy Spichrzowej. Pierwsze prace ruszą ... <czytaj dalej>

UMCS z Jazz Clubem Pod Filarami

80 lat UMCS w Lublinie z Jazz Clubem „Pod Filarami”. W dniach 14 -17 maja 2024 roku w Akademickim Centrum Kultury ... <czytaj dalej>

Remont schodów

Nowe schody na Piaskach, obok lecznicza zieleń. Rusza remont schodów przy ul. Bohaterów Westerplatte, zejście do ul. Sczanieckiej. Skarpa przy schodach ... <czytaj dalej>

Obchody 900-lecia jubileuszu

W sobotę 11 maja br. w Ośnie Lubuskim odbędą się uroczyste obchody z okazji dziewięćsetlecia ustanowienia biskupstwa lubuskiego. Przygotowania do tej ... <czytaj dalej>

«	maj 2024					»
P	W	Ś	C	P	S	N
		1	2	3	4	5
6	7	8	9	10	11	12
13	14	15	16	17	18	19
20	21	22	23	24	25	26
27	28	29	30	31

Piękna inicjatywa w brzydkim mieście

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy

Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog

Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert

Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum

Wybuduj se pod blokiem a nie w naczynie lotnisko <czytaj dalej>

każdy chce żyć wygodnie, w Warszawie kroi się już trzecie lotnisko. <czytaj dalej>

zdaje się, że w Gorzowie budowano już dwa lotniska. Baczyna, nikt nie wziął tego wariant pod uwagę. <czytaj dalej>

Czesław Miłosz
„Do polityka” z tomu „Światło dzienne” - 1953

Kto ty jesteś człowieku – zbrodniarz czy bohater?
T <czytaj dalej>

niech dalej liczą...... <czytaj dalej>