- Tyle razy tu jeździliÅ›my, ale zawsze drzwi koÅ›cioÅ‚a byÅ‚y zamkniÄ™te – powiedziaÅ‚a Maria Gonta, gdy podziwiaÅ‚am z oddali piÄ™knÄ… bryÅ‚Ä™ neogotyckiego koÅ›cioÅ‚a z żóÅ‚tej cegÅ‚y w GÅ‚uchowie.

O trudnoÅ›ciach zwiÄ…zanych z możliwoÅ›ciÄ… obejrzenia wnÄ™trz starych koÅ›cioÅ‚ów pisaÅ‚am wielokrotnie (ostatnio o przypadku dolnoÅ›lÄ…skiej Lutyni tu: http://www.egorzowska.pl/pokaz,hanna_kaup,10796,zgoda_wazniejsza_od_przemienienia_%3Cbr_/%3E-_kosciol_czy_twierdza?,).

Nie liczyłam więc na taką niespodziankę, jaka zdarzyła się nam w Głuchowie niedaleko Lemierzyc.
– Tyle razy tu jeździliÅ›my, ale zawsze drzwi koÅ›cioÅ‚a byÅ‚y zamkniÄ™te – powiedziaÅ‚a Maria Gonta i zaraz potem usÅ‚yszaÅ‚am jej zdziwiony gÅ‚os: – Ale koÅ›cióÅ‚ jest otwarty.

ZaparkowaÅ‚am naprzeciwko muru. Kiedy zobaczyÅ‚am, że wokóÅ‚ krzÄ…tajÄ… siÄ™ jakieÅ› osoby, zrozumiaÅ‚am, że odbywa siÄ™ porzÄ…dkowanie Å›wiÄ…tyni. „Ale dlaczego we wtorek?” – zapytaÅ‚am sama siebie i zaraz potem sprzÄ…tajÄ…ce kobiety. – Bo przygotowujemy koÅ›cióÅ‚ do I komunii Å›w. naszych dzieci - odpowiedziaÅ‚y.

Panie zaprosiÅ‚y do obejrzenia wnÄ™trza, które nas zachwyciÅ‚o, bo nie zostaÅ‚o przez wspóÅ‚czesnych zepsute. Przede wszystkim podÅ‚oga wyÅ‚ożona jest kamiennÄ… posadzkÄ…, a Å‚awy, empory i sufit wykonane z drewna. To czyste piÄ™kno w skromnoÅ›ci. Pierwotnie ewangelicka Å›wiÄ…tynia zbudowana w 1870 r. do dziÅ› zachowaÅ‚a swój styl. Zgodnie z protestanckÄ… zasadÄ…, stawaÅ‚a siÄ™ miejscem szczególnym jedynie wówczas, gdy odbywaÅ‚a siÄ™ w niej wspólna modlitwa. OczywiÅ›cie, po wojnie zostaÅ‚a poÅ›wiÄ™cona (16 wrzeÅ›nia 1945) jako katolicka pod wezwaniem Matki Boskiej Szkaplerznej.

WyjÄ…tkowość wnÄ™trza podkreÅ›la jego dwupiÄ™trowa budowa. Nad nawami bocznymi znajdujÄ… siÄ™ drewniane empory, a dopiero nad nimi – organy. O umiarze w wystroju obecnie katolickiej Å›wiÄ…tyni Å›wiadczÄ… nie tylko zachowane drewniane Å‚awy, nie tylko skromne żyrandole i brak bogatych witraży w oknach, ale też symboliczna Droga Krzyżowa w formie niewielkich rozmiarem kwadratów, skÅ‚adajÄ…ca siÄ™ nie z 14. lecz z 15. stacji.

W tylnej części koÅ›cioÅ‚a zachowano piÄ™knie zdobiony, choć popÄ™kany, dzwon z napisem z jednej strony: „Kirche zu Woxfelde”, czyli KoÅ›cióÅ‚ dla GÅ‚uchowa, a z drugiej - wskazaniem: „Chodź, pokÅ‚oÅ„my siÄ™, uklÄ™knijmy i padnijmy przed Panem, który nas stworzyÅ‚” oraz „Odlew wykonany przez Friedricha Gruhla w Kleinwelkt (Kleinwelka, dawniej Kleinwelke koÅ‚o Budziszyna w Saksonii - dop. mój HK) 26 lutego 1853”.

Przed wejÅ›ciem do koÅ›cioÅ‚a unikatowa skrobaczka do butów, na lewej Å›cianie w kruchcie drewniana kropielnica, niewielki witraż nad drzwiami. One same – stare z żelaznymi okuciami i rzeźbionymi zarysami gotyckich okien.

Do rejestru zabytków koÅ›cióÅ‚ wpisano stosunkowo niedawno, bo w 2007 r. Osiem lat później z okazji 70-lecia poÅ›wiÄ™cenia koÅ›cioÅ‚a, zostaÅ‚a wybita okolicznoÅ›ciowa moneta, a także wydano książkÄ™ „GÅ‚uchowo. Szkic historyczny wsi i koÅ›cioÅ‚a”.

W darze oÅ‚tarza Å›wiÄ…tynia w GÅ‚uchowie otrzymaÅ‚a wówczas nowe tabernakulum ufundowane przez mieszkaÅ„ców, komplet lekcjonarzy oraz nowe naczynia liturgiczne. DziÅ› koÅ›cióÅ‚ jest placówkÄ… filialnÄ… parafii w Lemierzycach.

WokóÅ‚ budynku znajduje siÄ™ obecny polski i stary poniemiecki cmentarz. Ten w stanie caÅ‚kowitego zniszczenia, choć z zachowanymi jeszcze żelaznymi ogrodzeniami kwater i fragmentami murów, za którymi znajduje siÄ™ boisko sportowe. Dzieci, idÄ…c na zajÄ™cia piÅ‚karskie, robiÄ… sobie tamtÄ™dy skrót. Czasami któryÅ› rzuci piÅ‚kÄ… i strÄ…ci stojÄ…cy na jakimÅ› grobie znicz. KtoÅ› z gaÅ‚Ä™zi zorganizowaÅ‚ kryjówkÄ™.

Z tyÅ‚u koÅ›cioÅ‚a zachowaÅ‚ siÄ™ pierwszowojenny pomnik w ksztaÅ‚cie owalnej Å›ciany pamiÄ™ci. Na starych pocztówkach widać piÄ™knÄ… pÅ‚ytÄ™ z wyrytymi na niej nazwiskami. Niestety, dziÅ› leży na ziemi i niszczeje jak caÅ‚ość tego wyjÄ…tkowego Å›wiadectwa historii.

Koniecznie zajrzyjcie do Głuchowa. Może też będziecie mieli szczęście i ktoś pozwoli Wam zobaczyć także wnętrze kościoła.

Tekst i foto Hanna Kaup

Więcej zdjęć zobaczysz w galerii eGo FOTO:
http://www.egorzowska.pl/pokaz,galeria,0,0,2021-04-28_Gluchowo_kosciol,

Kliknij w wybrane zdjęcie aby powiększyć