Rozmowa z prof. dr. hab. n. med. Piotrem J. Wysockim, specjalistÄ… w dziedzinie onkologii klinicznej w Oddziale Chemioterapii Wielkopolskiego Centrum Onkologii w Poznaniu.

Czy polska onkologia może pochwalić się sprawnymi rozwiązaniami systemowymi, jak - przez analogię - kardiologia?
– Trudno te obszary porównywać, jednak faktem jest, że w onkologii brakuje nam oÅ›rodków referencyjnych, które miaÅ‚yby okreÅ›lony zakres dziaÅ‚ania. W maÅ‚ych oÅ›rodkach dostÄ™p do leków i standardów terapii nie zawsze nadąża za aktualnymi wytycznymi.

Jak powinna wyglÄ…dać docelowa sieć oÅ›rodków referencyjnych w onkologii?
– Uważa siÄ™, że powinny to być oÅ›rodki akademickie albo regionalne centra onkologii, skupiajÄ…ce w jednym miejscu specjalistów z dziedziny chirurgii onkologicznej, onkologii klinicznej, radioterapii, patomorfologii oraz diagnostyki obrazowej. Do tego powinno dojść zaplecze rehabilitacyjne. Leczenie wszystkich nowotworów, szczególnie tych najczÄ™stszych, musi siÄ™ opierać na jednoczesnym dziaÅ‚aniu interdyscyplinarnym. Przede wszystkim w przypadku chorych, u których istniejÄ… szanse na wyleczenie, powinien wspóÅ‚dziaÅ‚ać zespóÅ‚ lekarzy. Takie podejÅ›cie poczÄ…tkowo rozwijano w raku piersi, jednak obecnie jest rekomendowane w przypadku wielu innych nowotworów. Konsultacja wielodyscyplinarna zapewnia chorym najlepsze możliwe leczenie, które wynika z ustaleÅ„ miÄ™dzy lekarzami wielu specjalnoÅ›ci opartych na najnowszych rekomendacjach Å›wiatowych.

Na przykład?
– Chirurg może stwierdzić, że wykonanie zabiegu operacyjnego jest w danej chwili utrudnione, jednak po zabiegach chemioterapii czy radioterapii bÄ™dzie możliwe. Chory jest wiÄ™c leczony planowo. W maÅ‚ym oÅ›rodku, który prowadzi tylko chemioterapiÄ™, takie postÄ™powanie jest niemożliwe. Pacjenci nie majÄ… tam szansy na konsultacjÄ™ z zespoÅ‚em interdyscyplinarnym i leczenie może nie być optymalne.

W onkologii kluczowe jest wczesne rozpoznanie, a następnie szybkie dotarcie do specjalisty. Jak to wygląda w Polsce?
– Pacjenci mogÄ… trafiać do onkologa bez skierowania. Kwestia wczesnego wykrywania jest trudniejsza. Wiele osób objÄ™tych programem badaÅ„ przesiewowych po prostu siÄ™ nie zgÅ‚asza. Czy to dotyczy raka piersi, szyjki macicy czy jelita grubego – odzew bywa bardzo nikÅ‚y. W rezultacie chorzy trafiajÄ… w zaawansowanym stadium choroby ze znacznie mniejszymi szansami na wyleczenie lub nawet z przerzutami odlegÅ‚ymi, które w wiÄ™kszoÅ›ci przypadków Å›wiadczÄ… o nieuleczalnoÅ›ci procesu chorobowego i koniecznoÅ›ci leczenia paliatywnego.

GÅ‚ównym problemem polskiej onkologii jest wczesne wykrywanie?
– Tych problemów jest kilka. Wczesne wykrywanie to kwestia edukacji i Å›wiadomoÅ›ci spoÅ‚eczeÅ„stwa. Ale czÄ™sto zdarza siÄ™, że lekarze rodzinni ignorujÄ… objawy, które powinny wzbudzić czujność pod kÄ…tem zagrożenia nowotworem.

PrzechodzÄ…c do leczenia – czy polscy pacjenci majÄ… dostÄ™p do najnowszych Å›wiatowych standardów w terapii?
– W przypadku wiÄ™kszoÅ›ci nowych skutecznych terapii systemowych chorzy uzyskujÄ… do nich dostÄ™p, jednak znacznie później w porównaniu do innych krajów europejskich. To opóźnienie wynika gÅ‚ównie z kwestii proceduralnych. Gorzej jest z lekami stosowanymi w leczeniu paliatywnym, które majÄ… wydÅ‚użyć czas życia chorego, podnieść lub utrzymać jakość życia. Leczenie to jest bowiem z zaÅ‚ożenia dÅ‚ugotrwaÅ‚e - niejednokrotnie bardzo droga terapia okreÅ›lonym lekiem spowalniajÄ…ca postÄ™p choroby trwa kilka lat. W przypadku leczenia o zaÅ‚ożeniu radykalnym, leki sÄ… stosowane w okreÅ›lonych ramach czasowych. Jednak zdecydowana wiÄ™kszość nowych leków to leki o dziaÅ‚aniu cytostatycznym (hamujÄ…cym postÄ™p procesu nowotworowego, ale niedoprowadzajÄ…ce do zniszczenia komórek nowotworowych). MuszÄ… być one stosowane tak dÅ‚ugo, jak dÅ‚ugo obserwowana jest ich skuteczność kliniczna, a nieplanowe przerwanie leczenia prawie zawsze wiąże siÄ™ z progresjÄ… choroby. Instytucje regulacyjne, gÅ‚ównie Agencja Oceny Technologii Medycznych muszÄ… dokonywać analiz farmakoekonomicznych. Koszty terapii sÄ… naprawdÄ™ bardzo wysokie, a nie dysponujemy skarbcem bez dna. W Polsce próg finansowania jest, niestety, bardzo niski w porównaniu do innych krajów europejskich. Najważniejsze wiÄ™c, aby stosować te leki, którymi dysponujemy w sposób optymalny, a wiÄ™c z maksymalnÄ… korzyÅ›ciÄ… dla pacjenta.

Ostatnio pojawia siÄ™ coraz wiÄ™cej obiecujÄ…cych terapii lekami biologicznymi. Jaka jest ich dostÄ™pność dla polskich pacjentów?
– One podlegajÄ… tym samym procedurom, co nowe leki i część tych leków od dawna jest już dostÄ™pna. W raku piersi jest w Polsce dostÄ™pny lek biologiczny (przeciwciaÅ‚o monoklonalne - trastuzumab), który można stosować dla wszystkich chorych speÅ‚niajÄ…cych okreÅ›lone kryteria. W leczeniu uzupeÅ‚niajÄ…cym pozwala zredukować o 30 proc. ryzyko zgonu.

Nowoczesne leki pomagają także chorym na czerniaka, jednak są problemy z finansowaniem terapii?
– W terapii czerniaka zarejestrowano ostatnio dwa nowe leki ipilimumab i wemurafenib. W przypadku pierwszego z nich Agencja Oceny Technologii Medycznych wydaÅ‚a korzystnÄ… rekomendacjÄ™, mówiÄ…c, że stosowanie tego leku jest uzasadnione pod warunkiem obniżenia ceny o 2/3. Z tego powodu lek ten jest w tej chwili tylko teoretycznie dostÄ™pny, ponieważ NFZ pokrywa zaledwie 30 proc. wartoÅ›ci terapii. ResztÄ™ musi dopÅ‚acić szpital lub pacjent. Drugi preparat – wemurafenib - oczekuje na decyzjÄ™ AOTM-u.

Jakie sÄ… zalety leków, o których mówimy?
– Oba leki znacznie wydÅ‚użajÄ… przeżycie w porównaniu z placebo i dotychczas stosowanÄ… chemioterapiÄ…. Po wyleczeniu chory powinien podlegać staÅ‚ej kontroli w celu zapobiegania nawrotom choroby. W krajach zachodnich zajmujÄ… siÄ™ tym lekarze rodzinni, u nas czÄ™sto nie chcÄ… tego robić, bowiem nie zostali odpowiednio przeszkoleni i pacjenci pozostajÄ… przez wiele lat w kontroli w oÅ›rodkach onkologicznych, chociaż z onkologicznego punktu widzenia nie ma już takiej potrzeby. Tym samym onkolog musi zajmować siÄ™ chorymi z aktywnym procesem nowotworowym wymagajÄ…cym aktywnego leczenia jak i chorymi, u których leczenie zakoÅ„czono np. przed 5-8 laty.

Trudno o optymizm w ocenie polskiej onkologii, kiedy dowiadujemy siÄ™, że budowa Lubelskiego Centrum Onkologii – najwiÄ™kszej w tym momencie tego typu inwestycji w Europie – staje pod znakiem zapytania.
– Generalnie widzimy problemy, nie tylko zwiÄ…zane z brakiem funduszy na nowe inwestycje, ale także z ryzykiem zwolnieÅ„ wÅ›ród pracowników medycznych. Dyrekcje wielu oÅ›rodków onkologicznych zapowiadajÄ… konieczność redukcji etatów, w tym i lekarzy.

Jak to można wyjaśnić, skoro chorych przybywa?
– Chorych jest coraz wiÄ™cej, wszystkim udziela siÄ™ pomocy, jednak Narodowy Fundusz Zdrowia nie pÅ‚aci za nadwykonania, np. w zakresie chemioterapii czy chirurgii onkologicznej. W takiej sytuacji szpital musi gdzieÅ› znaleźć Å›rodki na leczenie. Szuka ich w oszczÄ™dnoÅ›ciach.

Aby zakończyć optymistycznie: jaki obszar polskiej onkologii ma powody do satysfakcji?
– Coraz lepiej stoimy z radioterapiÄ…. Nowo powstajÄ…ce prywatne oÅ›rodki radioterapii znacznie zwiÄ™kszajÄ… dostÄ™p do leczenia. Mamy też znaczne dokonania w chirurgii onkologicznej. Mamy coraz wiÄ™cej Å›wietnie wyszkolonych onkologów klinicznych. Potrzebujemy jednak oÅ›rodków referencyjnych, które skupiÄ… specjalistów w jednym miejscu. I warto zastanowić siÄ™ nad wzmocnieniem regionalnych centrów onkologicznych, albowiem chorych i to również tych w coraz mÅ‚odszym wieku, wymagajÄ…cych agresywnego leczenia wielodyscyplinarnego, niestety, przybywa.

Stowarzyszenie „Dziennikarze dla Zdrowia“
z okazji XI Ogólnopolskiej Konferencji ”Polka w Europie”, 2012 r.
Foto Hanna Kaup

Dodaj komentarz:

Obchody 900-lecia jubileuszu

W sobotÄ™ 11 maja br. w OÅ›nie Lubuskim odbÄ™dÄ… siÄ™ uroczyste obchody z okazji dziewięćsetlecia ustanowienia biskupstwa lubuskiego. Przygotowania do tej ... <czytaj dalej>

PrzebudujÄ… Ikara

Przetarg na przebudowÄ™ ostatniego etapu ulicy Ikara rozstrzygniÄ™ty. Kolejna osiedlowa uliczka zostanie w peÅ‚ni przebudowana. Nowa nawierzchnia ul. Ikara uÅ‚atwi codzienne ... <czytaj dalej>

Oni tu zostajÄ…

„ZostajÄ™!” to hasÅ‚o nowej kampanii promujÄ…cej Gorzów, która ma zwrócić uwagÄ™ na zalety naszego miasta, dziÄ™ki którym jest ono doskonaÅ‚ym ... <czytaj dalej>

Pielgrzymki

Tegoroczna piesza pielgrzymka powoÅ‚aniowa odbÄ™dzie siÄ™ w sobotÄ™ w sobotÄ™ 27 kwietnia. WyjÅ›cie pielgrzymki na trasÄ™ z Paradyża do Rokitna nastÄ…pi ... <czytaj dalej>

«	maj 2024					»
P	W	Åš	C	P	S	N
		1	2	3	4	5
6	7	8	9	10	11	12
13	14	15	16	17	18	19
20	21	22	23	24	25	26
27	28	29	30	31

Piękna inicjatywa w brzydkim mieście

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy

Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog

Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert

Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum

Do Warszawy gumofilce. Tam jest mnóstwo wÄ™złów do blokowania. <czytaj dalej>

W tel awiwie jest 10tys takich firm oszukańcze inwestycyjnych tam są wirtualne pieniądze i wirtualne zyski
Wielkie drapacze chmur które naleÅ <czytaj dalej>

Zaczynamy od podwyżki swoich uposażeÅ„, potem "obwÄ…chamy siÄ™" poodwiedzamy i....a wy frajerzy, za kolejjne kilka lat bÄ™dziecie potrzebn <czytaj dalej>

nieroby smierdzÄ…ce
tylko złożone rączki i kłanianie sie
udajÄ…c ze sÄ… do czegos potrzebni

ani na niczym sie w tym miescie n <czytaj dalej>

MieliÅ›my wspólny z MieczysÅ‚awem projekt- szkoÅ‚Ä™ ksztaÅ‚cÄ…cÄ… w rzemiosÅ‚ach artystycznych: metaloplastyka, konserwacja mebli, witraże itp.. Sz <czytaj dalej>