Gontowiec Podróżny BLOG

Tønder leży na skraju Tøndermarsken, największego w Danii skupiska pól marszowych, które właśnie od tego miasta przyjęły swoją nazwę. Dziś miejscowość liczy nieco ponad siedem tysięcy mieszkańców. Jej historia pisana sięga roku 1130, kiedy to arabski geograf i kartograf Abu Abd Allah Muhammad al-Idrisi umieścił na mapach Tundirę, dodając, iż jest to „miejsce do zakotwiczenia statków, chronione z każdej strony od wiatrów i otoczone budynkami”. Prawa miejskie otrzymało Tønder sto kilkanaście lat później (1243) i – chociaż trudno dzisiaj w to uwierzyć – było wówczas jednym z ważniejszych portów w zachodniej Jutlandii.

Od bezpośredniego dostępu do morza zostało odcięte w połowie XVI wieku po serii katastrofalnych powodzi sztormowych. Miasto zbudowano na równinie położonej na wysokości 1-5 m n.p.m. i nawet stojący w jego centrum kościół zalewany bywał do wysokości prawie dwóch metrów, dlatego zdecydowano się na budowę systemu wałów i tam morskich. Pierwsze groble powstały w latach 1553-1555, ostatnie w 1981 r. (konieczność dodatkowej ochrony pojawiła się po fali sztormowej z 3 stycznia 1976 r., która poważnie zagroziła starej grobli z 1861 r.).

Dzięki handlowi z północnymi Niemcami oraz Holandią, Tønder rozwijało się nawet pomimo utraty statusu miasta portowego. Handlowano tu głównie końmi, bydłem i… koronkami. Te ostatnie są wytwarzane do dziś. Noszą nazwę tønderkniplinger i są koronkami klockowymi. Nie wiadomo dokładnie, kiedy miejscowe kobiety zajęły się koronkarstwem, ale na pewno nastąpiło to przed rokiem 1559, a 200 lat później dochód z ich sprzedaży przekraczał już dochody z pozostałego handlu. O zamożności ówczesnych mieszkańców świadczą wspaniałe kamienice kupieckie i mnóstwo pięknych detali. Szczególną uwagę zwracają bogato zdobione drzwi. Także stojący w rynku kościół należy do najbogatszych renesansowych świątyń w Danii. W Tønder znajdziecie też kilka wyjątkowo ciekawych muzeów. Tylko w jednym z nich spędziliśmy prawie pół dnia.

Na zakończenie zabawna historyjka związana z marzeniami o wskrzeszeniu portu w Tønder. Miasto jest położone nad rzeką Vidå, a ta systemem śluz i kanałów połączona jest z Morzem Wattowym. Dość długo na jednym z kanałów funkcjonowała przystań rzeczna. Na przełomie XIX i XX w. (jedne źródła podają datę 1871, inne nawet 1909) kapitan sporego parowca „Graf Bismarck” założył się, że uda mu się dopłynąć Vidą do samego Tønder i spokojnie tu zacumować. Zakład wygrał, tylko nie wziął pod uwagę, że w tak małym porcie nie uda mu się statku zawrócić, no i do dziś wszyscy pamiętają przede wszystkim to, że z powrotem „Grafa Bismarcka” holowały konie. Na wstecznym.

Maria Gonta
foto Gontowiec Podróżny


Kliknij w wybrane zdjęcie aby powiększyć

Dodaj komentarz:

Przebudowa Spichrzowej

Ostatnie przygotowania do rozpoczęcia przebudowy ulicy Spichrzowej. Konsorcjum firm TORMEL i WUPRINŻ, przebuduje ostatni, półkilometrowy odcinek ulicy Spichrzowej. Pierwsze prace ruszą ... <czytaj dalej>

UMCS z Jazz Clubem Pod Filarami

80 lat UMCS w Lublinie z Jazz Clubem „Pod Filarami”. W dniach 14 -17 maja 2024 roku w Akademickim Centrum Kultury ... <czytaj dalej>

Remont schodów

Nowe schody na Piaskach, obok lecznicza zieleń. Rusza remont schodów przy ul. Bohaterów Westerplatte, zejście do ul. Sczanieckiej. Skarpa przy schodach ... <czytaj dalej>

Obchody 900-lecia jubileuszu

W sobotę 11 maja br. w Ośnie Lubuskim odbędą się uroczyste obchody z okazji dziewięćsetlecia ustanowienia biskupstwa lubuskiego. Przygotowania do tej ... <czytaj dalej>

«	sierpień 2023					»
P	W	Ś	C	P	S	N
	1	2	3	4	5	6
7	8	9	10	11	12	13
14	15	16	17	18	19	20
21	22	23	24	25	26	27
28	29	30	31

Piękna inicjatywa w brzydkim mieście

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy

Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog

Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert

Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum

O ile tablice edukacyjne i "lecznicza zieleń" podrożą koszty inwestycji?
"... W naszym interesie jest by ten miś był jak najd <czytaj dalej>

Znowu " sami swoi". A wogóle czym oni się zajmują??? <czytaj dalej>

Tak miasto twój wójt sp...ł, że faktycznie rowerem lepiej jeździć, ale powstaje kolejne pole do....nadużyć/?/ Na początek, obowiązkowe kaski <czytaj dalej>

To proponuję jeszcze do każdego roweru, silnik odrzutowy, zestaw Wi-Fi, talerz satelitarny i co tam jeszcze w koszta można wrzucic :-) <czytaj dalej>

Ale pitolenie. Ani słowa o kolejce do "znachora" o bólu w krzyżu, o polityce i innych przyjemnościach wątpliwych u będących starymi l <czytaj dalej>