Gontowiec Podróżny BLOG

Zamek Krzyżtopór w Ujeździe wprawdzie leży już poza umownymi granicami Ponidzia, ale nie da się ukryć, że należy do najwspanialszych zabytków województwa świętokrzyskiego. O tym, jak chętnie jest odwiedzany, przekonaliśmy się wczoraj, widząc kolejkę po bilety wstępu. Sami przyjechaliśmy ok. godz. 11:00, więc staliśmy w niej zaledwie kilka minut, kiedy jednak opuszczaliśmy ruiny, słuszna długość ogonka zapowiadała co najmniej godzinne oczekiwanie na zakup biletu.

Krzyżtopór to trwała ruina. I mimo to bardzo, ale to bardzo imponująca. Dość powiedzieć, że do ukończenia budowy Wersalu zamek ten był największą budowlą pałacową w Europie. Powstał w latach 1631-44 dla wojewody sandomierskiego Krzysztofa Opalińskiego, który lubił olśniewać, a poza tym znany był ze swego zamiłowania do astrologii. Jak wieść niesie, Krzyżtopór zbudowano na wzór kalendarza – z liczbą okien odpowiadającą liczbie dni w roku, liczbą komnat odpowiadającą tygodniom (52), z dwunastoma wielkimi salami (bo tyle rok ma miesięcy) i czterema basztami odpowiadającymi kolejnym kwartałom.

Sala jadalna miała mieć szklany sufit, a właściwie sufit-akwarium z egzotycznymi rybkami. W piwnicach ulokowano stajnie, w których konie jadły z marmurowych żłobów, a światło, wpuszczane tam przez specjalnie profilowane otwory okienne, padało wprost na kryształowe zwierciadła rozświetlające piwniczne mroki (teraz jest tam dość ciemno i bardzo nierówna podłoga utrudnia poruszanie się). W dodatku z odległym o kilkanaście kilometrów Ossolinem, w którym stał zamek Jerzego Ossolińskiego (przyrodniego brata Krzysztofa), miał go łączyć podziemny tunel. Żeby ułatwić braciom jazdę saniami, wyłożono ten tunel głowami cukru… ile w tym wszystkim prawdy, ile mitów, oceńcie sami.

Z rzeczy nie podlegających dyskusji:
– Krzyżtopór wzniesiono jako palazzo in fortezza (pałac w fortecy), a autorem projektu był Włoch Laurentio Senes,
– do dziś zachowało się 90% murów (trzy- i czterokondygnacyjne) i 10% sklepień pałacu oraz sporych rozmiarów dziedziniec, wszystko w obrębie pięciobocznych fortyfikacji bastionowych,
– Krzysztof Ossoliński nie nacieszył się zbytnio swoim zamczyskiem; zmarł w następnym roku po zakończeniu budowy,
– w czasie potopu szwedzkiego w 1655 r. Krzyżtopór został spustoszony przez wojska Karola Gustawa i ponownie zniszczony w 1770 r. przez wojska rosyjskie.

Jeżeli się tam wybierzecie (a warto), koniecznie ściągnijcie sobie wcześniej na smartfony aplikację „Krzyżtopór”, dzięki której będziecie mogli w wybranych miejscach zamczyska zobaczyć, jak mogły one wyglądać w czasach swojej świetności. To tylko wizualizacje, ale nie wyobrażacie sobie, ile frajdy daje spoglądanie w takie zwierciadło czasu oglądane na tle gołych murów.

Maria Gonta
foto Gontowiec Podróżny


Kliknij w wybrane zdjęcie aby powiększyć

Dodaj komentarz:

Przebudowa Spichrzowej

Ostatnie przygotowania do rozpoczęcia przebudowy ulicy Spichrzowej. Konsorcjum firm TORMEL i WUPRINŻ, przebuduje ostatni, półkilometrowy odcinek ulicy Spichrzowej. Pierwsze prace ruszą ... <czytaj dalej>

UMCS z Jazz Clubem Pod Filarami

80 lat UMCS w Lublinie z Jazz Clubem „Pod Filarami”. W dniach 14 -17 maja 2024 roku w Akademickim Centrum Kultury ... <czytaj dalej>

Remont schodów

Nowe schody na Piaskach, obok lecznicza zieleń. Rusza remont schodów przy ul. Bohaterów Westerplatte, zejście do ul. Sczanieckiej. Skarpa przy schodach ... <czytaj dalej>

Obchody 900-lecia jubileuszu

W sobotę 11 maja br. w Ośnie Lubuskim odbędą się uroczyste obchody z okazji dziewięćsetlecia ustanowienia biskupstwa lubuskiego. Przygotowania do tej ... <czytaj dalej>

«	czerwiec 2024					»
P	W	Ś	C	P	S	N
					1	2
3	4	5	6	7	8	9
10	11	12	13	14	15	16
17	18	19	20	21	22	23
24	25	26	27	28	29	30

Piękna inicjatywa w brzydkim mieście

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy

Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog

Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert

Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum

Znowu " sami swoi". A wogóle czym oni się zajmują??? <czytaj dalej>

Tak miasto twój wójt sp...ł, że faktycznie rowerem lepiej jeździć, ale powstaje kolejne pole do....nadużyć/?/ Na początek, obowiązkowe kaski <czytaj dalej>

To proponuję jeszcze do każdego roweru, silnik odrzutowy, zestaw Wi-Fi, talerz satelitarny i co tam jeszcze w koszta można wrzucic :-) <czytaj dalej>

Ale pitolenie. Ani słowa o kolejce do "znachora" o bólu w krzyżu, o polityce i innych przyjemnościach wątpliwych u będących starymi l <czytaj dalej>

Starość

Widziałem ją wczoraj

Stała u drzwi werandy

Lewa ręką trzymała laskę
prawą chciała nacisnąć <czytaj dalej>