„Nie mówili do mnie, tylko o mnie” – Jacek Rozenek o braku komunikacji z pacjentem w szpitalach.

Udar mózgu nie dotyczy już tylko seniorów. Coraz częściej diagnozuje się go u ludzi w wieku 30 - 50 lat. W Polsce każdego roku doświadcza go około 70 tys. osób, z czego nawet 30 proc. to osoby aktywne zawodowo. W obliczu rosnącej liczby przypadków, kluczowym aspektem opieki staje się nie tylko szybka interwencja medyczna, ale również odpowiednia, empatyczna komunikacja personelu z pacjentem.

Perspektywa pacjenta
Znany aktor i lektor Jacek Rozenek w 2019 r. niespodziewanie przeszedł rozległy udar mózgu. Stracił zdolność mówienia i poruszania się. Jego stan był ciężki. Wspomina, że najtrudniejszym elementem – poza fizyczną niesprawnością – był brak zrozumienia tego, co się z nim dzieje.
– Kiedy leżałem w szpitalu, bardzo często spotykałem się z nieadekwatną komunikacją, która nie była dla mnie wsparciem w procesie rekonwalescencji. Pamiętam bardzo dobrze bezosobowe podejście, jak chociażby stwierdzenia przy wydawaniu posiłków, jak np. „zje zupkę”. Personel medyczny zwracał się do mnie tak, jakbym bym małym dzieckiem albo niepełnosprawnym intelektualnie. Proszę, nie popełniajcie tego błędu. To bardzo krzywdzące dla pacjenta, który i tak już znajduje się w niezwykle trudnej sytuacji – komentuje.

Doświadczenie Jacka Rozenka pokazuje szerszy problem w systemie ochrony zdrowia, który dotyczy sposobu komunikowania się personelu medycznego z pacjentami. Zbyt często komunikacja ogranicza się do przekazywania suchych faktów lub – co gorsza – do zdawkowego uspokajania pacjenta, które nie daje mu realnej wiedzy o jego stanie zdrowia. Takie podejście może wywołać poczucie zagubienia, lęku i bezsilności. W przypadku osób po udarze jest to szczególnie problematyczne, ponieważ wielu z nich zmaga się z afazją – zaburzeniem mowy, które wpływa zarówno na zdolność mówienia, jak i na rozumienie słów.

Czy pacjent słyszy, gdy nie mówi?
Afazja jest wynikiem uszkodzenia określonych obszarów mózgu, które odpowiadają za przetwarzanie języka. Choć pacjenci z afazją mogą mieć trudności w artykułowaniu myśli, to w wielu przypadkach ich zdolność rozumienia mowy pozostaje w pełni zachowana. Afazja nie oznacza, że pacjent nic nie rozumie. U wielu osób po udarze rozumienie mowy jest częściowo lub nawet w pełni zachowane, mimo że sami nie są w stanie mówić. Zdarza się, że lekarze i pielęgniarki zaczynają traktować takich pacjentów jak osoby nieobecne – mówią o nich przy nich, nie zwracając się bezpośrednio do nich i unikając kontaktu wzrokowego.

– Dużym wyzwaniem dla pacjenta jest też nieinformowanie przez personel medyczny o aktualnym stanie zdrowia samego zainteresowanego. Pomimo problemów z mówieniem, byłem świadomy swojej sytuacji. Chciałem wiedzieć, co dalej. Z mojej perspektywy, w tamtym czasie każda, naprawdę każda informacja, byłaby na wagę złota – dodaje aktor.

Taka postawa może prowadzić do marginalizacji potrzeb komunikacyjnych pacjenta. Brak aktywnego słuchania i empatii, a także niewłaściwe podejście do sytuacji mogą nie tylko pogłębiać trudności chorego, ale również opóźniać jego rehabilitację.

To demotywujące i krzywdzące
Problem staje się jeszcze bardziej złożony, gdy w grę wchodzą różne profile pacjentów, którzy nie tylko borykają się z zaburzeniami mowy, ale także z ograniczoną zdolnością do pełnego przyswajania informacji z powodu uszkodzeń mózgu. Użycie prostych i jasnych zdań, możliwość zadawania pytań i angażowanie pacjenta w rozmowę na każdym etapie leczenia ma kluczowe znaczenie w budowaniu zaufania i poczucia, że jest on aktywnie uczestniczącym podmiotem w swoim procesie zdrowienia.

Komunikacja z pacjentami po udarze powinna być dostosowana do indywidualnych potrzeb osoby chorej, uwzględniać zarówno jej ograniczenia, jak i potrzeby emocjonalne. W ten sposób możemy poprawić jakość życia pacjentów i wspierać ich w trudnym procesie rehabilitacji.

Efektywna komunikacja z osobą po udarze to nie tylko słowa. To także ton głosu, kontakt wzrokowy, gesty, mimika, aplikacje wspierające komunikację alternatywną. Potrzeba edukacji personelu, ale i zmiany podejścia – uznania, że pacjent, nawet jeśli nie mówi, wciąż ma swoją godność, emocje i prawo do informacji.

Z tego powodu konieczne jest przeszkolenie personelu medycznego w zakresie efektywnej komunikacji z osobami po udarze, aby uniknąć błędów w interpretacji potrzeb pacjentów i umożliwić im pełniejszy udział w procesie leczenia.

Oprac. redakcja
Foto kongrespoz.pl

Dodaj komentarz:

Zgłoś się do komisji w pomocy społecznej

Organizacje pozarządowe mają ostatnie chwile, by zgłosić swoich przedstawicieli do komisji konkursowych, które zdecydują o podziale środków na projekty z ... <czytaj dalej>

Rezygnacja marszałka Jabłońskiego

Marszałek Województwa Lubuskiego Marcin Jabłoński zapowiedział rezygnację ze sprawowanej funkcji. Zrobił to 11 lipca 2025 r. Szanowni Państwo, w związku z wydarzeniem ... <czytaj dalej>

Nie ma statusu kąpieliska

Publikujemy komunikat Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Gorzowie Wlkp. K O M U N I K A T Nr 5/2025 Państwowego Powiatowego Inspektora ... <czytaj dalej>

Wracają kontrole graniczne

7 lipca 2025 roku (o północy z niedzieli na poniedziałek) na granicy z Niemcami oraz z Litwą zostają wprowadzone tymczasowe ... <czytaj dalej>

"Oni już tu są!" – polityczna groteska z muzyką w tle

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy

Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog

Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert

Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum

Toaletę masz w nova parku.

Perka tym zarządza. A ona przez 25 lat nie wprowadziła żadnej zmiany w basenach Słowianki.

<czytaj dalej>

80 lat to czas na emeryturę.
Ale nie. Do końca u władzy. <czytaj dalej>

Nie lubię senatora za to że jest taki grzeczny podobnie surowca i wojcickiego bo to są mendy wredne. Każdy polityk taki grzeczny złożone rączki <czytaj dalej>

Jak to po co? Należy sprawdzic w rozpisce kosztów za ile te "elementy małej architektory", czy he he "symboliczne posadzenie Renety& <czytaj dalej>

A na cholerę ta "rewitalizacja"? Na targowisko idzie się na zakupy, a nie aby odpoczywać. Za dużo pieniędzy macie? To ustawcie toalety, <czytaj dalej>