„Nie można wykluczyć ani potwierdzić czynników zewnętrznych”.

Jak donosi „Gazeta Wyborcza”, 29 września rządowy zespół ds. zatrucia Odry ogłosił raport przygotowany przez 14 instytucji naukowych i 49 naukowców.

- Przeanalizowaliśmy 2,7 tys. próbek wody, przeanalizowaliśmy 200 badań naukowych – powiedziała kierowniczka Zakładu Ochrony Wód w Instytucie Ochrony Środowiska, prof. Agnieszka Kolada, cytowana w artykule „Gazety”.

- Zespół nie kończy działania, nie potrafimy jeszcze odpowiedzieć na wszystkie pytania. Nasza determinacja jest duża i przy zaangażowaniu naukowców będziemy odpowiadać na nowe, pojawiające się pytania i proponować rozwiązania, by sytuacja na Odrze nie powtórzyła się. Nie wolno jednak mówić, że zawiodło państwo. Na tę sytuację złożyło się wiele czynników, które się na siebie nałożyły – zastrzegła wiceministerka klimatu i środowiska, główna konserwatorka przyrody Małgorzata Golińska.

"Śnięcie ryb było procesem cyklicznym"

Autor artykułu Mateusz Kokoszkiewicz przywołuje wypowiedź prof. Kolady, która stwierdziła, że śnięcie ryb nie było procesem ciągłym, ale cyklicznym. I ten proces obserwowany był od końca lipca w nurcie rzeki i zbiornikach hydrologicznie połączonych z Odrą. Od końca lipca do 12 września zaobserwowano 249 ton śniętych ryb.

Prof. Agnieszka Kolada podkreśliła, że istotne znaczenie ma sytuacja hydrologiczna. – Od dłuższego czasu mamy sytuację suszy hydrologicznej i rok 2022 był bardzo trudny. Od czerwca do sierpnia notowaliśmy bardzo niskie stany wód. Notowano też wysoką temperaturę i wysokie nasłonecznienie, co miało wpływ na nagrzewanie się rzeki. Poziomy wód zaczęły się podnosić dopiero po opadach, we wrześniu – czytamy w materiale wypowiedź badaczki, która dodała, że wszystkie jednolite części wód są w stanie złym. Występują przekroczenia pewnych substancji.

Ogromne zasolenie i przetlenienie
Przywołano przykład Kanału Gliwickiego, gdzie zaobserwowano ogromne zasolenie i przetlenienie, wiele odczytów powyżej 100 proc. Zaobserwowano też stężenia rtęci i niklu, ale jak zapewniła prof. Kolada, zupełnie nie w stężeniach szkodliwych dla ryb.

Pobrano 334 próbek ryb do badań, 278 przekazano do badań toksykologicznych i 56 do badań anatomopatologicznych i histopatologicznych. Próbki przebadano na obecność 300 substancji.

- Wnioski są jednoznaczne: stężenia nie odbiegają od stężeń typowych dla rzek w Polsce. Pewne poziomy znajdują się w rybach, lecz badania anatomiczne wykluczyły substancje jako przyczynę śmierci czy zatrucia ryb – czytamy wypowiedź naukowczyni artykule „GW”. - Śnięcie spowodowały gwałtowne zmiany środowiskowe.

Co ze zrzutami do Odry?
„Gazeta” przywołuje też wypowiedź zastępcy generalnego dyrektora ochrony środowiska Marka Kajsa, który stwierdził, że użytkownicy wód Odry to setki czy tysiące podmiotów i nie można powiedzieć, że to jeden podmiot był odpowiedzialny za katastofę.

- Czynnika zewnętrznego nie można ani potwierdzić, ani wykluczyć - stwierdziła prof. Agnieszka Kolada.

Jakie rekomendacje?
Prof. Kolada zaleca m.in. potrzebę stworzenia systemu ciągłego pomiaru jakości wód, dostępnego online, a także systemu inteligentnego zarządzania zlewnią. Niezbędna jest kontrola podmiotów odprowadzających wody do rzeki, a także weryfikacja pozwoleń wodnoprawnych, które muszą być zależne od wyników badań rzeki. Jeśli mamy niski stan wód, trzeba czasowo wstrzymać pozwolenia. Suma niewielkich zrzutów może mieć skutki katastrofalne, nawet jeśli to jeden zrzut. Potrzebne jest też wdrożenie systemu informowania i reagowania. Potrzebne jest stopniowe odbudowanie ekosystemu.

Naukowcy z Polskiej Akademii Nauk o zatruciu Odry
W opublikowanym w połowie września 2022 r. komunikacie interdyscyplinarnego zespołu doradczego ds. kryzysu klimatycznego – działającego przy PAN – pod opinią podpisały się także Komitet Gospodarki Wodnej PAN i Komitet Inżynierii Środowiska. Eksperci wymienili kilka przyczyn katastrofy na Odrze:

• długotrwały, niski stan wody (zwiększenie wrażliwości rzeki na dopływające zanieczyszczenia),
• zrzuty ścieków ze związkami biogennymi,
• zrzuty zasolonych wód przemysłowych lub kopalnianych, które wytwarzają toksyny zabójcze dla ryb i fauny oddychającej skrzelami (to wskazują również jako przyczynę namnażania tzw. złotych alg),
• uwolnienie metali ciężkich, które przez lata zgromadziły się w osadach dennych,
• wzrost temperatury,
• znaczącą zmianę warunków hydrologicznych w Odrze, która była spowodowana jej regulacją, piętrzeniem i użytkowaniem dla celów żeglugi śródlądowej – skutkującą korzystnym dla namnażania glonów wydłużeniem czasu retencji wody w rzece,
• "Nie można twierdzić, że katastrofa miała przyczynę naturalną"

W komunikacie PAN czytamy: „Każda z wymienionych powyżej przyczyn wynika z bezpośredniego lub pośredniego wpływu człowieka na system przyrodniczy, tak więc w żadnym wypadku nie można twierdzić, że katastrofa ekologiczna na Odrze miała przyczynę naturalną. Można wręcz wprost powiedzieć, że stanowi ona modelowy przykład nowych, wieloczynnikowych zagrożeń związanych ze zmianą klimatu”.

Oprac. wg LUM
Foto LUM

Dodaj komentarz:

Prezydent w ministerstwie

Prezydent Gorzowa w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego. - Z doświadczenia wiem, że najważniejsze są relacje bezpośrednie. Ustalenia, które zapadają wtedy ... <czytaj dalej>

Tarasy jeszcze niedostępne

Woda w Warcie opada, odsłaniają się zalane tarasy. Niestety, ze względów bezpieczeństwa, nie mogą być jeszcze udostępnione. Zdecydowała o tym ekspertyza ... <czytaj dalej>

Apel o pomoc w sprawie odbudowy AJP

W dramatycznej dla uczelni i miasta sytuacji potrzebne jest wspólne działanie. Dlatego prezydent miasta Jacek Wójcicki apeluje o pomoc w ... <czytaj dalej>

Rozmowa z komisarzem Wojciechowskim

Komunikat w sprawie rolników. Zgodnie z wczorajszą rozmową telefoniczną z komisarzem rolnictwa Januszem Wojciechowskim przekazuję, że na najbliższym i ostatnim w ... <czytaj dalej>

«	kwiecień 2024					»
P	W	Ś	C	P	S	N
1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14
15	16	17	18	19	20	21
22	23	24	25	26	27	28
29	30

Piękna inicjatywa w brzydkim mieście

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy

Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog

Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert

Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum

budowa jednostki wojskowej w gorzowie
<czytaj dalej>

ma doswiadczenie w firmie budowlanej poprawiania architektury na małą skalę

cele jakie moge podpowiedzieć
to centrum przesiadkowe <czytaj dalej>

Szkoła na MEDAL.BRAWO...



<czytaj dalej>

"Ktoś biegł tą uliczką przed nami, miał jak my
wzrok zdjęty uczuciem;"
(Kamil Kwidziński, pierwszy wers wiersza Jotunheim< <czytaj dalej>

Ciekawe, że depresji nie mają ci, którzy ciężko pracują, którym brakuje do wypłaty, tym, którzy wyprzedają się tym, którzy starają się <czytaj dalej>