„Każdy ma swój nadbagaż i musi go dźwigać” – powiedział po premierze monodramu w wykonaniu Karoliny Miłkowskiej-Prorok były wojewoda Jan Świrepo. 5 października Teatr im. J. Osterwy w Gorzowie rozpoczął nowy sezon sztuką w reżyserii Rafała Matusza według scenariusza Iwony Kusiak „Nadbagaż”.

Godzinny spektakl to rozmowa dorosłej kobiety z matką, a właściwie jej monolog, spowiedź dziecka, które nigdy nie dojrzało i wciąż ma pretensje o to, co zdarzyło się w jego życiu. Ten „nadbagaż” to patologiczna rodzina, to ucieczka matki od ojca za lepszym życiem, to wyrwanie z ukochanego miejsca: podwórka, trzepaka i domu, którego w efekcie wychowania nie umiało samo stworzyć tam, na obcej ziemi, za oceanem, to życie wyobrażeniami, co by było, gdyby…

Rzecz, którą spisała Iwona Kusiak, to popularna w ostatnim czasie próba rozliczenia z przeszłością, pokazania przemian, jakie zaszły w Polsce drugiej połowy XX wieku, to odwołanie się do naszej najnowszej historii.

Bohaterka wraca z Ameryki, by po 30 latach obejrzeć oczami matki świat, odebrany jej - 10-letniej dziewczynce – bez pytania o zgodę. Powoli przypomina sobie zatarte w pamięci szczegóły. Wspomina ukochaną babcię (rocznik 1929, która na swoje dziesiąte urodziny „dostała” wojnę i miała po niej ślad, którego żaden piling nie był w stanie zetrzeć), z którą przed jej odejściem na zawsze nie mogła się prawdziwie pożegnać. Nieustannie przywołuje ojca, którego obecności wciąż pragnie, ale nawet go nie pamięta i nie poznałaby po tylu latach. Walczy z frustracją, bo wszystko, co zostało w tej szarej Polsce, gdzieś przepadło, zaginęło. Nie można nawet w Googlach odnaleźć uliczki ze starym domem i trzepakiem. Zaginął też jedyny ślad po obecności dziewczynki - wyryta na futrynie drzwi kreska jej wzrostu.

Powoli wraca pamięć, ale nie ma już nic z tamtego świata. „Fajna jest ta Polska” i wcale nie szara. Właściwie jest tu tak, jak za oceanem. W pociągu masz swoje miejsce, z którego nikt cię nie przegoni, a zamiast wszystkowiedzącej sąsiadki spod trójki i kontaktów międzyludzkich jest Internet, Facebook i Messenger.

Oczywiście, wracają słowa znanych piosenek sprzed lat. Jest „Ta ostatnia niedziela” czy finałowa „Rebeka”, ale poza tym nie ma nic, tylko „nadbagaż” niespełnionych uczuć, dręczących myśli, samotności.

Monodram to jedna z trudniejszych form teatralnych. Trzeba – poza świetnym warsztatem – doskonałej kondycji, by sprostać wyzwaniu. Początek „Nadbagażu” mnie nie przekonał, choć oczywiście rozumiem zamysł z nadreaktywną bohaterką. Mnie to męczyło (i nie tylko mnie). Może też dlatego, że kilka dni temu obejrzałam „Mowę Ptaków” Xawerego Żuławskiego i czuję przesyt tym rozliczaniem się z Polską i sobą samym, tym rozedrganiem emocjonalnym i robieniem wszystkiego, by być zauważonym, choć braw za to się nie dostaje. Z pewnością wolałabym to, co znam, co również czuję, zobaczyć inaczej. Chciałabym, żeby bohaterka nie była taka przewidywalna i taka deliryczna jednocześnie, szarpiąca się ze sobą i życiem, jak nastolatka. W końcu ma 40 lat. Na szczęście, z czasem wychodzi z tej roli i zaczyna się bronić, stając się kimś konkretnym, a nie kopią symbolu amerykańskiego stylu bycia.

Wtedy słowa trafiają mocniej, a kolejne akty swoistej wiwisekcji budują skrzywdzoną przez życie osobowość, którą widz rozumie, z którą się przynajmniej w jakimś stopniu uosabia i której współczuje.

Karolina Miłkowska-Prorok wykonała kawał aktorskiej pracy. Zbudowała postać trudną, zlepioną z odłamków niespełnionych marzeń, tęsknot i niezrozumień. I choć były momenty budzące uśmiech, to jednak całość ma według mnie wymowę tragiczną. Bo taki z gruntu jest los człowieka. Szczególnie mocno to widać, gdy próbuje uporządkować swój nadbagaż i robi to publicznie, na scenie życia.

Idźcie do Teatru im. J. Osterwy i zobaczcie ten nie tylko emigracyjny "Nadbagaż".

„Nadbagaż” premiera 5 października 2019
Scenariusz: Iwona Kusiak
Reżyseria: Rafał Matusz
Scenografia i kostiumy: Natalia Kołodziej
Muzyka: Paweł Paluch
Projekt plakatu: Krzysztof Białowicz

Spektakl realizowany w ramach inicjatyw aktorskich.

Hanna Kaup
Foto Ewa Kunicka Teatr im. J. Osterwy

Kliknij w wybrane zdjęcie aby powiększyć

Dodaj komentarz:

Komentarze:

Utrudnienia w ruchu

W związku z organizacją Wojewódzkich Obchodów Święta Niepodległości informujemy, że we wtorek (11 listopada) w centrum Gorzowa Wielkopolskiego wystąpią czasowe ... <czytaj dalej>

Umowa na termomodernizację

W Wielospecjalistycznym Szpitalu Wojewódzkim w Gorzowie Wlkp. 3 listopada podpisano umowę na modernizację energetyczną i termomodernizację placówki. Realizacja zadania doprowadzi do ... <czytaj dalej>

Uwaga! Nieczynne

Uprzejmie informujemy, iż 10 listopada 2025 r. (poniedziałek) Urząd Miasta Gorzowa Wielkopolskiego będzie nieczynny. Decyzja ta została podjęta zgodnie z przepisami ... <czytaj dalej>

Gorzowskie kamienice

Widać już pierwsze efekty remontów miejskich kamienic. Niezbędne środki na ten cel miasto uzyskało ze środków unijnych, które w latach ... <czytaj dalej>

To miało sens

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy

Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog

Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert

Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum

nie powinni się tak cieszyć tą pseudo-niepodległością, ponieważ jej teraz nie ma <czytaj dalej>

... a Kristiny z Jenina nie widzę ! <czytaj dalej>

Kogo obchodzi jakaś tam Stal, niech idzie pod kościół. <czytaj dalej>

Władysław Komarnicki mówi co by było, gdyby Stal Gorzów upadła. "Kilku idiotów sobie wymyśliło "że jak Stal umrze, to pieniądze z <czytaj dalej>

I co zrobisz z prywatną firma jak nie przejdzie lustracji? I jakiej lustracji? Kto by miał ją zrobic i na jakich zasadach? I kto będzie zmieniał <czytaj dalej>