Od spektakularnych zabytków i zapierajÄ…cych dech w piersiach widoków trzeba czasami odpocząć, wiÄ™c dziÅ› trochÄ™ zwykÅ‚ej Portugalii, tej przydrożnej, odlegÅ‚ej od typowych szlaków turystycznych.
Na poczÄ…tek Alpalhão, maÅ‚a wioska w gminie Nisa, poÅ‚ożona na równinie miÄ™dzy pasmem górskim Sao Mamede a rzekÄ… Tag, którÄ… Portugalczycy zwÄ… Tejo. TuryÅ›ci rzadko tu zaglÄ…dajÄ…, bowiem miejscowość leży daleko od brzegu oceanu, za to stosunkowo niedaleko granicy z HiszpaniÄ…. Znana jest ze swoich wód termalnych (gorÄ…ce źródÅ‚a Termas da Fadagosa sÄ… dosÅ‚ownie kilka kilometrów dalej), smakowitego sera produkowanego w sposób rzemieÅ›lniczy i licznych rzeźb z regionalnej odmiany niebieskiego granitu. NaszÄ… uwagÄ™ zwróciÅ‚ stojÄ…cy obok koÅ›cioÅ‚a wielki palec wskazujÄ…cy niebo. Chociaż jego barwa absolutnie nie kojarzy siÄ™ z tymże granitem, to ponoć jest to palec granitowy. Jedni nazywajÄ… go Palcem Bożym (Dedo de Deus), inni nowoczesnym menhirem (Menir do Dedo), a jeszcze inni kojarzÄ… z wystawianiem Å›rodkowego palca. Jest częściÄ… Szlaku Rzeźby Alpalhão (Roteiro de Esculturas de Alpalhas) i powstaÅ‚ podczas dorocznego konkursu Bienenal da Pedra.
Jako ciekawostkÄ™ dodam, że swój Palec Boży ma i Brazylia. W tamtejszym Parku Narodowym Serra dos Órgãos wyróżnia siÄ™ imponujÄ…cym ksztaÅ‚tem Dedo de Deus – szczyt o wysokoÅ›ci 1.692 m. n.p.m. Po raz pierwszy zostaÅ‚ zdobyty w 1912 r., stajÄ…c siÄ™ symbolem brazylijskiego alpinizmu.
Do innej miejscowoÅ›ci – Arronches – zboczyliÅ›my z trasy dlatego, że wyjÄ…tkowo piÄ™knie prezentowaÅ‚a siÄ™ z oddali. Okolice tego miasteczka nazywajÄ… „krainÄ… Å›wiÅ„” (terra dos porcos), Å›ciÅ›lej „kraina czarnych Å›wiÅ„”. To rasa porco ibérico (porco alentejano) zamieszkujÄ…ca tereny Alentejo od niepamiÄ™tnych czasów. WedÅ‚ug legendy to wÅ‚aÅ›nie w Arronches narodziÅ‚a siÄ™ tradycja ich wolnego wypasu. Rano otwiera siÄ™ chlewy, aby wypuÅ›cić Å›winie na pole, a o zachodzie sÅ‚oÅ„ca zwierzÄ™ta same do nich wracajÄ…. Podobno sÄ… krzyżówkÄ… Å›wini z rejonu Morza Åšródziemnego (tereny obecnego Libanu) i lokalnego dzika, którÄ… udaÅ‚o siÄ™ stworzyć ok. 1000 lat p.n.e., a na PóÅ‚wysep Iberyjski sprowadzili je Fenicjanie.
WidzieliÅ›my te czarnulki niemal na rogatkach Arronches. PasÅ‚y siÄ™ wolno na pastwisku razem z czarnymi krowami. Kiedy wyszÅ‚am z samochodu, żeby zrobić zdjÄ™cie, natychmiast podbiegÅ‚y do ogrodzenia. Najszybsza byÅ‚a czarna kuternoga. W „Etymologicznym sÅ‚owniku jÄ™zyka polskiego” przeczytać można, że to okreÅ›lenie pochodzi od sÅ‚ów fajtać Å‚apÄ… (pierwotnie dotyczyÅ‚o psów) i ona faktycznie fajtaÅ‚a jednÄ… nogÄ….
I jeszcze kilka sÅ‚ów o Vila Velha de Ródão, gdzie zakotwiczyliÅ›my siÄ™ na jednÄ… noc. TrafiliÅ›my tu jak po sznurku dziÄ™ki aplikacji Park4night, która oferuje naprawdÄ™ solidnÄ… bazÄ™ noclegowÄ… dla podróżujÄ…cych kamperami i z przyczepami kempingowymi, wiÄ™c i dla samochodu osobowego zawsze coÅ› siÄ™ znajdzie. To byÅ‚a trzecia albo czwarta miejscówka sprawdzana przez nas tamtego dnia. Już sam dojazd zauroczyÅ‚by każdego.
PodążaliÅ›my krÄ™tÄ… drogÄ… poÅ›ród wzgórz Perdigão i nagle gÅ‚Ä™boko w dole naszym oczom ukazaÅ‚ siÄ™ Tag. Vila Velha de Ródão ulokowaÅ‚a siÄ™ na drugim brzegu wÄ…wozu Portas de Ródão. DostaliÅ›my siÄ™ tam po zawieszonym wysoko nad rzekÄ… moÅ›cie z 1888 r., po czym zjechaliÅ›my na cichy, zadrzewiony parking przy przystani stateczków wycieczkowych. Majestatyczny Tag prezentowaÅ‚ siÄ™ równie piÄ™knie o wschodzie, jak i o zachodzie sÅ‚oÅ„ca.
Blisko parkingu znajdowaÅ‚ siÄ™ wygiÄ™ty w Å‚uk drewniany mostek pieszy nad wÄ…skim dopÅ‚ywem Tagu o nazwie Enxarrique, a za nim – jak siÄ™ okazaÅ‚o – jedno z ważnych miÄ™dzynarodowych stanowisk archeologicznych i paleontologicznych, odkryte w 1982 r. Z wielkiej tablicy informacyjnej wyczytaliÅ›my, że wÄ…wóz Portas de Ródão byÅ‚ wÅ‚aÅ›ciwie od zawsze miejscem o wielkim znaczeniu strategicznym. W miesiÄ…cach letnich, kiedy wody rzeki opadaÅ‚y, można siÄ™ tu byÅ‚o przeprawić brodem na drugÄ… stronÄ™. IstniejÄ… ryciny przedstawiajÄ…ce przekraczanie Tagu przez wojska francuskie na poczÄ…tku XIX w. Potwierdzono istnienie w tym miejscu obozowiska rzymskich legionistów, a także obozowiska sprzed 30.000 lat. Znaleziono też szczÄ…tki sÅ‚onia europejskiego.
Wieczorny spacer obfitował więc w ciekawostki archeologiczne, a poranny, dzięki przyklejonej do skał ogromnej księżycowej tarczy, dostarczył nam wrażeń estetycznych. Po śniadaniu cofnęliśmy się za rzekę, by kontynuować poznawanie historycznych wiosek Portugalii, ale o tym już jutro.
Maria Gonta
foto Gontowiec Podróżny
Kliknij w wybrane zdjęcie aby powiększyć
Uwaga na zapadliska
Służby miejskie, nadzorujące gorzowskie bulwary, podczas codziennego przeglądu zauważyły zapadliska w rogach przystani na Bulwarze Zachodnim.
Zapadanie siÄ™ nawierzchni jest najprawdopodobniej ...
<czytaj dalej>Fundusz Małych Projektów
„MaÅ‚e projekty – duże sukcesy" to hasÅ‚o inaugurujÄ…ce Fundusz MaÅ‚ych Projektów w Euroregionie Pro Europa Viadrina. Konferencja na temat funduszu ...
<czytaj dalej>Gorzów z dofinansowaniem
Dofinansowanie na retencjÄ™ w rejonie ul. Warszawskiej.
W środę (11 września) w siedzibie Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ...
<czytaj dalej>Koniec z kolejowym wykluczeniem?
Gorzów i gminy póÅ‚nocy przestanÄ… być wykluczone kolejowo. Już jesieniÄ… zwiÄ™kszy siÄ™ liczba i poprawi jakość poÅ‚Ä…czeÅ„. Ale to tylko ...
<czytaj dalej>