
27 stycznia. Słyszeliście kiedyś o Konstantym Moesie? Nie? A o Konstantym Moesie-Oskragielle? Też nie? No to dziś, w 113 rocznicę jego urodzin, przybliżę nieco tę arcyciekawą i mało znaną postać. Współcześnie nazywany bywa „hipsterem z Otwocka”, natomiast jeszcze za życia okrzyknięto go ikoną ruchu jarskiego w Polsce i na świecie. Za naszą wschodnią granicą stał się wręcz guru wegetarianizmu.
Działał w… Otwocku, a ściślej w Bojarowie nad Świdrem, które dziś leży w granicach Otwocka. To właśnie tam otworzył w 1883 r. uzdrowisko, nazywane pierwszym polskim ogrodziskiem jarskim. Środkami leczniczymi były natura (powietrze, woda, światło, ciepło, zimno), oddalenie od miasta, spokój, ruch, wełniana odzież, wypoczynek i oczywiście bezmięsne pożywienie. Propagował jarstwo i wełniarstwo, uważając że dieta i ubiór dopełniają się wzajemnie „albowiem dieta zapewnia prawidłowe przyswajanie pokarmu, natomiast ubiór wyswajanie zużytego”. Ważne też było odpowiednie nastawienie psychiczne, o czym przypominało motto zakładu: „nil desperandum” (nigdy nie rozpaczaj). Nie zbił na tym majątku, ponieważ stosował zasadę, w myśl której opłatę za kurację uiszczali wyłącznie ci, u których przyniosła ona wymierne efekty. Płaciło się za wyleczenie, a nie za leczenie.
W swoim ogrodzisku wzniósł murowaną willę w stylu ziemiańskiej siedziby, dwa drewniane budynki i tzw. jarchatę, przeznaczoną do kąpieli słonecznych. Do dziś zachowała się tylko ruina dworu, do której niestety nie dotarliśmy w czasie naszego pobytu w Otwocku (wszystko jeszcze przed nami), dlatego dziś na fotografii letnie klimaty z innego magicznego miejsca w tym mieście – maleńki fragment byłego sanatorium Gurewicza, będącego dziś kliniką ortopedyczną i medycyny estetycznej oraz centrum rehabilitacji (z hotelem dla pacjentów). Prawdziwa architektoniczna perełka, jeden z największych budynków drewnianych w Polsce, a już z całą pewnością największy wśród świdermajerów.
Dla niewtajemniczonych – świdermajer, inaczej styl nadświdrzański, to nazwa drewnianej architektury letniskowej z przełomu XIX i XX wieku, charakterystycznej dla miejscowości położonych wzdłuż Drogi Żelaznej Nadwiślańskiej (Kolei Nadwiślańskiej). Jego twórcą był Michał Elwiro Andriolli. Przepiękny w formie, pełen ażurowo zdobionych werand, ganków i przedsionków. Nazwa „świdermajer”, żartobliwie nawiązująca do nazwy „biedermeier”, pojawiła się po raz pierwszy w wierszu Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego „Wycieczka do Świdra”:
Jest willowa miejscowość,
nazywa się groźnie Świder,
rzeczka tej samej nazwy
lśni za willami w tyle;
(…) Te wille, jak wójt podaje,
są w stylu "świdermajer".
W kalendarzu świąt nieoczywistych figuruje dzisiaj Światowy Dzień Odciągania Pokarmu. Ważny zwłaszcza z perspektywy młodych matek, którym odciąganie mleka daje możliwość wyjścia z domu, bez odbierania maluchowi dostępu do najzdrowszego z pokarmów. Z zaskoczeniem przeczytałam, że współczesne laktatory opatentowano dopiero w roku 1991, jest za to wybór pomiędzy urządzeniami ręcznymi i elektrycznymi, a wśród tych ostatnich wyróżniają się gorsety umożliwiające odciąganie pokarmu bez użycia rąk. Więcej już chyba w tym temacie trudno wymyślić. Matki karmiące będą jeszcze świętować dziewiętnastego maja (Światowy Dzień Honorowej Dawczyni Mleka Kobiecego) i pierwszego sierpnia (Światowy Dzień Karmienia Piersią).
Nie możemy też zapominać o dzisiejszym Międzynarodowym Dniu Pamięci o Ofiarach Holokaustu, obchodzonym w rocznicę wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau (27.01.1945), zwłaszcza w świetle ostatnich wydarzeń na świecie.
Tekst i foto Maria Gonta
Coraz bliżej święta
Otwarcie hali sportowo-widowiskowej Arena GORZÓW jest głównym elementem tegorocznej kampanii „Gorzów blisko świąt”. Dwudniowa impreza zaplanowana jest w dniach 9-10 ...
<czytaj dalej>Chcą nowego porozumienia paradyskiego
Prezydent Gorzowa Jacek Wójcicki, wspólnie z prezydentami Zielonej Góry Januszem Kubickim i Nowej Soli Jackiem Milewskim, jest inicjatorem i współorganizatorem ...
<czytaj dalej>Uzasadnienie inicjatywy obywatelskiej
Publikujemy UZASADNIENIE INICJATYWY OBYWATELSKIEJ na rzecz skrócenia urzędowej nazwy miasta Gorzów Wielkopolski i przywrócenia jej historycznego polskiego brzmienia – GORZÓW.
WSTĘP
tylko ...
<czytaj dalej>Petycja
Szanowny Panie Prezydencie,
powstała petycja dotycząca likwidacji podziemnego przejścia dla pieszych przez ulicę Piłsudskiego. Ja chciałabym się przyłączyć do tej inicjatywy, ...
<czytaj dalej>