Gontowiec Podróżny BLOG

24 listopada. „W listopad liść z drzewa opadÅ‚" – po ostatnich Å›niegach i mrozach na gaÅ‚Ä™ziach pozostaÅ‚y już tylko niedobitki. W naszych okolicach jak sen zÅ‚oty zniknęła też cudna biaÅ‚a pierzynka, a bÅ‚oto poÅ›niegowe rozpÅ‚ynęło siÄ™ pod ciepÅ‚ym dotykiem mżawki. Åšwiat, choć nie wszÄ™dzie, znów szarzeje listopadowo, ale Å›wiÄ™tujÄ…cym dziÅ› morsom, wcale to nie przeszkadza. Te drapieżne ssaki sÄ… przecież gatunkiem arktycznym, a dwunożni amatorzy chÅ‚odnych kÄ…pieli na takÄ… wÅ‚aÅ›nie aurÄ™ czekali przez caÅ‚y rok. MiÄ™dzynarodowy DzieÅ„ Morsa to Å›wiÄ™to jednych i drugich.

Czy wiecie, że samce morsa arktycznego mogÄ… mierzyć ponad trzy metry, ważyć prawie dwie tony i szczycić siÄ™ metrowymi kÅ‚ami? SÄ… wielkie, grube i wydajÄ… siÄ™ Å›lamazarne, potrafiÄ… jednak pÅ‚ywać z prÄ™dkoÅ›ciÄ… 35 km/h, mogÄ… siÄ™ wiÄ™c solidnie dać we znaki. W 2019 r. Internet huczaÅ‚ informacjami o chroniÄ…cej swoje mÅ‚ode morsicy, która zaatakowaÅ‚a Å‚ódź podwodnÄ…. ZaÅ‚oga salwowaÅ‚a siÄ™ ucieczkÄ…, a Å‚ódź poszÅ‚a na dno.

Mors z Mielna nie jest groźny, ponieważ – jak widać na zdjÄ™ciu – raczej trudno mu opuÅ›cić piedestaÅ‚, do którego go przymocowano. Jest sympatyczny i każdy robi sobie z nim zdjÄ™cie. Symbolizuje amatorów morsowania, którzy od 2004 r. roku zjeżdżajÄ… siÄ™ w lutym do tego miasta, by zażyć wspólnej kÄ…pieli w morzu. DziÅ› o godz. 18:00 rusza rejestracja na kolejnÄ… edycjÄ™ spotkania. W pierwszym uczestniczyÅ‚o okoÅ‚o 100 osób, w ostatnim wzięło udziaÅ‚ prawie dziewięć tysiÄ™cy. Podczas inauguracji tegorocznego MiÄ™dzynarodowego Zlotu Morsów w Mielnie, na miejscowym deptaku odsÅ‚oniÄ™to pomnik morsika plażowicza, który – dla uczczenia pamiÄ™ci zmarÅ‚ego w styczniu 2022 r. pomysÅ‚odawcy imprezy, Hilarego Kubscha otrzymaÅ‚ imiÄ™ Hilary. Wieść gminna niesie, że sÄ… plany utworzenia miejskiego szlaku morsików.


W kalendarzu kulinarnym mamy dziÅ› DzieÅ„ Buraka i DzieÅ„ Sardynki. Pierwszy można uczcić obiadowym barszczem, chociaż idealna i bardzo zdrowa byÅ‚aby lampka buraczanego zakwasu. Do celebracji drugiej okazji przyda siÄ™ na przykÅ‚ad pasta z sardynek. PozostaÅ‚e dwa Å›wiÄ™ta majÄ… charakter rozrywkowy i trochÄ™ metafizyczny. DzieÅ„ Durina jest Å›wiÄ™tem ruchomym, w dodatku fikcyjnym, ponieważ obchodzony jest w Tolkienowskim Åšródziemiu. To krasnoludzki Nowy Rok, przypadajÄ…cy na ostatni jesienny nów i to w dniu, w którym księżyc i sÅ‚oÅ„ce pojawiajÄ… siÄ™ na niebie razem, w bardzo bliskiej odlegÅ‚oÅ›ci czasowej. Zależnie od godziny nowiu krasnoludzki Nowy Rok wypada w dzieÅ„ nowiu lub w dzieÅ„ nastÄ™pny.

Drugim Å›wiÄ™tem sÄ… niegdysiejsze „mÄ™skie andrzejki”, czyli „katarzynki”, obchodzone w wigiliÄ™ Å›w. Katarzyny. Tradycyjnie byÅ‚ to czas wróżb dla kawalerów, którzy chcieli siÄ™ dowiedzieć czegoÅ› o swojej przyszÅ‚ej małżonce. DziÅ› nikt już tego nie praktykuje, warto jednak wiedzieć, że katarzynki korzeniami siÄ™gajÄ… Å›redniowiecza.

Z tajemniczo brzmiÄ…cego przysÅ‚owia „W noc Å›wiÄ™tej Katarzyny pod poduszkÄ… sÄ… dziewczyny”, wyziera obraz jednej z zabaw. Kawalerowie ukÅ‚adali pod poduszkÄ… różne dziewczÄ™ce drobiazgi, ptasie pióra i karteczki z wypisanymi imionami albo tylko literami alfabetu. Wieczorny rytuaÅ‚ wymagaÅ‚ od nich powycierania siÄ™ po kÄ…pieli damskÄ… koszulÄ…. Co bardziej zdesperowani zakÅ‚adali jÄ… nawet na noc, bo to wzmacniaÅ‚o moc wróżb. Jeszcze tylko zapalona przy Å‚óżku czerwona Å›wieca i już można byÅ‚o czekać na prorocze sny:
- biaÅ‚a kura – poÅ›lubisz mÅ‚odÄ…, uroczÄ… panienkÄ™,
- czarna kura – twojÄ… wybrankÄ… bÄ™dzie wdowa,
- goÅ‚Ä…b – oznaczaÅ‚ dziewczynÄ™ Å‚adnÄ… i miÅ‚Ä…, lecz niezbyt lotnÄ…,
- kura z kurczÄ™tami – wdowÄ™ z dziećmi,
- paw – wyniosÅ‚Ä…, próżnÄ… i dumnÄ… damÄ™,
- sowa – żonÄ™ mÄ…drÄ…, ale niekoniecznie urodziwÄ… lub sympatycznÄ…,
- kaczka – żonÄ™ gadatliwÄ…,
- kogut – nie bÄ™dziesz siÄ™ umiaÅ‚ zdecydować na jednÄ…,
- kukuÅ‚ka – kobietÄ™, która nie zadba o potomstwo,
- sen o siwym koniu oznaczał natomiast starokawalerstwo.

WyÅ›nienie drogi albo jakiegokolwiek pojazdu mogÅ‚o oznaczać narzeczonÄ… z innej miejscowoÅ›ci. Jeżeli przyÅ›niÅ‚ siÄ™ pÅ‚ot – przyszÅ‚a żona czekaÅ‚a gdzieÅ› w sÄ…siedztwie. Natomiast pierwszÄ… czynnoÅ›ciÄ… o poranku byÅ‚o zajrzenie pod poduszkÄ™: „Wskaż proszÄ™ wróżbo wybrankÄ™, żonÄ™ i przyszÅ‚Ä… kochankÄ™. WyciÄ…gam karteczki cztery, sÄ… jej imienia litery.”

Przed udaniem siÄ™ na spoczynek, oczywiÅ›cie byÅ‚y jeszcze zabawy wieczorne, np. wróżba z czterech kubków. Do trzech wkÅ‚adano: obrÄ…czkÄ™ (symbolizowaÅ‚a małżeÅ„stwo), grudkÄ™ ziemi (praca) i monetÄ™ (bogactwo). Czwarty pozostawaÅ‚ pusty (brak jakichkolwiek zmian). MieszajÄ…c nimi siedmiokrotnie (z zamkniÄ™tymi oczami), należaÅ‚o powtarzać zaklÄ™cie „Kasiu daj znać, co siÄ™ bÄ™dzie ze mnÄ… dziać". Zawartość wybranego kubka okreÅ›laÅ‚a przyszÅ‚ość do nastÄ™pnych katarzynek. Wróżono też z igieÅ‚ sosnowych albo liÅ›ci drzew. Najpierw każdej z nich przypisywano jakÄ…Å› osobÄ™, a potem wrzucano je do wody. Jeżeli siÄ™ zetknęły, oznaczaÅ‚y szczęśliwe pożycie małżeÅ„skie.

Jedyne, co z pozostaÅ‚o z katarzynkowego wróżenia do naszych czasów, to gaÅ‚Ä…zki wiÅ›ni lub innego owocowego drzewa dziÅ› uciÄ™te i wÅ‚ożone do wazonu. Jeżeli zakwitnÄ… do Bożego Narodzenia, przepowiadajÄ… zmianÄ™ stanu cywilnego, jeżeli nie zakwitnÄ…… no cóż, trzeba na ożenek poczekać.

Tekst i foto Maria Gonta

Dodaj komentarz:

Coraz bliżej święta

Otwarcie hali sportowo-widowiskowej Arena GORZÓW jest gÅ‚ównym elementem tegorocznej kampanii „Gorzów blisko Å›wiÄ…t”. Dwudniowa impreza zaplanowana jest w dniach 9-10 ... <czytaj dalej>

ChcÄ… nowego porozumienia paradyskiego

Prezydent Gorzowa Jacek Wójcicki, wspólnie z prezydentami Zielonej Góry Januszem Kubickim i Nowej Soli Jackiem Milewskim, jest inicjatorem i wspóÅ‚organizatorem ... <czytaj dalej>

Uzasadnienie inicjatywy obywatelskiej

Publikujemy UZASADNIENIE INICJATYWY OBYWATELSKIEJ na rzecz skrócenia urzÄ™dowej nazwy miasta Gorzów Wielkopolski i przywrócenia jej historycznego polskiego brzmienia – GORZÓW. WSTĘP tylko ... <czytaj dalej>

Petycja

Szanowny Panie Prezydencie, powstaÅ‚a petycja dotyczÄ…ca likwidacji podziemnego przejÅ›cia dla pieszych przez ulicÄ™ PiÅ‚sudskiego. Ja chciaÅ‚abym siÄ™ przyÅ‚Ä…czyć do tej inicjatywy, ... <czytaj dalej>

«	listopad 2023					»
P	W	Åš	C	P	S	N
		1	2	3	4	5
6	7	8	9	10	11	12
13	14	15	16	17	18	19
20	21	22	23	24	25	26
27	28	29	30

Wierzą, że tym razem się uda

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy

Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog

Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert

Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum

Oba miasta stracÄ… na kasacji województwa. Jedyny myk jest taki, że Gorzów straci dużo mniej niz Zielona Góra, bo duzo mniej z tego województwa <czytaj dalej>

Lubuskie ma być! Å»eby "warszawka" wiedziaÅ‚a i czuÅ‚a, że ma problem na terenach wczeÅ›niej wyzyskanych. ONI nie mogÄ… ogarnąć Zachodni <czytaj dalej>

A uniwersytet nie jest lubuski, dlaczego. A do Berlina i Wiednia to mogę dojechać z ZG, a z G to do D....
Budowa lubuskoÅ›ci nie powiodÅ‚a siÄ <czytaj dalej>

NapisaÅ‚bym kródko, sp....cie z takimi, nic nie wnoszÄ…cymi inicjatywami, ale trafia mnie bój o g....o. Moze zajmijcie siÄ™ poprawianiem jakosci ży <czytaj dalej>

My jesteÅ›my już na poziomie egipskiego Boga RE. Nie to co przedszkolaki z niemieckiej unii. <czytaj dalej>