piątek 29 marca 2024     Wiktoryna, Cyryl, Eustachy
eGorzowska - internetowy dziennik Gorzowskiej Agencji Dziennikarskiej
szukaj    szukaj szukaj
Hanna Kaup BLOG

« powrót
Człowiek, który zrobił tak wiele...
eGorzowska - 11297_nX62iJIsurSQMWa5t82j.jpg

To będzie wspomnienie człowieka, który zrobił wiele dla idei pokoju, a nikt nie wystawił mu pomnika.

Nie umiem sobie wyobrazić tego pięknego majowego dnia sprzed prawie 102 lat. Dnia, w którym w okolice majątku Waldfrieden, czyli Zacisze, położonego w pobliżu Hochzeit (dziś Stare Osieczno niedaleko Krzyża) zajechało ok. 60 żołnierzy z czwartego pułku Reichswehry w Deutsch-Krone (Wałcz) pod dowództwem dwóch niemieckich oficerów, by zabić Hansa Paasche. Dnia, w którym ten owdowiały dwa lata wcześniej ojciec czwórki dzieci został zamordowany na ich oczach, bo jako pacyfista i przeciwnik niemieckiego militaryzmu oraz kolonializmu, nie pasował ówczesnej niemieckiej władzy.
Nie umiem wyobrazić sobie tego miejsca, w którym jeszcze sto lat temu tętniło życie skupione wokół dworu Hansa Paasche oraz osady z działającym młynem, po których pozostały nie całkiem jeszcze wchłonięte przez ziemię resztki fundamentów, schody „do nieba” i opodal grób człowieka, którego zastrzelono, gdy przebywał z dziećmi nad pobliskim Jeziorem Głębokie.
Nie umiem sobie wyobrazić, jak bardzo czuł się osaczony i bezradny, gdy doniesiono mu, że jest na celowniku władzy?
Nie umiem sobie wyobrazić samotności człowieka, który wyprzedził swoją epokę, a poznawszy prawdziwe zamiary Niemiec w czasie I wojny światowej, miał odwagę sprzeciwiać się ich polityce i działaniom. Za swoje przekonania zginął jako 39-latek od strzału w serce, oddanego przez strzelca najniższej rangi Diekmanna, a oberleutnant Koppe stwierdził, że Paasche został „postrzelony podczas próby ucieczki”. Warto dodać, że miał na sobie kąpielówki, kurtkę i sandały, a broń, której szukano w posiadłości – była pretekstem do napaści – nie została odnaleziona. Oczywiście, nikogo w sprawie nie oskarżono.

Dyplomata i publicysta z Hamburga Harry Graf Kessler zanotował 25 maja 1920 r. w swoim pamiętniku (cytat ze strony https://de-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Hans_Paasche?_x_tr_sl=de&_x_tr_tl=pl&_x_tr_hl=pl&_x_tr_pto=sc):

„Dowiadujemy się, że pacyfista Paasche został zamordowany w swoim majątku przez żołnierzy Reichswehry w dniach Pięćdziesiątnicy. Oczywiście „w biegu” (…) Bezpieczeństwo osób nielubianych politycznie jest obecnie mniejsze w Niemczech niż w najbardziej niesławnych republikach Ameryki Południowej czy w Rzymie Borgiów.”

Hans Paasche to człowiek, który w swoim krótkim życiu zrobił więcej dla idei pokoju niż niejeden żyjący dwa razy dłużej. Informacji o nim w zasobach internetowych jest wiele, ale tylko nieliczni potrafiliby powiedzieć, kim był i dlaczego jego grób znajduje się tuż przy granicy województwa lubuskiego z Wielkopolską. Tę wiedzę od ponad dekady posiadają Maria i Bogdan Gontowie, którzy postanowili odnaleźć to miejsce po dziesięciu latach od pierwszej tam wizyty.

Choć Gontowiec Podróżny – pod taką nazwą znamy to gorzowskie małżeństwo Marii i Bogdana Gontów – zawsze jest przygotowany do wyjazdu, korzysta z map, wskazówek i ogromnego doświadczenia w odszukiwaniu miejsc niepamięci, to tym razem trafienie do dawnej osady Zacisze sprawiło nieco kłopotów, bo – to trzeba napisać wyraźnie – brakuje oznakowania. Nie ma nawet wskazania kierującego do leśniczówki, obok której stoi jeszcze dom rodziców Hansa Paasche.
Ostetecznie udało się dotrzeć w miejsce, które z roku na rok coraz bardziej pochłania przyroda. Widać, że ktoś nieco przyciął drzewa i krzewy, ale po wejściu na schody „do nieba” – nazwane tak z pewnością dlatego, że nagle się urywają, a patrząc od dołu, rzeczywiście zdaje się, jakby prowadziły w chmury – ktoś, kto przybędzie tam pierwszy raz, może się nie zorientować, w którym kierunku iść, by dotrzeć do grobu byłego właściciela majątku. Później pojawiają się strzałki na drzewach i dzięki nim można odnaleźć miejsce śmieri i spoczynku człowieka, który wzrastał w rodzinie wpływowych polityków i bankowców, ale nie przysporzył im chwały, stając się przeciwnikiem prowadzonych przez Niemcy wojen, a z dobrze zapowiadającego się żołnierza został pacyfistą, przeszedł w stan spoczynku, zajął się majątkiem oraz działalnością polityczną i publicystyczną, za co kilka razy stawał przed sądami pod zarzutem szerzenia idei rewolucjonistycznych. Późniejsze jego życie to były aresztowania i osadzenia w więzieniu – także w zakładzie dla umysłowo chorych – a wreszcie los, jaki rok wcześniej spotkał Różę Luxemburg czy Karla Liebknechta.

Zamordowany 21 maja 1920 r. Paasche, został pochowany na terenie swojego majątku w Waldfrieden, a jak podają internetowe źródła w pogrzebie wzięły udział: „czołowe osobistości świata polityki oraz liczna reprezentacja lokalnej społeczności, w dużej mierze oburzonej bezwzględnym potraktowaniem szanowanego człowieka”.

Grób Hansa Paasche nie ma dziś oryginalnej płyty, która została przewieziona przez córkę Helgę do Niemiec i stanowi eksponat w zamku Burg Ludwigstein, ale krzyż, na którym widnieje napis:
„HANS PAASCHE. Tu spoczywa bojownik o wolność i porozumienie między narodami. Zginął w 1920 roku, zamordowany z powodu swoich przekonań”. I sentencja po niemiecku: „Ich habe mehr gesät als geschnitten ...” (Więcej posiałem, niż zebrałem...).

W 2003 r. dr Jerzy Giergielewicz ze Szczecina (pisarz, więzień obozów koncentracyjnych - zmarł w 2012 r.) napisał, że Hans Paasche zasługuje w Polsce na szczególną pamięć, gdyż: „poświęcił życie za uniwersalną ideę humanizmu i przyjaźń między narodami” i zaproponował, aby z grobu Hansa Paasche uczynić symbol porozumienia europejskiego, a dawny teren dworski objąć nadzorem wojewódzkiego konserwatora zabytków.

Z rozmowy z delegaturą wielkopolskiego konserwatora zabytków w Pile dowiedziałam się, że osada Zacisze w rejestrze ich zabytków nie istnieje. Sam dwór został rozebrany w 1945 r., ale ślady po osadzie wciąż istnieją. Dobrze, że stworzono tam ścieżkę imienia Hansa Paasche, dobrze, że są tablice informacyjne, dobrze, że czasami zajmuje się tym miejscem młodzież z Krzyża i – jak powiedział leśniczy z leśnictwa Zacisze – również on robi, co może w miarę możliwości, ale niechybnie natura zrobi swoje i kolejne miejsce odejdzie w zapomnienie.

Ten samotny grób człowieka, który tak wiele zrobił dla idei pokoju w Europie, był filozofem i pisarzem, rzecznikiem emancypacji kobiet i równości obywateli, a także prekursorem wegetarianizmu i ekologiem, budzi mój tym większy smutek, że w dzisiejszych czasach chcemy stawiać pomniki ludziom, których zasługi w życiu społeczeństw są żadne lub nikłe. Zapominamy o postawach godnych i zachowaniach honorowych, a chcemy czcić tych, którzy dużo i głośno krzyczą. Strasznie to smutne i nie wróży nic dobrego.

PS
W jaki sposób leśnictwo dba o ten teren wpisany – jak powiedział leśniczy z Zacisza – na listę HCFV, czyli lasyów o szczególnych walorach przyrodniczych, nie wiem, bo odesłał mnie do nadleśnictwa w Krzyżu. Mimo iż moje pytania tam doszły, bo otrzymałam zwrot potwierdzający, to – choć powtórzyłam prośbę po dwóch dniach – nikt nie odpowiedział słowem czy i kiedy mogę spodziewać się odpowiedzi. Pozostawię to bez komentarza.

AKTUALIZACJA z 14.01.2021 godz. 20.20
Przed chwilą otrzymałam odpowiedż podpisaną przez nadleśniczego Nadleśnictwa Krzyż Tomasza Judka, który pisze:

"W odpowiedzi na Pani email z dnia 12.01.2022 roku Nadleśnictwo Krzyż informuje, że sprawuje opiekę nad pozostałościami po dawnej osadzie Zacisze. Regularne nadzorujemy i sprzątamy ścieżkę historyczno-przyrodniczą, usuwamy drzewa przy ścieżce zagrażające zwiedzającym, sezonowo usuwamy zachwaszczenia na ścieżce i na „schodach do nieba”.
Na ścieżce w 2005 roku w momencie kiedy ona powstała, postawione zostały tablice informacyjno-edukacyjne. Wytyczeniem ścieżki i oznakowaniem zajął się Klub Miłośników Turystyki Rowerowej „Dynamo” z Krzyża Wlkp. W 2010 roku wymieniono słupki od tablic. Miejscowy leśniczy wraz z podleśniczym dbają regularnie o stan tablic, kilka razy w sezonie są myte i sprawdzane pod kątem technicznym. Regularne kontrole pracowników terenowych Nadleśnictwa Krzyż zapobiegają jakimkolwiek dewastacjom.”

Cieszy mnie, że wiadomość ze źródła dotarła i jest opiekun tego miejsca. Dobrze by jednak było, gdyby Wojewódzki Konserwator Zabytków również wpisał to miejsce w swój rejestr.

Tekst i foto Hanna Kaup

Materiały na temat Hansa Paasche:

  • http://www.forum.dawna.pila.pl/viewtopic.php?f=5&t=1954
  • https://de-m-wikipedia-org.translate.goog/wiki/Hans_Paasche?_x_tr_sl=de&_x_tr_tl=pl&_x_tr_hl=pl&_x_tr_pto=sc
  • https://www-wikiwand-com.translate.goog/en/Hans_Paasche?_x_tr_sl=en&_x_tr_tl=pl&_x_tr_hl=pl&_x_tr_pto=sc
  • https://www.facebook.com/search/top/?q=Krzy%C5%BC%20historia
  • https://krokodomu.blogspot.com/2019/05/zacisze-z-niezwyka-historia-w-tle.html
  • https://hanspaaschepl.wordpress.com/
Kliknij w wybrane zdjęcie aby powiększyć
, zdjęcie 1/19

, zdjęcie 2/19

, zdjęcie 3/19

, zdjęcie 4/19

, zdjęcie 5/19

, zdjęcie 6/19

, zdjęcie 7/19

, zdjęcie 8/19

, zdjęcie 9/19

, zdjęcie 10/19

, zdjęcie 11/19

, zdjęcie 12/19

, zdjęcie 13/19

, zdjęcie 14/19

, zdjęcie 15/19

, zdjęcie 16/19

, zdjęcie 17/19

, zdjęcie 18/19

, zdjęcie 19/19


14 stycznia 2022 16:51, Hanna Kaup
« powrót
Dodaj komentarz:

Twoje imię:
 
Komentarze:


Niesamowite zdjęcia.
Maria , 14.01.2024, 19:43, 178.235.191.204 ##

Serwis www.egorzowska.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy, które są wyłączną własnością ich autorów.

Komunikacja miejska w święta

Miejski Zakład Komunikacji w Gorzowie Wielkopolskim informuje o funkcjonowaniu komunikacji miejskiej w okresie Świąt Wielkanocnych. 30 marca (sobota): linie tramwajowe nr 1, ... <czytaj dalej>
II etap prac
28 marca rozpocznie się II etap prac na skrzyżowaniu ulic: Słowiańskiej, Żwirowej, Roosevelta i Kosynierów Gdyńskich. W czwartek (28 marca), na ... <czytaj dalej>
Wielki Tydzień
W Wielki Czwartek (28 marca) o godz. 10.00 w katedrze gorzowskiej bp Tadeusz Lityński będzie przewodniczył mszy św., podczas której ... <czytaj dalej>
Negocjacje rolników z rządem
Delegacja protestu rolników z S3 węzeł Myślibórz obejmującego trzy powiaty: gryfiński, myśliborski i pyrzycki brała udział wczoraj w negocjacjach pomiędzy ... <czytaj dalej>
Przeglądaj cały katalog lub dodaj swoją firmę
Parafia Rzym.-Kat. Pw.Matki Bożej Różańcowej

ul. Strażacka 104 B, Gorzów Wlkp.
tel. 95 722 82 14
branża: Kościoły, związki wyznaniowe <czytaj dalej>
Meble Duet S.C. Arkadiusz Surynt Leszek Kibitlewski Karol Mirowski

ul. Górczyńska 23, Gorzów Wlkp.
tel. 515 183 241
branża: Meble <czytaj dalej>

Kalendarium eventów
« marzec 2024 »
P W Ś C P S N
    
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
dodaj: imprezy@egorzowska.pl
Mała wielka sprawa
eGorzowska - adminfoto_admin.jpg
admin ego:
Piękna inicjatywa w brzydkim mieście
Znany gorzowski lekarz Ireneusz Czerniec zaprosił w niedzielę kandydatów do Rady Miasta, dziennikarzy oraz mieszkańców na spacer ulicami śródmieścia. „Porozmawiajmy i zobaczmy, cóż dobrego możemy zrobić dla naszego miasta, w celu ... <czytaj dalej>
Bez korzeni nie zakwitniesz
Archiwa Państwowe oraz Ministerstwo Edukacji Narodowej zapraszają uczniów klas 4-7 <czytaj dalej>
Kto zdobędzie mural dla szkoły
Murale Pamięci „Dumni z Powstańców” to ogólnopolski konkurs dla szkół <czytaj dalej>

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy
Robisz zdjęcia? Przyślij je do nas foto@egorzowska.pl
eGorzowska - omaraa.jpg
admin ego:
Wielkanoc w Danii
Wielkanoc (Påske) trwa w Danii już od wczoraj. Nie, żeby ... <czytaj dalej>
admin ego:
Szkoła wymaga zmian
Jak dobrze, że nie jesteśmy maturzystami. Pisze do mnie nauczycielka akademicka, ... <czytaj dalej>
admin ego radzi:
Filiżanka kawy lub dwie
Czy wiesz, że filiżanka kawy może zdziałać więcej niż tylko ... <czytaj dalej>
admin ego radzi:
Wystarczą dane
Oszuści nie muszą wcale kraść portfela. Wystarczy, że zdobędą Twoje ... <czytaj dalej>
Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog
Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert
Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum
Anonim_4788:
Ci radni są do d..y wszyscy <czytaj dalej>
Anonim_4788:
Słusznie odjęto punkty. Cyjanek to nie morfina. Pisać o czymś czego się nie wi to zwymyślanie i brak wiedzy więc punkty jak najbardziej uzasadn <czytaj dalej>
Anonim_2329:
Zgadzam sie z oceną radnych.. Jestem emerytem, ale takiego bałąganu nie było, takiego tumiwisizmu. Ci radni powinni się wstydzic, że nie pilnowa <czytaj dalej>
FFFF:
Czy Ci bezRadni nie widzieli, nie chcieli widzieć jakości prac w centrum, parku Róż, dmuchania biurokracji w Urzedzie i spółkach, przedłużanyc <czytaj dalej>
Anonim_4777:
Wszyscy ci kandydaci......porownywac nazwiska, KRS i z własnych źródeł. To jest skok na kasę, dlatego głosujmy na .....niewidocznych. <czytaj dalej>
 
eGorzowska.pl - e-gazeta Gorzowskiej Agencji Dziennikarskiej