Gontowiec Podróżny BLOG

27 marca to przede wszystkim święto ludzi teatru, upamiętniające rocznicę otwarcia Teatru Narodów w Paryżu (27.03.1957). Ponieważ z przysłowiami o teatrze jest tak sobie, postanowiłam wyszperać trochę związanych z nim związków frazeologicznych:

• artystka/ artysta ze spalonego teatru,
• deski teatralne,
• dziać się za kulisami (kulisą nazywano element teatralnej dekoracji w formie ścianki lub kotary; zawsze umieszczano je po obu stronach sceny; dziś określamy tak wszelkie sprawy, których szczegóły utajniono),
• grać od kulisy do kulisy (zbyt swobodnie odgrywać rolę, nadużywać gestów),
• odegrać komedię,
• robić komuś sceny,
• sceniczny szept (jak wiadomo musi być głośniejszy od szeptu bibliotecznego, wyraźny i słyszany też przez osoby znajdujące się daleko od mówiącego, ale zdecydowanie cichszy od spokojnej mowy),
• teatr działań wojennych,
• toczyć rozmowy w kuluarach (kuluarem nazywano boczne pomieszczenie, służące do nieoficjalnych rozmów, spotkań bądź odpoczynku w przerwach; dziś mówimy tak o wszelkich sprawach załatwianych i omawianych nieoficjalnie),
• wejść na afisz,
• wejść w czyjąś rolę,
• zrzucić maskę,
• zgrywać się jak stary aktor.

Okazuje się, że „artysta ze spalonego teatru” nie zawsze określa kogoś, kto nie odnosi sukcesów. Życiorys jednego z najwybitniejszych artystów polskiej sceny Aleksandra Zelwerowicza pokazuje, że czasami trzeba traktować to dosłownie. Zelwerowiczowi przydarzyły się w trakcie kariery aż trzy pożary. Pierwszy w 1908 r., kiedy spłonął gmach łódzkiego teatru Victoria, drugi w 1911 r. gdy z kolejnego teatru, któremu dyrektorował (Teatr Polski ) również pozostały zgliszcza, a trzeci w 1920 r. Wtedy zniknął z powierzchni ziemi Teatr Wielki Sellina w Łodzi. Na szczęście, Zelwerowicz nie zniechęcił się. Zagrał w swoim życiu ponad 900 ról i wyreżyserował kilkaset spektakli.

Frazeologizmy teatralne warto podsumować zdaniem z poradnika językowego „Polski bez błędów”, w którym autorki (Magdalena Tytuła i Marta Łosiak) zauważają, że choć o kuluarach powinno się mówić wyłącznie w kontekście budynku, to „akurat w teatrze można prowadzić i rozmowy kuluarowe, i rozmowy zakulisowe, jednak w sejmie pozostają tylko kuluary, a na scenie politycznej – wyłącznie kulisy”.

W kalendarzu kulinarnym figuruje dziś Dzień Hiszpańskiej Paelli i Międzynarodowy Dzień Sera. Z paellą zetknęłam się wiele lat temu w Barcelonie i była to moja pierwsza styczność z taką różnorodnością owoców morza (bo tę wersję wybraliśmy). Podchodziłam do potrawy z… wielką ostrożnością i do dziś pamiętam jej wygląd oraz wyjątkowy smak. Nie były to niestety czasy powszechnego używania smartfonów, tylko wyliczonych klatek na kliszy analogowego aparatu, więc zamiast zdjęcia potrawy, mam obraz zapisany w pamięci.

Sery znam od najwcześniejszego dzieciństwa (mama robiła przepyszny ze zsiadłego mleka i w dodatku pozostawała nie mniej pyszna serwatka), ciągle jednak odkrywam nowe serowe smaki i pewnie życia mi nie starczy na poznanie wszystkich, bo na świecie można się doliczyć ponad czterech tysięcy gatunków (tylko w naszym kraju produkuje się ich około 90). Na fotografii serowy zawrót głowy prosto z holenderskiego miasta Gouda. Kupowanie w tym sklepie wcale łatwe nie było, bo nie od dziś wiadomo, że nadmiar czegokolwiek wyboru nie ułatwia. W podjęciu decyzji nie pomogła nawet degustacja produktów, niemniej do domu przyjechały z nami różnokolorowe kawałki serów o niezrównanym smaku i aromacie.


Garść serowych ciekawostek:

• Najdroższym serem świata jest produkowany tylko w jedynym miejscu ser pula (magareći sir). Miejsce to znajduje się w Serbii, a pula jest serem wytwarzanym z mleka oślego z niewielkim dodatkiem mleka koziego. Dekadę temu krążyła po sieci informacja, że całą jego roczną produkcję wykupił do swoich restauracji słynny tenisista Novak Djoković. Cena za 1 kg przekracza 1.000 euro.
• Drugie miejsce wśród najdroższych serów zajmuje Caciocavallo Podolico – lokalny produkt z południa Włoch nazywany też serem końskim wcale nie z powodu mleka używanego do jego wyrobu, tylko z racji specyficznego sposobu dojrzewania w jukach powieszonych okrakiem na drewnianym koniu. Ma charakterystyczny kształt gruszki i jest produkowany z mleka rzadkiej odmiany krów.
• Odrobinę tańsze, ale ciągle zawrotnie drogie są: ser White Stilton Gold wytwarzany tylko w trzech angielskich hrabstwach (700 euro/kg), Elch ze Szwecji (500 euro/kg), Wyke Farms Cheddar z hrabstwa Somerset w Anglii (około 300 euro/kg) i Bitto Storico z Lombardii (250 euro/kg). Ten ostatni wytwarza się na wysokości 1.500 m n.p.m. w specjalnych kadziach w kształcie dzwonu. Surowcem jest mleko krowie i kozie, a kozy są przedstawicielkami autochtonicznej i zagrożonej wyginięciem rasy. Ser bitto jest jedynym serem na świecie mogącym dojrzewać nawet 10 lat.
• Najbardziej unikalny i również nietani jest szwedzki ser z mleka klępy (samicy łosia) produkowany przez tylko jedno tylko gospodarstwo na świecie o nazwie Älgens Hus (Dom Łosiów). Klępę można doić jedynie trzy razy w roku, uzyskując za jednym razem od kilku milimetrów do kilku litrów mleka.
• Najstarsze, chyba nie tylko europejskie ślady produkcji sera, odnaleziono na Kujawach. Pochodzą z fragmentów perforowanej ceramiki liczącej sobie około 7.700 lat.

Co najmniej w 20 miejscowościach w Europie i Kanadzie z serowej serwatki wytwarzany jest… prąd (!). Brzmi niewiarygodnie? A jednak to prawda. Będąca odpadem produkcyjnym serwatka trafia tam do biogazowni, gdzie poddawana jest działaniu odpowiednich bakterii, w rezultacie czego uwalnia się metan. Napędzany nim agregat produkuje energię wystarczającą dla zaspokojenia potrzeb miejscowości liczącej 1500 mieszkańców.

Tekst i foto Maria Gonta

Dodaj komentarz:

200 lat dla pani Zofii

Nieczęsto zdarza się, aby tradycyjnie śpiewane „sto lat”, z racji chwili, modyfikowano w sekwencji życzeń na lat „dwieście”. Tak właśnie ... <czytaj dalej>

Oni tu zostają

„Zostaję!” to hasło nowej kampanii promującej Gorzów, która ma zwrócić uwagę na zalety naszego miasta, dzięki którym jest ono doskonałym ... <czytaj dalej>

Pielgrzymki

Tegoroczna piesza pielgrzymka powołaniowa odbędzie się w sobotę w sobotę 27 kwietnia. Wyjście pielgrzymki na trasę z Paradyża do Rokitna nastąpi ... <czytaj dalej>

Prezydent w ministerstwie

Prezydent Gorzowa w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego. - Z doświadczenia wiem, że najważniejsze są relacje bezpośrednie. Ustalenia, które zapadają wtedy ... <czytaj dalej>

«	kwiecień 2024					»
P	W	Ś	C	P	S	N
1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14
15	16	17	18	19	20	21
22	23	24	25	26	27	28
29	30

Piękna inicjatywa w brzydkim mieście

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy

Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog

Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert

Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum

Jedni mówią , że życie zaczyna się po "pięćdziesiątce", a inni że dopiero po drugiej.
Wszystkiego dobrego Pani Zofio ... <czytaj dalej>

Język taki a nie inny dla podkreślenia bezsilności. Mam dokładnie takie samo zdanie. Zakleilismy się w skorupie narodowej martylologii i nie wyle <czytaj dalej>

Jeżeli zapotrzebowanie na takie odruchy "narodowościowe" rośnie, znaczy że w społeczeństwie coś się psuje. Staje się sfrustrowane, <czytaj dalej>

Gumofilce na traktory i do Warszawy. Żoliborz wam pomoże. <czytaj dalej>

ktos kto ten artykuł nadyrdymał nie rozumie tekstu pisanego

tam nie ma nic rasistowskiego
tylko dobitnie podkreslona prawda <czytaj dalej>