piątek 29 marca 2024     Wiktoryna, Cyryl, Eustachy
eGorzowska - internetowy dziennik Gorzowskiej Agencji Dziennikarskiej
szukaj    szukaj szukaj
Gontowiec Podróżny BLOG

« powrót
Podwójny patronat
eGorzowska - 11710_QNktRPG85ywZufofXSPh.jpg29 czerwca uważany był niegdyś za pechowy. Mawiano wtedy, że „dzień, nad którym patronat sprawuje aż dwóch świętych, nie może być szczęśliwy”. Ludowy przesąd ostrzegał przed kąpielą w rzekach i jeziorach, bo skoro dzień jest feralny, to i woda „szczególnie żądna ofiar”. Przesądna nie jestem, jednak uważajcie – od początku czerwca utonęło już prawie 70 osób.

Z dzisiejszego punktu widzenia pechowość związana z liczbą dziennych patronów wydaje się co najmniej dziwna. Nie ma już w kalendarzach dnia z wyłącznie jednym patronem, a dzisiaj oprócz Piotra i Pawła, mamy ich jeszcze czworo: dwie kobiety (św. Beatę i św. Emmę) oraz dwóch mężczyzn (św. Kasjusza i bł. Rajmunda). Faktem jest, że oni – w przeciwieństwie do Apostołów – występują pojedynczo, natomiast bohaterowie dnia, utkwili w świadomości ludu tak zdwojeni, że określano ich nawet wspólnym mianem „Pieterpawła”.

Święci Apostołowie Piotr i Paweł są patronami Poznania. Piotr opiekuje się ponadto blacharzami, kowalami, murarzami i sprzedawcami ryb, Paweł z kolei marynarzami, wędkarzami, powroźnikami i tkaczami. W dniu ich wspomnienia rozpoczynał się sezon letnich połowów; podsumowywano zyski i straty z połowów wiosennych i zawierano kontrakty na lato.

Mało znanym zwyczajem dotyczącym obchodów dzisiejszego święta jest Morska Pielgrzymka Rybacka do Pucka. Jej tradycja sięga roku 1217, kiedy to miasto otrzymało przywilej urządzania jarmarków w dzień patronów tamtejszej parafii pw. św. Apostołów Piotra i Pawła. Aż do czasu oddania do użytku linii kolejowej z Pucka do Helu (1922), mieszkańcy Półwyspu Helskiego docierali na jarmark łodziami, potem zwyczaj zaczął zanikać. Reaktywowano go w 1981 r. i od tej pory morska pielgrzymka organizowana jest najczęściej w najbliższy świętu weekend (w tym roku 25 czerwca).

Wygląda to naprawdę malowniczo. Dziesiątki udekorowanych kutrów, łodzi rekreacyjnych i turystycznych, wypływa z Kuźnicy, Władysławowa i Jastarni. Mniej więcej w połowie drogi spotykają się z czekającymi na nie kutrami rybaków z Pucka. W miejscu spotkania, na wodach Pucyfiku (Zatoki Puckiej) odprawiane jest krótkie nabożeństwo, po czym wszyscy płyną do Pucka, gdzie biorą udział w sumie odpustowej, celebrowanej u stóp tamtejszej fary. Uroczystości kościelne kończy wspólne zdjęcie wszystkich obecnych Piotrów i Pawłów, a potem rozpoczynają się kulturalne wydarzenia towarzyszące. Ta niezwykła pielgrzymka jest jedyną w Europie i jedną z dwóch na świecie. Druga odbywa się w Brazylii na wodach Amazonki.

Poza tym Niebiański Klucznik uchodził za jednego z najbardziej wiarygodnych patronów „pól obsianych chlebem”. Mawiano „jeśli proso w dzień Piotrowy jest w łyżce, będzie i na łyżce”.
W obrzędowości ludowej dopiero dziś kończyły się sobótkowe obchody. W wielu regionach młodzież spędzała noc „pilnując słońca”. Istniało przekonanie, że w Pieterpawłowy poranek słońce „bawi się jakimś specjalnym kolory, które mienią się i mienią jak tęcza”. Coś faktycznie jest na rzeczy. Obserwowałam dziś barwy nieboskłonu od samego brzasku. Kolorowe wzory zmieniały się na nim jak w kalejdoskopie. Chłonęłam je, wsłuchując w dźwięki ptasiego radia i nawet mi do głowy nie przyszło, by wziąć do ręki aparat. Zrobiłam to dopiero po dobrej godzinie. Efekt na zdjęciu, ale to już końcówka spektaklu.


A co upamiętniono w przysłowiach?
po pierwsze – deszcz
„Gdy Piotr z Pawłem w deszcz uderzy, słońce za mgłą tydzień leży”,
„Gdy święci Piotr z Pawłem płaczą, ludzie przez tydzień słońca nie zobaczą”,
„Gdy na Pawła leje, dobrych zbiorów miej nadzieję”,

po drugie – grzyby
„Piotr i Paweł, tak na niby, sieją w lasach pierwsze grzyby” (doniesienia o pierwszych zebranych w lesie kurkach już się pojawiają),

po trzecie – muchy
„Po świętym Pawle i Pietrze muchy tłuste jak wieprze”,

a po czwarte – są jeszcze przysłowia, które trudno jednoznacznie przypisać:
„Dawniej Piotr był Piotrem, a łotr łotrem”,
„Wie święty Piotr, komu swego płaszcza udzielić”,
„Uczył Paweł Marcina, a sam głupi jak trzcina”,
„Piotr wie, co mówi, Paweł zaś mówi, co wie”,
„Ja o Pawle, on o Gawle”.

Jeżeli ktoś w Piotra i Pawła zabłądzi do środkowej Austrii, na Ziemię Salzburską, ma szansę podziwiać niecodzienne wydarzenie o ponad 300-letniej tradycji. W procesji dźwigane są przez młodych mężczyzn kwietne kolumny zwane „prangstangen”. Ważą one od 35 do 80 kg, mają do ośmiu metrów wysokości, a ich trzon stanowią oczyszczone z kory pnie drzew, które owijane są szczelnie girlandami świeżych kwiatów z alpejskich łąk. Wykonuje się je ręcznie, wykorzystując 40-50 tysięcy kwiatków, zbieranych wcześniej przez dzieci i młodzież.
Według przekazów, dzieje się tak na pamiątkę plagi szarańczy, która na przełomie XVII i XVIII w. zniszczyła tu całą roślinność oprócz nagietków. W podzięce za ochronę, mieszkańcy ślubowali, że będą co roku nosili w uroczystej procesji, ozdobione kwiatami i sięgające nieba pnie drzew. Kolumny stoją w kościele aż do Matki Boskiej Zielnej (15 sierpnia), potem są ostrożnie zdejmowane i przechowywane do zimy, kiedy trafiają do kadzielnic.

Tekst i foto Maria Gonta


29 czerwca 2022 07:32, admin ego
« powrót
Dodaj komentarz:

Twoje imię:
 
Komunikacja miejska w święta

Miejski Zakład Komunikacji w Gorzowie Wielkopolskim informuje o funkcjonowaniu komunikacji miejskiej w okresie Świąt Wielkanocnych. 30 marca (sobota): linie tramwajowe nr 1, ... <czytaj dalej>
II etap prac
28 marca rozpocznie się II etap prac na skrzyżowaniu ulic: Słowiańskiej, Żwirowej, Roosevelta i Kosynierów Gdyńskich. W czwartek (28 marca), na ... <czytaj dalej>
Wielki Tydzień
W Wielki Czwartek (28 marca) o godz. 10.00 w katedrze gorzowskiej bp Tadeusz Lityński będzie przewodniczył mszy św., podczas której ... <czytaj dalej>
Negocjacje rolników z rządem
Delegacja protestu rolników z S3 węzeł Myślibórz obejmującego trzy powiaty: gryfiński, myśliborski i pyrzycki brała udział wczoraj w negocjacjach pomiędzy ... <czytaj dalej>
Przeglądaj cały katalog lub dodaj swoją firmę
Euronet Bankomat

ul. Witosa 50, Gorzów Wlkp.
tel.
branża: Bankomaty <czytaj dalej>
"B.H.U. Mel Kat" S.C. M. Tamulski K. Kosicki

Wełniany Rynek 1, Gorzów Wlkp.
tel. 95 722 57 57
branża: Anteny <czytaj dalej>

Kalendarium eventów
« marzec 2024 »
P W Ś C P S N
    
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
dodaj: imprezy@egorzowska.pl
Mała wielka sprawa
eGorzowska - adminfoto_admin.jpg
admin ego:
Piękna inicjatywa w brzydkim mieście
Znany gorzowski lekarz Ireneusz Czerniec zaprosił w niedzielę kandydatów do Rady Miasta, dziennikarzy oraz mieszkańców na spacer ulicami śródmieścia. „Porozmawiajmy i zobaczmy, cóż dobrego możemy zrobić dla naszego miasta, w celu ... <czytaj dalej>
Bez korzeni nie zakwitniesz
Archiwa Państwowe oraz Ministerstwo Edukacji Narodowej zapraszają uczniów klas 4-7 <czytaj dalej>
Kto zdobędzie mural dla szkoły
Murale Pamięci „Dumni z Powstańców” to ogólnopolski konkurs dla szkół <czytaj dalej>

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy
Robisz zdjęcia? Przyślij je do nas foto@egorzowska.pl
eGorzowska - wood.jpg
admin ego:
Wielkanoc w Danii
Wielkanoc (Påske) trwa w Danii już od wczoraj. Nie, żeby ... <czytaj dalej>
admin ego:
Szkoła wymaga zmian
Jak dobrze, że nie jesteśmy maturzystami. Pisze do mnie nauczycielka akademicka, ... <czytaj dalej>
admin ego radzi:
Filiżanka kawy lub dwie
Czy wiesz, że filiżanka kawy może zdziałać więcej niż tylko ... <czytaj dalej>
admin ego radzi:
Wystarczą dane
Oszuści nie muszą wcale kraść portfela. Wystarczy, że zdobędą Twoje ... <czytaj dalej>
Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog
Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert
Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum
Anonim_4788:
Ci radni są do d..y wszyscy <czytaj dalej>
Anonim_4788:
Słusznie odjęto punkty. Cyjanek to nie morfina. Pisać o czymś czego się nie wi to zwymyślanie i brak wiedzy więc punkty jak najbardziej uzasadn <czytaj dalej>
Anonim_2329:
Zgadzam sie z oceną radnych.. Jestem emerytem, ale takiego bałąganu nie było, takiego tumiwisizmu. Ci radni powinni się wstydzic, że nie pilnowa <czytaj dalej>
FFFF:
Czy Ci bezRadni nie widzieli, nie chcieli widzieć jakości prac w centrum, parku Róż, dmuchania biurokracji w Urzedzie i spółkach, przedłużanyc <czytaj dalej>
Anonim_4777:
Wszyscy ci kandydaci......porownywac nazwiska, KRS i z własnych źródeł. To jest skok na kasę, dlatego głosujmy na .....niewidocznych. <czytaj dalej>
 
eGorzowska.pl - e-gazeta Gorzowskiej Agencji Dziennikarskiej