Hanna Kaup BLOG

Przecław to jedna z tych wiosek na ziemiach zachodnich, które oddalone są od głównych szlaków komunikacyjnych.
Mknąc trasą S3 nie spotkamy nawet znaku drogowego, wskazującego kierunek. Jeśli więc chcielibyście tam trafić, powinniście za Nową Solą skręcić na Nowe Miasteczko i tamtędy po około 12 lub 16 kilometrach przez Żuków i Starą Jabłonę lub Mycielin i Niegosławice dotrzeć do miejsca, w którym znajdują się ślady z czasów, gdy wieś nazywała się Ottindorf, a później Ottendorf.

Początki tej wiejskiej, leśno-łanowej osady, sięgają ok. 1240 r. Pierwszy wpis z 1403 r. nazywa ją Ottindorf. Chyba nawet mieszkańcy wioski już dziś nie pamiętają, że w XV i XVI w. była siedzibą rodziny von Braun, a więc tej, z której wywodzi się konstruktor rakiet Wernher von Braun. W XVI w. wieś przeszła w ręce rodziny von Schkopp (do 1829), a następnie kronprinza, czyli księcia koronnego (tytuł arystokratyczny nadawany następcom tronu monarszego, wskazujący na ich szczególną pozycję wśród członków rodziny monarszej i arystokracji) Wilhelma Pruskiego.

Współczesny Przecław nie przypomina już dawnej historycznej wioski. Bardzo zmienił się też od czasów po II wojnie światowej, gdy – jak w wielu wioskach – nastały tu PGR-y. Dziś już całkiem nie przypomina biednej wsi, bo od kiedy po transformacji z końca XIX w. wiele ziem przeszło w prywatne ręce, działają tam duże, kilkusethektarowe rodzinne gospodarstwa rolne, nie ma tam ugorów ani walących się budynków, jest nowa szkoła, sala gimnastyczna, duże boisko.

Niestety, jak wszędzie, gdzie znajdują się ślady przeszłości, o które należałoby zadbać choćby dlatego, że zostały wpisane do rejestru zabytków, na takie działania także w Przecławiu nie ma funduszy.

Więcej zdjęć, patrz niżej

A na liście zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa wpisane są – poza wybudowanym w końcu XIII w. z kamienia polnego kościołem filialnym pod wezwaniem św. Jakuba, obecnie czynnym – właściwie ruiny kościoła ewangelickiego z 1769 (przebudowywany w 1869, 1907 i 1927). Starsi mieszkańcy Przecławia pamiętają jeszcze czasy, gdy bywali na pięknym chórze i słuchali organów, po których dziś nie ma śladu. Strop zawalił się w 2012 r. Wnętrze wypełnione zmurszałymi belkami okalają zniszczone ściany, w których straszą otwory okienne. Zachowały się jeszcze drzwi wejściowe, ale wszelkie elementy żelazne skradziono. Na frontonie, który wieńczy niewielki żelazny krzyż, widnieją jeszcze daty 1769 i 1907. Trzecia niemal nieczytelna, najprawdopodobniej to 1927. Na ścianach widać resztki otynkowania. Obiekt od jakiegoś czasu jest ogrodzony, bo grozi zawaleniem. W jego stoi dawna plebania ewangelicka z 1770 r. – obecnie dom mieszkalny – również wymagająca renowacji. Właściwie nie ma śladu po dworskim parku i barokowym pałacu z ok. 1720, w którym – jak podają źródła – wielokrotnie gościł król August Mocny.

Jedyne ślady po dawnych mieszkańcach Ottendorfu pozostały na zaniedbanym cmentarzu, położonym tuż przy wyjeździe ze wsi, przed obecnym cmentarzem polskim. – Jeszcze niedawno była tu piękna brama, a chyba z dwa lata temu teren został uporządkowany – mówi jedna z mieszkanek pani Bożena, która oprowadza mnie po tym miejscu.

Cmentarz jest dość rozległy. Rosną na nim wysokie drzewa, ale najgorszy jest bluszcz, który zarasta groby, zasłaniając je całkowicie. Co ciekawe, na cmentarzu zachowały się w większości groby dzieci. Wiele z nich się zapada, wiele zostało zniszczonych. Do tego procesu dołożył się ktoś, kto wykonywał po sąsiedzku ogrodzenie. Przy okazji zniszczył stare, poprzewracał tablice, a groby przywalił ziemią i odpadami z budowy w postaci belek drewnianych czy palet. Nie uprzątnął korzeni drzew i zostawił hałdy piasku na grobach, których kształty jeszcze daje się rozpoznać. Smutny to widok, świadczący o braku szacunku dla zmarłych. Mam nadzieję, że gmina zareaguje na takie postępowanie i nakaże sprawcy doprowadzenie terenu do porządku, tym bardziej że czynny cmentarz jest przykładnie utrzymany, czysty i zadbany.


Ewidentny brak szacunku dla zmarłych

Więcej zdjęć z cmentarza zobaczysz tu:
http://www.egorzowska.pl/pokaz,galeria,0,0,2021-04-15_Cmentarz_Przeclaw,

Kiedy pytam ludzi, dlaczego pozwalają na takie niszczenie poniemieckich grobów, które w wielu przypadkach są niemal dziełami sztuki, zachwycając pięknymi gotyckimi inskrypcjami i symbolicznymi zdobieniami, mówią, że nie ma na to pieniędzy. Nie rozumiem, takiego tłumaczenia. Sądzę, że władze powinny pomyśleć o potraktowaniu tych miejsc jak swoistych parków, zadbać o ich oczyszczenie i przywrócić im szacunek. Niewiele potrzeba, by te miejsca nie straszyły i źle nie świadczyły o współczesnych gospodarzach przejętych po wojnie terenów na zachodzie Polski.

Tekst i foto Hanna Kaup

Kliknij w wybrane zdjęcie aby powiększyć

Dodaj komentarz:

Apel o pomoc w sprawie odbudowy AJP

W dramatycznej dla uczelni i miasta sytuacji potrzebne jest wspólne działanie. Dlatego prezydent miasta Jacek Wójcicki apeluje o pomoc w ... <czytaj dalej>

Rozmowa z komisarzem Wojciechowskim

Komunikat w sprawie rolników. Zgodnie z wczorajszą rozmową telefoniczną z komisarzem rolnictwa Januszem Wojciechowskim przekazuję, że na najbliższym i ostatnim w ... <czytaj dalej>

Zmiana na stanowisku prezesa GIM

Objęcie funkcji prezesa spółki zajmującej się realizacją miejskich inwestycji, jest kolejnym wyzwaniem, które postawił przed Agnieszką Surmacz - byłą wiceprezydent ... <czytaj dalej>

Centrum e-usług powstaje w Gorzowie

To centrum wyniesie lubuskie e-usługi na jeszcze wyższy poziom. - To przełomowy projekt, jeśli chodzi o ucyfrowienie regionu – mówi o ... <czytaj dalej>

«	kwiecień 2024					»
P	W	Ś	C	P	S	N
1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14
15	16	17	18	19	20	21
22	23	24	25	26	27	28
29	30

Piękna inicjatywa w brzydkim mieście

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy

Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog

Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert

Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum

Wielka szkoda, że rolnicy protestujący w słusznej sprawie nie znajdują sojuszników w terenie. Ogromne brawa i uznanie dla rolników i innych grup <czytaj dalej>

Lepiej to do końca wyburzyć. <czytaj dalej>

Brawo! I gratulacje!
Z.M.P. <czytaj dalej>

Ze szkołą czy bez jak rządzi KO to i tak szparagi w Niemczech <czytaj dalej>

Byłem w wili Hermana Pauckscha. Tak wyremontowana, że wygląda gorzej jak w 1990, o ile wiem podpisano dawno dawno temu umowę na remont.
<czytaj dalej>