Gontowiec Podróżny BLOG

23 wrzeÅ›nia czekaÅ‚ cierpliwie, aż uchylÄ™ chociaż jednÄ… powiekÄ™, a na dzieÅ„ dobry podsunÄ…Å‚ mi myÅ›l: „żegnaj lato na rok!” Zapewne obserwowaÅ‚ po cichutku, jak jeszcze przed Å›witem wkraczaÅ‚a do nas astronomiczna jesieÅ„, prowadzÄ…c pod pachÄ™ jesieÅ„ kalendarzowÄ…. Ich siostra, jesieÅ„ meteorologiczna, jest z nami już od pierwszego wrzeÅ›nia, jedynie jesieÅ„ fenologiczna ciÄ…gle nie może siÄ™ do koÅ„ca zdecydować.

Fenologia, czyli nauka zajmujÄ…ca siÄ™ badaniem zjawisk zachodzÄ…cych w życiu roÅ›lin i zwierzÄ…t oraz ich cyklicznoÅ›ciÄ…, rozróżnia:
- wczesnÄ… jesieÅ„ – czas dojrzewania owoców kasztanowca, derenia i borówki brusznicy (próbowaliÅ›cie kiedyÅ› szlachetnej, pysznej, staropolskiej dereniówki?);
- peÅ‚nÄ… jesieÅ„ (jesieÅ„ wÅ‚aÅ›ciwÄ…, zÅ‚otÄ… jesieÅ„) – okres zamierania wegetacji, rozpoczynajÄ…cy siÄ™ od żóÅ‚kniÄ™cia oraz opadania liÅ›ci lipy drobnolistnej i klonu pospolitego (w nastÄ™pnej kolejnoÅ›ci kwitnąć zaczyna zimowit jesienny). W sprzyjajÄ…cych okolicznoÅ›ciach taka cudna jesieÅ„ może trwać nawet do koÅ„ca października i tego bym sobie w tym roku życzyÅ‚a;
- późnÄ… jesieÅ„ – kiedy caÅ‚kowicie opadajÄ… liÅ›cie brzozy brodawkowatej, gaÅ‚Ä™zie drzew Å›wiecÄ… już pustkami, a w niesprzyjajÄ…cych okolicznoÅ›ciach szybko dopada nas dÅ‚ugo Å›limaczÄ…ca siÄ™ jesienna szaruga. Późna jesieÅ„ przychodzi zazwyczaj w listopadzie i koÅ„czy siÄ™ nadejÅ›ciem dÅ‚uższych mrozów. Åšrednia temperatura dobowa spada poniżej 5°C.

Jak na pierwszy dzieÅ„ jesieni przystaÅ‚o, Å›wiÄ™tujemy dziÅ› DzieÅ„ SpadajÄ…cego LiÅ›cia. Jego pomysÅ‚odawcÄ… byÅ‚ zmarÅ‚y w 2021 r. zielonogórzanin Jerzy Szewczyk, poeta, gawÄ™dziarz, aforysta, podróżnik, fotograf. To wÅ‚aÅ›nie on przyszedÅ‚ w 2008 r. do redakcji „Gazety Lubuskiej” ze swoimi wierszami, towarzyszÄ…cÄ… mu roztaÅ„czonÄ… PaniÄ… JesieniÄ… i pomysÅ‚em na radosne powitanie piÄ™knej pory roku, twierdzÄ…c, że 23 wrzeÅ›nia, to taki „niezagospodarowany” dzieÅ„ z ogromnym potencjaÅ‚em. MiaÅ‚ racjÄ™.

W przysÅ‚owiach widać też wyraźnie, że czas na wykopki. „W dzieÅ„ Å›w. Tekli bÄ™dziemy ziemniaki piekli, a po Å›w. Tekli bÄ™dziemy znów kapustÄ™ siekli”. Dawniej na Podlasiu rozpoczynano wÅ‚aÅ›nie kopanie ziemniaków, podczas gdy nieco bardziej na poÅ‚udnie, na Lubelszczyźnie, Å›wiÄ™towano już tzw. dokopiny, czyli definitywny koniec ziemniaczanych zbiorów. Na zakoÅ„czenie tych drugich pleciono wianki z Å‚Ä™cin i jesiennych kwiatów oraz ucztowano (z taÅ„cami wÅ‚Ä…cznie), co piÄ™knie wpisuje siÄ™ w dzisiejsze powitanie barwnej jesieni.

Wczoraj Maurycy zagwarantował nam piękną pogodę, dzisiejsza Tekla nie chce być gorsza, wobec czego zachęcam do ruszenia w plener. Może zatańczy dla Was na wietrze świąteczny spadający liść?


Tekst i foto Maria Gonta

Dodaj komentarz:

Pielgrzymki

Tegoroczna piesza pielgrzymka powoÅ‚aniowa odbÄ™dzie siÄ™ w sobotÄ™ w sobotÄ™ 27 kwietnia. WyjÅ›cie pielgrzymki na trasÄ™ z Paradyża do Rokitna nastÄ…pi ... <czytaj dalej>

Prezydent w ministerstwie

Prezydent Gorzowa w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego. - Z doÅ›wiadczenia wiem, że najważniejsze sÄ… relacje bezpoÅ›rednie. Ustalenia, które zapadajÄ… wtedy ... <czytaj dalej>

Tarasy jeszcze niedostępne

Woda w Warcie opada, odsÅ‚aniajÄ… siÄ™ zalane tarasy. Niestety, ze wzglÄ™dów bezpieczeÅ„stwa, nie mogÄ… być jeszcze udostÄ™pnione. ZdecydowaÅ‚a o tym ekspertyza ... <czytaj dalej>

Apel o pomoc w sprawie odbudowy AJP

W dramatycznej dla uczelni i miasta sytuacji potrzebne jest wspólne dziaÅ‚anie. Dlatego prezydent miasta Jacek Wójcicki apeluje o pomoc w ... <czytaj dalej>

«	kwiecieÅ„ 2024					»
P	W	Åš	C	P	S	N
1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14
15	16	17	18	19	20	21
22	23	24	25	26	27	28
29	30

Piękna inicjatywa w brzydkim mieście

aktualnie nie ma żadnej czynnej sondy

Blogujesz? Rób to lokalnie!
Wystarczy jedno kliknięcie w egoBlog

Masz problem?
Napisz do eksperta egoEkspert

Żadna sprawa nie zostanie bez odzewu. Daj znać na eGo Forum

Won do Warszawy gumofilce. <czytaj dalej>

Nie sÄ…dziÅ‚em na poczÄ…tku, że Pan bÄ™dzie aż tak dobrym managerem. Zaczęło siÄ™ trochÄ™ dziwnie, Å›wiÄ™tem i kurczakami, ale efekty pokazaÅ‚y, Å <czytaj dalej>

I jeszcze raz, gratulujÄ™ i życzÄ™ 100 lat rzÄ…dzenia Gorzowem. <czytaj dalej>

I dobrze, tak miaÅ‚o być, za Å›cieżkÄ™ rowerowÄ… wzdÅ‚uż KÅ‚odawki. ProszÄ™ kontynuować przedÅ‚użenie do KÅ‚odawy. Popieram. <czytaj dalej>

"Fajnie jakby siÄ™ w mieÅ›cie coÅ› ruszyÅ‚o", po czym wybierajÄ… tego samego papudraka, co im to funduje od 8 lat :-))))))) <czytaj dalej>