Wkrótce po rozpoczÄ™ciu wieczornej mszy Å›w. 1 lipca z wieży katedralnej zaczÄ…Å‚ wydobywać siÄ™ dym. Ci, którzy go widzieli, nie sÄ…dzili, że zapowiada takÄ… tragediÄ™.

DzieÅ„ przed 760. urodzinami Gorzowa przez miasto lotem bÅ‚yskawicy przetoczyÅ‚a siÄ™ wieść, że pÅ‚onie katedra. Ludzie, którzy zmierzali na imprezy przygotowane z okazji Å›wiÄ™ta, bÄ™dÄ…c w okolicach koÅ›cioÅ‚a, zatrzymywali siÄ™ i godzinami trwali wpatrzeni w coraz wiÄ™ksze kÅ‚Ä™by dymu i walkÄ™ strażaków z żywioÅ‚em.

Prezydent Jacek Wójcicki, jako strażak ochotnik - dowiedziawszy siÄ™ o pożarze - natychmiast przystÄ…piÅ‚ do pomocy. Przy katedrze rozpinaÅ‚ taÅ›my zabezpieczajÄ…ce teren, na który wjeżdżaÅ‚y coraz to nowe zastÄ™py straży pożarnej.

Jednym z pierwszych, którzy zauważyli dym na katedralnej wieży, byÅ‚ oÅ›mioletni Maciek Grodzki. Z mamÄ… KatarzynÄ… i tatÄ… Irkiem wracaÅ‚ z Dni Gorzowa od strony mostu.
- Na poczÄ…tku dym byÅ‚ malutki. Syn powiedziaÅ‚: "O, tato, zobacz, jakiÅ› dym siÄ™ ulatnia." SpojrzeliÅ›my i rzeczywiÅ›cie tak byÅ‚o. Nie mieliÅ›my telefonów, ale mÅ‚odzi ludzie koÅ‚o nas szli, wiÄ™c powiedziaÅ‚em do chÅ‚opaków: "Weźcie i zgÅ‚oÅ›cie, że siÄ™ pali" - wyjaÅ›niaÅ‚ tata Irek. - ByÅ‚a taka sytuacja, że chyba kilka osób dzwoniÅ‚o na numer 112, bo nie można byÅ‚o siÄ™ dodzwonić. Dopiero reakcja policji coÅ› daÅ‚a. Ale chwilÄ™ to wszystko trwaÅ‚o - dodaÅ‚a mama Katarzyna.
Rodzice podkreÅ›lali, że sÄ… dumni z syna. - Wiele osób przechodziÅ‚o i nikt gÅ‚owy do góry nie zadzieraÅ‚, a Maciek patrzyÅ‚ dookoÅ‚a - jak to dziecko - wiÄ™c jest bohaterem, bo uratowaÅ‚ katedrÄ™ - mówili.

WÅ›ród tysiÄ™cy gorzowian spotkaliÅ›my zasmuconego sytuacjÄ… Karola, który do Gorzowa przyjechaÅ‚ z Kopenhagi. - To sÄ… moje pierwsze dni po przyjeździe. Dopiero zaczynam siÄ™ na nowo przyzwyczajać do jÄ™zyka. To niewyobrażalna tragedia - komentowaÅ‚. - Katedra to przecież jest serce Gorzowa. I historyczne, i religijne, i spoÅ‚eczne, i kulturowe. Ona byÅ‚a tu zawsze. Nawet wojnÄ™ przetrwaÅ‚a.

Karol głośno zastanawiał się, co mogło być przyczyną pożaru. - Wydaje mi się, że na początku ogień był typowo z drewna, a potem czarny i wyglądał jakby palił się sztuczny materiał. Przed chwilą błysnęło nam ogniem. Od drewna tak by się nie zajęło, żeby aż wybuchło.

Rzecznik komendy miejskiej PSP w Gorzowie BartÅ‚omiej MÄ…dry potwierdziÅ‚, że zgÅ‚oszenie o pożarze przyjÄ™to o 18.28. - MieliÅ›my zawody, zabezpieczaliÅ›my Dni Gorzowa, wiÄ™c pojawiliÅ›my siÄ™ szybko - relacjonowaÅ‚. - ÅšciÄ…gnÄ™liÅ›my wszystkie Å›rodki z terenu Gorzowa, ale też powiatu i województwa oraz z zachodniopomorskiego, bo potrzebujemy podnoÅ›ników i drabin, a dysponujemy tylko jednÄ…. Niższe siÄ™gajÄ… tylko do wysokoÅ›ci zadaszenia kopuÅ‚y. W Å›rodku pali siÄ™ konstrukcja drewniana kopuÅ‚y katedry nad dzwonami, czyli konstrukcjÄ… przytrzymujÄ…cÄ… dzwony. Chcemy nie dopuÅ›cić do jej zniszczenia, by dzwon nie spadÅ‚. Tam jest tylko jedna wÄ…ska drewniana klatka schodowa. Może tam pracować stale od czterech do szeÅ›ciu strażaków, trzy prÄ…dy wody, a czas pracy strażaków z powodu wysokiej temperatury i zadymienia musimy ograniczać. Trzeba bardzo oszczÄ™dnie dziaÅ‚ać liczbÄ… strażaków wchodzÄ…cych i wychodzÄ…cych, by nic im siÄ™ nie staÅ‚o. DziaÅ‚amy przy użyciu kamer termowizyjnych, bo tam w Å›rodku nic nie widać.

Co było przyczyną zapalenia? - Tam są instalacje elektryczne i oświetleniowe, więc trudno powiedzieć, czy ogień wybuchł z powodu zwarcia instalacji elektrycznej czy oświetleniowej - dodał rzecznik.

Przy katedrze zebraÅ‚y siÄ™ nie tylko tysiÄ…ce gorzowian, ale też wÅ‚adze miasta i województwa oraz biskup diecezji zielonogórsko-gorzowskiej Tadeusz LityÅ„ski, na którego twarzy widać byÅ‚o smutek i zatroskanie. - Nie ma w tej sytuacji innej możliwoÅ›ci. Przed chwilÄ… widziaÅ‚em ten smutek w oczach ludzi, którzy wyrażali swój żal, bo babcia byÅ‚a zwiÄ…zana z katedrÄ…, dziadek, mama, tata, ja jestem zwiÄ…zany z katedrÄ…. To miejsce ulubione przez gorzowian doznaje tak wielkiego uszczerbku.

Bp LityÅ„ski prosi wiernych o modlitwÄ™ w intencji ratowania i odrestaurowania katedry. - Ale też w intencji leczenia rany, bo wiele ludzi jest bardzo boleÅ›nie dotkniÄ™tych tym wydarzeniem - mówiÅ‚.

Wierni parafii katedralnej na msze Å›wiÄ™te bÄ™dÄ… musieli kierować siÄ™ do innych koÅ›cioÅ‚ów. 15 sierpnia przypada odpust, a we wrzeÅ›niu kolejna rocznica poÅ›wiÄ™cenia katedry. - Zawsze jest poÅ‚Ä…czona z dzieÅ‚em odznaczenia ludzi zasÅ‚użonych dla katedry. Ale przecież na co dzieÅ„ do tego miejsca przychodzÄ… gorzowianie, turyÅ›ci i pielgrzymi. CzÄ™sto je odwiedzajÄ…, wchodzÄ… na chwilÄ™ modlitwy, wiÄ™c to jest bardzo trudne, bo katedra bÄ™dzie teraz zamkniÄ™ta. Nie wiemy, ile dni, bo dopiero po akcji ratowniczej bÄ™dzie badaÅ‚a caÅ‚ość jakaÅ› komisja.

- To jest bardzo dramatyczna sytuacja. Ja siÄ™ dowiedziaÅ‚em o tym wracajÄ…c z Warszawy - komentowaÅ‚ wojewoda lubuski WÅ‚adysÅ‚aw Dajczak. - To wyglÄ…da przerażajÄ…co. To jest XIII-wieczna katedra, matka koÅ›cioÅ‚ów w diecezji i dla Gorzowa to jakby wyrwać serce.
Wojewoda podkreÅ›liÅ‚ determinacjÄ™ strażaków w walce z żywioÅ‚em. - WchodzÄ… tam w maskach z tlenem w ogromnym zagrożeniu, wiÄ™c kierujÄ™ do nich sÅ‚owa ogromnego uznania.

Na miejscu zdarzenia pojawiÅ‚a siÄ™ też minister rodziny, pracy i spraw spoÅ‚ecznych Elżbieta Rafalska, która powiedziaÅ‚a:
- Dzisiaj widzimy siłę żywiołu na tej niewielkiej przestrzeni. Od kilku godzin straż pożarna stara się go zwalczyć. Wydawało się, że katedra jest wolna od takich zdarzeń losowych. Przetrwała wieki i wierzę, że przetrwa ten pożar.

CaÅ‚y Gorzów byÅ‚ poruszony sytuacjÄ… z pożarem w katedrze. Ludzie dzwonili i pytali, dlaczego po tylu godzinach akcji wciąż pojawia siÄ™ ogieÅ„ i czasami ma kolor zielony. Na te pytania odpowiedziaÅ‚ rzecznik lubuskich strażaków kpt. Dariusz Szymura:
- To konstrukcja drewniana, mamy utrudniony dostÄ™p do wnÄ™trza wieży i musimy jÄ… schÅ‚adzać, by belki nie ulegÅ‚y caÅ‚kowitemu spaleniu. Nie mamy innej możliwoÅ›ci, by ugasić pożar. To wszystko jest obite blachÄ…. GdybyÅ›my dokonali rozbiórki części dachu, mogÅ‚oby to spowodować rozprzestrzenianie siÄ™ ognia. ZnajÄ…c zjawisko, jakim jest pożar w tego typu obiektach, dziaÅ‚amy w taki sposób, by jak najmniej uszkodzić konstrukcjÄ™ i jak najbardziej uratować naszÄ… katedrÄ™. A zielony pÅ‚omieÅ„? Tam u góry jest dzwon. Miedź jest w skÅ‚adzie jego metalu, ale również jest blacha miedziana, stÄ…d też ogieÅ„ czasami przybiera zielony kolor.

Wieczorem 1 lipca prezydent Jacek Wójcicki zawiesiÅ‚ obchody Dni Gorzowa. - Ten wielki pożar to jest dramat dla wielu mieszkaÅ„ców - powiedziaÅ‚. - DziÅ› caÅ‚a Polska dowie siÄ™, że Gorzów obchodzi swoje urodziny. Obchodzimy 760 lat Gorzowa. To miaÅ‚o być wielkie Å›wiÄ™to, a mamy wielki dramat. MieszkaÅ„cy bardzo mocno jednoczÄ… siÄ™. SÄ… tu tysiÄ…ce gorzowian na ulicach. Z wielkim wzruszeniem patrzÄ… na to, co siÄ™ dzieje. DopingujÄ… strażaków. Katedra to jest serce miasta. To tu przez 760 lat dziaÅ‚y siÄ™ historyczne wydarzenia, a dzisiaj mamy tak bolesnÄ… zadrÄ™.

Tekst i foto Hanna Kaup

Więcej zdjęć w gaklerii eGo FOTO:

http://www.egorzowska.pl/pokaz,galeria,0,0,2017-07-02_mialo_byc_wielkie_swieto_jest_wiel,

http://www.egorzowska.pl/pokaz,galeria,0,0,2017-07-02_plonie_serce_gorzowa,
Kliknij w wybrane zdjęcie aby powiększyć