14VII2020.
Kiedy przyjeżdżam w nieznane mi miejsca, zwykle odwiedzam stare cmentarze. Oczywiście, jeśli takie tam jeszcze istnieją. Ich stan to świadectwo tego, w jaki sposób współcześni ludzie podchodzą do przeszłości. Na naszych zachodnich ziemiach wiele jest takich szczątkowych miejsc pochówków, o które albo się nie dba, albo robi to okazjonalnie. W lasach, na wioskach czy w innych odległych od miast przysiółkach można jeszcze odnaleźć między starymi drzewami pozostałości po dawnych cmentarzach. Nikt tam nie zagląda, nikt nie sprząta, o sadzeniu kwiatów czy paleniu zniczy nie wspomnę.
Dlatego tak duże wrażenie zrobił na mnie cmentarz katolicki w litewskich Birsztanach. Położony tuż przy największym i najnowocześniejszym sanatorium Egle, otoczony murem, skrywa szczątki zmarłych w XIX i połowie XX wieku.
Można tam jeszcze spotkać kilkanaście grobów Polaków, m.in.: 16-latki Zofii Podberskiej z Fergussow Podberskich, Julianny Kostkiewiczowej z domu Obolewiczówny, Anieli Tołłoczkowej-Tabortowskiej, Felicji z Michałowskich Machwitz, Ludwiki z Sawickich Żurakowskiej, księdza Rubszy czy porucznika ułanów Michała Słomskiego. Ciekawy jest krzyż zmarłego, o nazwisku znanym z naszej literatury, Jonasa Sinkieviciusa, a także grób poza cmentarzem, mężczyzny o polsko brzmiącym nazwisku, ale pisanym z niemiecka – Antonia Schymanskyego.
Cmentarz położony jest na terenie pofałdowanym, o licznych wzniesieniach. W większości na grobach nie ma tablic informacyjnych. Niezwykłe wrażenie robią liczne małe groby, na których ktoś sadzi kwiaty, stawia znicze lub po prostu je oczyszcza. Jeśli jakiś element jest uszkodzony, w miarę możliwości montuje się go na pozostałej części grobu albo przynajmniej stawia obok. Nawet na pozostałościach, które stanowią tylko uwypuklenia po pochówku, ktoś powtykał sztuczne kwiaty, ogrodził poszczególne kwatery i zadbał, by nie rozpadły się do końca.
I nikomu nie przeszkadza, że tuż przy głównej ulicy i uczęszczanym przez kuracjuszy i turystów parku ktoś dba o te nieliczne już ślady z przeszłości, w czasie której na ziemiach litewskich mieszkali również Polacy.
Hanna Kaup
Kliknij w wybrane zdjęcie aby powiększyć
Pielgrzymki
Tegoroczna piesza pielgrzymka powołaniowa odbędzie się w sobotę w sobotę 27 kwietnia.
Wyjście pielgrzymki na trasę z Paradyża do Rokitna nastąpi ...
<czytaj dalej>Prezydent w ministerstwie
Prezydent Gorzowa w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego.
- Z doświadczenia wiem, że najważniejsze są relacje bezpośrednie. Ustalenia, które zapadają wtedy ...
<czytaj dalej>Tarasy jeszcze niedostępne
Woda w Warcie opada, odsłaniają się zalane tarasy. Niestety, ze względów bezpieczeństwa, nie mogą być jeszcze udostępnione.
Zdecydowała o tym ekspertyza ...
<czytaj dalej>Apel o pomoc w sprawie odbudowy AJP
W dramatycznej dla uczelni i miasta sytuacji potrzebne jest wspólne działanie. Dlatego prezydent miasta Jacek Wójcicki apeluje o pomoc w ...
<czytaj dalej>